GeForce RTX 4090 zawstydza wydajnością. Oto pogromca RTX-a 3090 (Ti)

Plotki na temat GeForce’a RTX 4090 potwierdziły się. Jest to pierwsze GPU oparte na architekturze NVIDIA Lovelace, które trafiło do sprzedaży. Stało się też momentalnie niekwestionowanym liderem wydajności (przynajmniej do czasu RTX-a 4090 Ti i ewentualnie flagowego modelu AMD Radeon RX 7900 XT). Jaką wydajność oferuje GeForce RTX 4090? Czy specyfikacja imponuje? Kiedy odbyła się premiera? Sprawdź najważniejsze informacje o topowym modelu NVIDIA Lovelace.

GeForce RTX 4090 oficjalnie zapowiedziany!

Pierwsze karty graficzne GeForce RTX 4000 zostały wreszcie oficjalnie zaprezentowane podczas prezentacji GeForce Beyond! W plotkach było sporo prawdy. Potwierdziły się niemal w 100-procentach. Co to oznacza? To, że RTX 4090 wnosi wydajność na bardzo wysoki poziom. Przeskok z Ampere na Lovelace jest doprawdy imponujący. 

Przeczytaj również: GeForce RTX 4080 rozczaruje czy zaskoczy wydajnością? Mocne GPU NVIDIA Lovelace bez tajemnic

RTX 4090 to jedyne z zapowiedzianych GPU, które opiera się na topowym rdzeniu AD102 (i to okrojonym!). Jego moc obliczeniowa (o pojedynczej precyzji) wynosi kosmiczne 82,6 TFLOPS! To 2,3-krotnie wyższa wartość od tej, która cechował RTX-a 3090. Co jeszcze musisz wiedzieć o RTX-ie 4090?

nowości rtx 4000
Źródło: NVIDIA

Specyfikacja RTX 4090. Mocna jak diabli!

W zbiorczym temacie poświęconym serii GeForce RTX 4000 wspominałem, że (prawie) pełny układ graficzny z 18432 rdzeniami CUDA zarezerwowany jest prawdopodobnie wyłącznie dla najwyższego modelu GPU (GeForce’a RTX 4090 Ti). To już jest tradycja. 

Zobacz także: GeForce RTX 4050 – co zaoferuje najtańsza karta NVIDIA Lovelace?

Siłą rzeczy RTX 4090 musi tych rdzeni CUDA mieć mniej. O ile? NVIDIA oficjalnie potwierdziła, że RTX 4090 ma 16384 rdzeni CUDA, a więc i tak całkiem sporo. Dużo więcej niż najmocniejszy wariant RTX-a 4080 (raptem niespełna 10 tysięcy). Oznacza to, że różnice między RTX-em 4090 a RTX-em 4080 są znacznie większe niż między RTX-em 3090 a RTX-em 3080. 

rtx 4090 founders edition

Pełny rdzeń Lovelace AD102 ma 144 bloków SM (ang. Streaming Multiprocessors). W RTX-ie 4090 jest on więc odpowiednio przycięty. Jak prezentuje się reszta specyfikacji? Poznaj szczegóły:

  • Architektura: NVIDIA Lovelace
  • Rdzeń graficzny: AD102-300
  • Proces technologiczny: 5 nm (4N TSMC)
  • Liczba multiprocesorów strumieniowych: 128
  • Liczba rdzeni CUDA: 16384
  • Jednostki TMU: 512
  • Jednostki ROP: 192
  • Rdzenie RT: 128
  • Rdzenie Tensor: 512
  • Pamięć VRAM: 24 GB GDDR6X
  • Taktowanie rdzenia: 2235 MHz
  • Taktowanie rdzenia boost: 2520 MHz
  • Taktowanie pamięci: 21000 MHz
  • Magistrala pamięci: 384-bit
  • Przepustowość pamięci: 1008 GB/s
  • Pamięć cache L2: 72 MB
  • Interfejs: PCIe 4.0
  • Pobór mocy (TGP): 450 W (maks. limit mocy 600 W)

RTX 4090 nie jest najmocniejszym GPU z rodziny NVIDIA Lovelace. Szykuj się na jeszcze jeden:

AD102 z ponad 75 miliardami tranzystorów!

Układ graficzny, który wykorzystuje omawiana karta NVIDIA, wygląda imponująco. AD102 ma według „zielonych” 76,3 mld tranzystorów, i to przy powierzchni ponad 608,4 mm²! Gęstość upakowania robi wrażenie, biorąc pod uwagę, że najmocniejszy rdzeń Ampere, GA102, ma zaledwie 28,3 mld przy niemal tej samej powierzchni (628 mm²). To zasługa znacznie niższego procesu technologicznego.

Dla porównania akcelerator NVIDIA H100 ma niewiele więcej tranzystorów (80 mld) przy powierzchni 814 mm². Ponad 2,5 razy więcej tranzystorów niż w odpowiedniku poprzedniej generacji robi kolosalną różnicę.

Nawet o 60% wyższe taktowania rdzenia niż w RTX-ie 3090!

Wreszcie poznaliśmy oficjalnie taktowania rdzenia pierwszej karty graficznej NVIDIA Lovelace. Zgodnie z przewidywaniami, są one nawet o 60% wyższe w RTX-ie 4090 niż w RTX-ie 3090. Bazowe taktowanie wynosi 2235 MHz, co oznacza 60% wzrost względem 1395 MHz z analogicznego modelu poprzedniej generacji. Z kolei w trybie boost RTX 4090 ma osiągać 2520 MHz (wzrost o 49%). W grach maksymalne taktowanie może dobijać do zawrotnych 2750 MHz!

Takie wartości mają duże przełożenie na wydajność karty graficznej. 

nvidia geforce rtx 4090 fe

Wydajność RTX 4090. RTX 3090 Ti daleko w tyle

NVIDIA jest pewna siebie i wcale się nie obawia się nadchodzącej konkurencji, czyli Radeonów RX 7000. Według oficjalnej zapowiedzi RTX 4090  jest nawet 2-4-krotnie wydajniejszy niż RTX 3090 Ti! 

Różnice są zależne nie tylko od gry, ale także ustawień (czy dany tytuł działa z ray tracingiem i/lub DLSS i jaką wersją). W tych drugich zastosowaniach jest ona wyższa ze względu na nowe, usprawnione jednostki RT i Tensor, które są odpowiednio niemal 3-krotnie i 5-krotnie mocniejsze niż te w serii RTX 3000.

Niestety, NVIDIA poskąpiła trochę z wykresami. Zobacz pierwsze porównanie wydajności w kilku tytułach i w zestawieniu z RTX-em 3090 Ti. Jak widać na drugim wykresie, w rasteryzacji (AC Valhalla) wydajność nie robi już takiego wrażenia (wzrost średnio o 55%). Nadal jest wysoki, ale 2-4-krotne wzrosty zapowiadane przez NVIDIA dotyczą głównie nowych trybów RT w Cyberpunku 2077 i DLSS (3).

porównanie wydajności rtxa 4090 i rtxa 3090 ti w grach
Źródło: NVIDIA
wyniki wydajności kart graficznych geforce rtx 40
Źródło: NVIDIA

Więcej wyników wydajności znajdziesz w naszym teście, w którym sprawdziliśmy prawdziwą moc RTX-a 4090 w różnych grach. Różnice wahają się zwykle między 50 a 70%, a  w ray tracingu potrafią być jeszcze wyższe. Jest to postęp, jakiego nie widzieliśmy od lat.

RTX 4090 – jest gorąco, ale wcale nie tak strasznie

Od wielu miesięcy czytałeś w przeciekach o tym, jak będzie duszno i gorąco w Twojej obudowie, gdy do środka wsadzisz jakiegokolwiek GeForce’a z serii RTX 4000. Słyszałeś już o 900 W, o 800 W czy o 600 W – ile w końcu pobiera GeForce RTX 4090? Robi się ciepło, ale pierwsze przecieki były (grubo) przesadzone. 

W RTX-ie 4090 wynosi on „tylko” 450 W, czyli tyle, ile w obecnym flagowcu – RTX-ie 3090 Ti. Uff, jednak nie jest tak strasznie, jak malowały to plotki.

Przeczytaj również: GeForce RTX 4060 może być hitem na miarę RTX-a 3060 Ti. Co warto wiedzieć o nowym GPU?

Cena GeForce RTX 4090. Czy karta jest tańsza niż RTX 3090 Ti?

Ile kosztuje GeForce RTX 4090? Okazał się droższy o 100 dolarów niż RTX 3090, a zatem, zamiast 1499 dolarów, jest 1599 dolarów. Podwyżka nie jest tragiczna.

Niestety przez światową sytuację w euro i złotówkach nie jest już tak różowo. Zamiast ponad 7000 zł, jak w przypadku RTX-a 3090, zapłacisz co najmniej 9699 zł (o 300 zł więcej niż według początkowo ustalonej przez NVIDIĘ ceny). Od tej kwoty zaczynają się najtańsze modele RTX-a 4090 (i Founders Edition). To oznacza, że za lepsze konstrukcje zapłacisz ponad 10-12 tys., czyli mniej więcej tyle, ile do niedawna za RTX-y 3090 Ti.

Teraz najlepsze: patrząc na cenę i wydajność zapowiedzianych kart najbardziej opłacalnym modelem okazał się… RTX 4090! Czy ktoś się tego spodziewał przed premierą? 

Zobacz: GeForce RTX 4080 Ti na horyzoncie. Idealny kompromis między RTX 4090 a RTX 4080

specyfikacja i cena rtxa 4090
Źródło: NVIDIA

Premiera GeForce RTX 4090 – kiedy?

GeForce RTX 4090 jest pierwszą kartą graficzną NVIDIA Lovelace, jaka trafiła do sprzedaży. Stało się to już 12 października 2022 roku. Pierwsze recenzje trafiły do sieci dzień wcześniej, ale tylko modelu Founders Edition. Testy autorskich konstrukcji, takich jak Asus, MSI czy ZOTAC, pojawiły się w dniu premiery karty.

PrzeczytajMniej RTX-ów 4000 na premierę? NVIDIA chce zmniejszyć produkcję kart!

W sprzedaży są zarówno modele Founders Edition od NVIDIA, jak i niereferencyjne konstrukcje partnerów „zielonych”.