Jak wygląda przyszłość po GeForce RTX 3000? Od premiery graficznych z rodziny Ampere minęły bite dwa lata, ale wreszcie po długim czasie NVIDIA ogłosiła na konferencji GeForce Beyond w ramach wydarzenia GTC 2022 pierwsze karty graficzne GeForce RTX 4000 (RTX 4090 i 4080). Kiedy nastąpi sklepowa premiera kolejnej generacji (NVIDIA Lovelace)? Oto wszystko, co wiemy o kartach graficznych GeForce RTX 4000.
Zanim przejdę do „mięska”, trochę wyjaśnień, bo plany – omawiane jedynie w kuluarach – uległy sporym zmianom. Według pierwszych – już przestarzałych – plotek kolejna, po Ampere, generacja kart graficznych NVIDIA miała być określona jako Hopper – od nazwiska Grace Hopper (1906-1992), amerykańskiej matematyczki, która uważana jest za prawdziwą pionierkę informatyki.
Hopper miała duży wpływ na rozwój komputerowych technologii. Współpracowała z Howardem Hathawayem Aikenem, amerykańskim inżynierem, przy tworzeniu jednej z pierwszych maszyn cyfrowych Harvard Mark I. Kontradmirał marynarki wojennej USA była główną programistką tego komputera. Rozpowszechniła także w informatycznym żargonie słowo bug (z ang. robak, pluskwa).
Według nieoficjalnych doniesień architektura Hopper zadebiutuje w konsumenckich GPU jednak później i przejdzie wręcz rewolucyjne zmiany. Ma ona bowiem bazować na wielomodułowej konstrukcji określanej mianem MCM (ang. Multi-Chip Module). Chipletowa budowa (kilka połączonych ze sobą mniejszych układów) nie jest jednak niczym nowym – z powodzeniem wykorzystywana jest w CPU, chociażby w procesorach AMD Ryzen. Pozwoliłaby ona zwiększyć uzysk i obniżyć koszty produkcji, a więc i cenę końcową produktu.
Zanim jednak miałoby dojść do pożądanej przez wielu użytkowników rewolucji, najpierw otrzymamy karty oparte na tradycyjnej, monolitycznej architekturze, która będą „jedynie” ewolucją wcześniejszych rozwiązań. Nowa architektura Ada Lovelace wytwarzana jest w 5-nanometrowej litografii, co pozwoliło na znacznie większe zagęszczenie tranzystorów. To właśnie w tym wymiarze technologicznym powstają karty NVIDIA GeForce RTX 4000.
Po Ampere nadchodzi więc okres panowania architektury NVIDIA Lovelace, której nazwa pochodzi od nazwiska Ady Lovelace (1815-1852), córki poety George’a Byrona. Była ona brytyjską matematyczką, uważaną powszechnie za pierwszą programistkę w historii. Jaki był największy sukces XIX-wiecznej mistrzyni kodowania? Wielu specjalistów uważa, że stworzyła pierwszy program komputerowy. Opracowała ona algorytm na potrzeby nieukończonej maszyny analitycznej angielskiego matematyka Charlesa Babbage’a, nazywanego przez niektórych ojcem informatyki.
W związku z tym, gdy żegnamy układy Ampere (GA102, GA104, GA106), witamy Lovelace (AD102, AD103, AD104). Tyle słowem wstępu – co wiemy o kartach graficznych NVIDIA GeForce RTX 4000?
Początkowo nie było jasne, czy nowe karty GeForce RTX 4000 wykorzystają proces technologiczny Samsunga czy TSMC, ale każda kolejna plotka sugerowała, że NVIDIA wróciła do TSMC. Po konferencji GeForce Beyond nie ma już więcej tajemnic.
Architektura NVIDIA Lovelace wytwarzana jest w litografii 4N TSMC, czyli tym samym, w którym akcelerator graficzny NVIDIA H100 (Hopper). Co jednak warto podkreślić, nie jest to 4-nanometrowy wymiar technologiczny, lecz usprawniona i zoptymalizowana wersja procesu 5 nm TSMC, opracowana specjalnie dla firmy NVIDIA. 4N oferuje nieco większy wzrost gęstości oraz trochę lepszą wydajność energetyczną.
Architektura Ada Lovelace w kartach graficznych z serii RTX 4000 to nie tylko o wiele niższy proces technologiczny, ale też powiązane z litografią niesamowite zagęszczenie tranzystorów w stosunkowo skromnej, jak na tego typu układ, powierzchni. Zanim jednak przejdę do omówienia topowego rdzenia graficznego z rodziny Lovelace, przyjrzyj się nowościom w tej generacji. Co wprowadza nowa architektura?
Rdzeń graficzny AD102, czyli ten, który pojawi się tylko w RTX-ie 4090 (Ti) i ewentualnie RTX-ie 4080 Ti, robi wrażenie. Ma on powierzchnię raptem 608,4 mm², czyli jeszcze mniejszą niż topowy układ Ampere – GA102 (628 mm²). Mimo mniejszego rozmiaru zawiera on niespełna trzy razy więcej tranzystorów (76,3 mld vs 28,3 mld), czyli dzieli je niemal 50 mld! Gęstość ich upakowania wynosi zawrotne 125,5 mln na mm², a w GA102 wynosiła ona raptem 45,1 mln na mm².
Pełny układ graficzny Lovelace składa się z 12 bloków GPC (Graphics Processing Cluster; z ang. klastrów przetwarzania grafiki), 72 TPC (Texture Processing Cluster; z ang. klastrów przetwarzania tekstur) i 144 SM (Streaming Multiprocessors; z ang. multiprocesorów strumieniujących). Przekłada się to na imponujące 18432 rdzenie CUDA (niemal dwukrotność tego, co było w GA102, który liczył maksymalnie 10752 rdzeni CUDA) oraz 144 rdzenie RT i 576 rdzeni Tensor.
Na razie żaden z układów graficznych nie ma pełnego układu AD102. Akcelerator RTX 6000 do profesjonalnych zastosowań ma 142 bloki SM oraz 18176 rdzeni CUDA, 142 jednostek RT i 568 jednostek Tensor. Tyle też powinien mieć GeForce RTX 4090 Ti.
Zapowiedziana karta graficzna GeForce RTX 4090, która także opiera się na AD102, jest bardziej okrojona, bo ma tylko” 128 bloków SM oraz 16384 rdzeni CUDA. Jednak nawet na jej tle pełne GA102, czyli RTX 3090 Ti, wygląda dość skromnie – „tylko” 84 bloków SM i 10752 rdzeni CUDA.
Budowa układów graficznych Lovelace sprzyja jeszcze większemu zróżnicowaniu oferty kart graficznych GeForce RTX 4000 niż w poprzedniej generacji. W tej możesz liczyć na większe różnice w specyfikacji, a więc i wydajności poszczególnych modeli. Koniec z niuansami między podstawowymi wersjami a Titanium. Tym razem przepaść dzieli też RTX-a 4090 i RTX-y 4080 (tak, w liczbie mnogiej!).
Poznaj więcej informacji o flagowcu NVIDIA Lovelace: Monstrum, albo GeForce’a RTX 4090 Ti opisanie. Co wiemy o bestii NVIDIA Lovelace?
Jest jednak jeszcze wiele luk do wypełnienia w specyfikacji najmocniejszego – czy jakiegokolwiek – układu NVIDIA Lovelace. Trzeba uzbroić się w cierpliwość i poczekać na kolejne przecieki lub oficjalne potwierdzenie najmocniejszego GeForce’a RTX 4000.
NVIDIA RTX 4000 wbrew pierwszym doniesieniom obsługują „tylko” interfejs PCIe 4.0, mimo że nowe karty wykorzystują nowe złącze zasilania zgodne właśnie ze standardem PCIe 5.0.
Jak wygląda specyfikacja pozostałych GPU z serii RTX 4000?
Poznaj bliżej RTX-a 4090: GeForce RTX 4090 pojawi się już w lipcu? Specyfikacja może nie być tak imponująca
Sprawdź: GeForce RTX 4080 rozczaruje czy zaskoczy wydajnością? Mocne GPU NVIDIA Lovelace bez tajemnic
Przeczytaj także: GeForce RTX 4080 Ti na horyzoncie. Idealny kompromis między RTX 4090 a RTX 4080
Niestety, specyfikacja RTX-a 4080 12 GB wygląda tak, jakby to miał być (albo przynajmniej powinien być) RTX 4070… Zresztą sam RTX 4080 16 GB też jest zbyt mocno wykastrowany względem RTX-a 4090, który jest, co ciekawe, najbardziej opłacalną kartą pod kątem wydajność-cena. Kuriozum.
Odkryj więcej szczegółów na temat RTX-a 4070: GeForce RTX 4070 to nowy RTX 3090 (Ti)? Co musisz wiedzieć o tańszym GPU NVIDIA Lovelace?
Hakerzy z grupy Lapsus$, który wykradli dane z serwerów NVIDIA opublikowali nie tylko od źródłowy DLSS i nazwę kolejnej, po Hopper, generacji (Blackwell). Dzięki wyciekowi poznaliśmy pierwsze szczegóły na temat specyfikacji układów graficznych NVIDIA Lovelace.
Koniecznie zwróć uwagę na potężną dawkę pamięci cache L2. To jest gigantyczny przeskok względem RTX-ów 3000, które miały 2-6 MB (!). Bez przedłużania – poznaj specyfikacje pozostałych rdzeni graficznych NVIDIA Lovelace, a więc nie tylko AD102:
Poznaj szczegóły: GeForce RTX 4060 może być hitem na miarę RTX-a 3060 Ti. Co warto wiedzieć o nowym GPU?
Przeczytaj też:
Informacje o pamięci cache nie zostały jeszcze oficjalnie potwierdzone przez firmę NVIDIA. Wciąż czekamy, ile jest jej w poszczególnych modelach RTX 4000. Trzeba poczekać przynajmniej do premiery RTX-ów 4090 i 4080.
Pierwsze doniesienia o poborze energii RTX-ów 4000 były grubo przesadzone. Ostatecznie nie będzie tak dużej różnicy między nimi a RTX-ami 3000 (chyba że w szczytowym momencie).
Tak się prezentują współczynniki TGP w poszczególnych modelach RTX 4000:
Niższe modele mogą mieć pobór 250 W (RTX 4070) i mniej. Nie jest więc tak strasznie, jak malowano przed premierą.
Co najbardziej kręci graczy, jeśli chodzi o karty graficzne? Oczywiście wydajność, najlepiej jak ma ona dobry stosunek do ceny. Przed każdą kolejną premierą nowych generacji użytkownicy z wypiekami na twarzy śledzą wszelkie przecieki, a potem oficjalne nowinki i testy w grach. W końcu każdy chciałby jak największego wzrostu wydajności.
Większość modeli GeForce z serii RTX 3000 może poszczycić się dobrym stosunkiem wydajności do ceny (przy założeniu, że mowa o cenie sugerowanej, rzecz jasna). Ale oczekiwania względem nowej generacji, która przeszła z 8-nanometrowego procesu Samsunga na ulepszony, 5-nanometrowy TSMC, są wielkie. Seria GeForce RTX 4000 przynosi gigantyczny względem RTX-ów 3000 skok wydajności, przebijając różnice dzielące Pascala (GTX 1000) i Maxwella (GTX 900).
GeForce GTX 1080 Ti, czyli najmocniejszy reprezentant rodziny Pascal, do tej pory uchodzi za najbardziej udaną kartę graficzną z dopiskiem Ti w historii firmy NVIDIA. Wystarczy przypomnieć, że była reklamowana przez „zielonych” wzrostem wydajności o aż 35% względem podstawowego GTX-a 1080. W praktyce była ona w grach zwykle nieco niższa (średnio 25-30%), ale wynik i tak można uznać za imponujący, bo w końcu mowa o GPU z tej samej generacji.
Na jaki wzrost można liczyć w kartach GeForce graficznych RTX 4000?
Prawie topowy układ AD102, który będzie zarezerwowany tylko dla GeForce’a RTX 4090 (Ti) i zapewne też RTX-a 4080 Ti, zapewnia wydajność w obliczeniach pojedynczej precyzji (FP32) na poziomie 82,6 TFLOPS przy częstotliwości 2500 MHz w trybie boost. Jest to ponad dwa razy wyższy wynik niż w przypadku pełnego GA102 (38,7 TFLOPS; RTX 3090 z 35,58 TFLOPS).
Według firmy NVIDIA nowe karty graficzne przynoszą nawet 2-4-krotny wzrost wydajności względem RTX-a 3090 Ti (RTX 4090) i RTX-a 3080 Ti (RTX 4080 16 i 12 GB). Naturalnie wyższe wartości dotyczą ray tracingu (w tym nowych trybów) i DLSS (3) dzięki kolejnym generacjom rdzeni RT (trzecia) i Tensor (czwarta).
W rasteryzacji już różnice nie są tak duże, co widać chociażby na przykładzie gier Resident Evil Village i AC Valhalla, w której GeForce RTX 4080 12 GB przegrywa w starciu z RTX-em 3090 Ti. Nawet w odniesieniu do RTX-a 4080 16 GB różnice nie są wcale tak imponujące, jak mogło się pierwotnie wydawać. Tak naprawdę najlepszym stosunkiem wydajności do ceny cechuje się… RTX 4090. Kto by się spodziewał.
Pozostaje jednak czekać na testy serwisów niezależnych. Bo póki co opieram się jedynie na materiałach marketingowych, które mają pokazać nowe RTX-y w jak najlepszym świetle. Wzrost wydajność jest niezaprzeczalny, zwłaszcza jak zamierzasz grać z RT i DLSS (3). Bez tych opcji także nie da się go nie zauważyć (w końcu kilkudziesięcioprocentowy wzrost to też nie w kij dmuchał…), ale już nie robi takiego wrażenia, szczególnie jeśli spojrzysz na ceny układów Lovelace…
Pierwsze testy mamy z głowy. Sprawdź wyniki wydajności pierwszego, topowego modelu Ada Lovelace:
W ostatnich latach doszło do sporych wzrostów w kwotach sugerowanych kart graficznych, ale GeForce’y RTX 3000 nie przesunęły na szczęście jeszcze wyżej tej granicy. Sytuacja na premierę była wręcz miłym zaskoczeniem, ale z powodu pandemii głównie tylko w teorii.
W ramach przypomnienia tak kształtowały się premierowe ceny sugerowane serii RTX 3000 kształtowały się następująco:
Zobacz:
Niestety, wraz z generacją Lovelace NVIDIA przesuwa kolejne granice, sprawiając, że karty graficzne GeForce RTX 4000 skierowane są wyłącznie dla największych (i najbogatszych) entuzjastów komputerów i gier. Wzrost cen ma związek z inflacją i ogólnie sytuacją na świecie. Koszty produkcji układów podrożały, a nie skończyło się na jednej podwyżce TSMC.
Paradoksalnie najlepiej wycenioną kartę graficzną z serii RTX 4000 jest najmocniejszy model: RTX 4090, który podrożał raptem o 100 dolarów. Jednak podobnie jak w przypadku iPhone’ów wzrost w euro i złotówkach jest zdecydowanie wyższy niż w dolarach, przez co cena wypada w Polsce i Europie mniej atrakcyjnie (nie wynika to tylko z podatku). Koniec końców ceny RTX-ów 4000 zaczynają się od:
Miej na uwadze, że te ceny dotyczą jedynie Founders Edition i ewentualnie najsłabszych konstrukcji. Za lepsze autorskie modele partnerów firmy NVIDIA zapłacisz przynajmniej o kilkaset złotych więcej. Prawie dwa razy wyższa wydajność (w rasteryzacji) za prawie dwa razy wyższą cenę w przypadku lepszego RTX-a 4080? Chyba nie tędy droga…
Przesunięcie półek cenowych sprawia, że tak naprawdę RTX-y 4000 nie zastępują zalegających w magazynach RTX-ów 3000, lecz uzupełniają dotychczasową ofertę firmy NVIDIA.
W kwietniu 2021 roku, podczas wydarzenia GPU Technology Conference (GTC 2021), Jensen Huang, szef firmy NVIDIA, ujawnił harmonogram, z którego wynikało, że premiera kolejnej serii kart graficznych GeForce RTX (4000) odbędzie się w 2022 roku.
Tak też się stało. Ogłoszenie pierwszych kart graficznych NVIDA GeForce RTX 4000 nastąpiło 20 września 2022 roku podczas prezentacji GeForce Beyond z okazji wydarzenia GTC 2022. Kiedy możesz spodziewać się sklepowej premiery poszczególnych modeli Lovelace?
Oto przewidywane daty premiery kart RTX 4000:
NVIDIA ma utrzymać dwuletni cykl wydawniczy kart graficznych. Kolejna generacja, Ampere Next Next (NVIDIA Hopper?), zadebiutuje w 2024 roku. Temat ewentualnych kart graficznych NVIDIA GeForce RTX 5000 to jednak opowieść na inną okazję (poznaj szczegóły o NVIDIA Hopper). Tymczasem nie pozostaje nic innego, tylko wypatrywać majaczących na horyzoncie wieści o kolejnych GeForce’ach RTX 4000.
Zobacz również poniższe materiały:
Źródło: NVIDIA, VideoCardz, Twitter (kopite7kimi, Greymon55), 3DCenter.org, Notebookcheck, Wccftech
NO I FAJNIE KAŻDY DOSTAJE CO CHCE.
POSTĘP MUSI BYĆ
Przepis na granie w 8 k w
Microsoft Windows 7 Ultimate (64-bit)
ROG-STRIX-RTX3090-O24G-GAMING
NOWE STEROWNIKI NIVIDIA (NIVIDIA 473.04)/Win7 64
TV 85” QN900A Samsung Neo QLED 8K Smart TV and cable Austere VII (7) Series 8K HDMI Cable, 2.5m
980 PRO PCIe 4.0 NVMe® SSD 2TB
Samsung 980 Pro M.2 2TB M.2 Heatsink
Mam zainstalowany Samsung Magician Software version 7.0.1
Firmware 5B2Q
NVMe driver – Microsoft
Interface PCIe Gen 3X4
last benchmark Results 2022 – 03 – 08 11:50:25
Pierwszy dysk
SSD NVMe Samsung 980 Pro 2 TB
sequential read 3938 MB/s
sequental Write 3899 MB/s
temperature 44 degree
Drugi dysk
SSD NVMe Samsung 980 Pro Heatsink 2 TB
sequential read 3952 MB/s
sequental Write 3911 MB/s
temperature 42 degree
Płyta główna GA-Z170X-Gaming G1 (rev. 1.0)
komputer ram G.SKIL
F4-3733C17Q-64GTZSW (EOL)
Trident Z
DDR4-3733MHz CL17-19-19-39 1.35V
64GB (4x16GB)
Processor
Intel® Core™ i7-6700K CPU @ 4.00GHz
Audio
USB Audio Class 1.0 and 2.0 Device Driver
NVIDIA High Definition Audio
Sound Blaster ZxRi
Networking and I/O
Killer Wireless-n/a/ac 1535 Wireless Network Adapter
Microsoft Virtual WiFi Miniport Adapter
Killer E2400 Gigabit Ethernet Controller
Killer E2400 Gigabit Ethernet Controller
Tpm2 (Trusted Platform Module 2.0) zainstalowany
Komputer nie spełnia wymagań Win 11
Wszyscy muszą być szczęśliwi nie zależnie od konfiguracji komputera pełna dowolność Win 7 ,10 , 11…..
I to mi się najbardziej podoba . Do osób kreatywnych świat należy.
(żeby tylko jeszcze sterowniki były dostępne to będzie wielki plus )
Musze przyznać ze artykól jest bardzo dobrze napisany .
czekam na więcej ……
Od zawsze mam 1000wat zasilacz , swego czasu miałem 1300wat Tagan z 2 x rtx480 w Sli każda po 350wat w stresie więcej , mam je do dzisiaj i nic strasznego . Ostatnio padł mi 850wat w stacjonarce na grafice 2080super i wymieniłem na 1000wat chieftec , sądzę że pod kartę jestem w stanie puścić jeden osobny zasilacz i nie ma tragedii . Byle była wydajność a nie następne 5.000zł za 3% więcej mocy .