AMD odkrywa karty i zapowiada Ryzeny 7950X, 7900X, 7700X i 7600X. Oto pierwsze desktopowe CPU w litografii 5 nm!

Koniec tajemnic. AMD wreszcie zaprezentowało oficjalnie cztery nowe procesory, które wykorzystują architekturę Zen 4. Do sklepów trafiły cztery modele: Ryzen 9 7950X, Ryzen 9 7900X, Ryzen 7 7700X i Ryzen 5 7600X. Są to pierwsze CPU „czerwonych”, które obsługują nowe standardy: DDR5 i PCI-Express 5.0, niespełna rok po premierze konkurencyjnych procesorów Intel Alder Lake-S. Jednak lepiej późno niż później. Przeczytaj podsumowanie konferencji AMD, z którego dowiesz się wszystkiego, co najważniejsze.

Ryzeny 7000 oficjalnie! Pierwsze desktopowe CPU w procesie technologicznym 5 nm

AMD zapowiadało procesory Zen 4 małymi kroczkami, kawałek po kawałku, okruszek po okruszku. Taką większą kruszynę „czerwoni” podzielili się na konferencji w ramach targów Computex 2022, która wzbudziła raczej mieszane odczucia. Jednak dopiero dzisiaj AMD było gotowe, by pochwalić się szczegółowo tym, nad czym pracowało przez ostatnie lata. Panie i Panowie, koniec z plotkami i spekulacjami. AMD odkryło (prawie) wszystkie karty i pokazało to, czego możesz spodziewać się po procesorach Ryzen 7000.

A jest o czym opowiadać. Na trwającej około pół godziny prezentacji AMD odsłoniło między innymi specyfikację, ceny oraz (wstępne) wyniki wydajności układów Zen 4. To nie tylko pierwsze CPU „czerwonych” z obsługą pamięci DDR5 i interfejsu PCI-Express 5.0 (GPU i dyski), ale także pierwsze desktopowe procesory, które powstały w procesie technologicznym 5 nm (TSMC). AMD potwierdziło także obsługę instrukcji AVX-512 i AMD EXPO (odpowiednik intelowskiego XMP). Co musisz wiedzieć o nowych CPU?

procesory ryzen 7000 zapowiedź

Co skrywają procesory Ryzen 9 7950X, Ryzen 9 7900X, Ryzen 7 7700X i Ryzen 5 7600X?

Procesory Ryzen 7000 stworzone zostały przy użyciu dwóch litografii: 5 nm (chiplety CCD z rdzeniami) oraz 6 nm (I/O). Matryca CCD jest mniejsza od tej w procesorach Zen 3 (72,5 mm² zamiast 80,7 mm²), co ma wpływ na temperatury procesorów, zwłaszcza przy zwiększonym poborze energii w topowych jednostkach i najsłabszym z zapowiedzianych CPU.

To, co je wyróżnia na tle poprzednich modeli, to nie tylko wysokie taktowania, podwojona pamięć cache L2, ale także obecność zintegrowanych układów graficznych. Bazują one na architekturze AMD RDNA 2 i mogą pochwalić się tylko 2 jednostkami obliczeniowymi CU o zmiennym taktowaniu 400-2200 MHz. Nie są to najmocniejsze iGPU na rynku, ale lepszy rydz niż nic, zwłaszcza w dobie drogich kart graficznych. Do podstawowej pracy w zupełności wystarczą takie układy.

Zobacz porównanie najważniejszych elementów specyfikacji procesorów Ryzen 7000 (Zen 4) i Ryzen 5000 (Zen 3):

Porównanie Ryzen 9 7950 X vs Ryzen 9 5950X

  • Rdzenie: 16 rdzeni i 32 wątki vs 16 rdzeni i 32 wątki
  • Bazowe taktowanie: 4,5 GHz vs 3,4 GHz (aż 1,1 GHz różnicy!)
  • Taktowanie w trybie boost: 5,7 GHz vs 4,9 GHz (o 800 MHz więcej)
  • Pamięć cache (L2 + L3): 80 MB (16+64) vs 72 MB (8+64)
  • Pobór energii (TDP): 170 W vs 105 W

Porównanie Ryzen 9 7900X vs Ryzen 9 5900X

  • Rdzenie: 12 rdzeni i 24 wątki vs 12 rdzeni i 24 wątki
  • Bazowe taktowanie: 4,7 GHz vs 3,7 GHz
  • Taktowanie w trybie boost: 5,6 GHz vs 4,8 GHz
  • Pamięć cache (L2 + L3): 76 MB (12+64) vs 70 MB (4+64)
  • Pobór energii (TDP): 170 W vs 105 W

Porównanie Ryzen 7 7700X vs Ryzen 7 5800X (i Ryzen 7 5700X)

  • Rdzenie: 8 rdzeni i 16 wątków vs 8 rdzeni i 16 wątków
  • Bazowe taktowanie: 4,5 GHz vs 3,8 GHz (3,4 GHz)
  • Taktowanie w trybie boost: 5,4 GHz vs 4,7 GHz (4,6 GHz)
  • Pamięć cache (L2 + L3): 40 MB (8+32) vs 36 MB (4+32)
  • Pobór energii (TDP): 105 W vs 105 W (65 W)

Porównanie Ryzen 5 7600X vs Ryzen 5 5600X

  • Rdzenie: 6 rdzeni i 12 wątków vs 6 rdzeni i 12 wątków
  • Bazowe taktowanie: 4,7 GHz vs 3,7 GHz
  • Taktowanie w trybie boost: 5,3 GHz vs 4,6 GHz
  • Pamięć cache (L2 + L3): 38 MB (6+32) vs 35 MB (3+32)
  • Pobór energii (TDP): 105 W vs 65 W

Zobacz także: AMD Ryzen 7950X3D, 7900X3D i 7800X3D mogą wyjść szybciej, niż myślisz. 3D V-Cache zrobi z nich wydajnościowe petardy!

Wzrost wydajności – jakiego należy się spodziewać w procesorach Zen 4?

Ryzen 9 7950X, czyli najpotężniejszy procesor Zen 4, jest szybszy nawet o 35% w grach od Intel Core i9-12900K oraz do 48% w profesjonalnych aplikacjach do chociażby renderingu (np. Chaos V-Ray, Blender). Nawet Ryzen 5 7600X wypada w zaprezentowanych grach o średnio 5% lepiej od (prawie) flagowego Intel Alder Lake-S, co jest niczego sobie wynikiem. Jak wypada Zen 4 na tle Zen 3? 

  • IPC: wzrost średnio o około 13% (realne wynosi prawdopodobnie 8-10%; reszta to wynik zastosowania pamięci DDR5)
  • Wydajność jednowątkowa: wzrost o 29% (13% IPC + 16% taktowania) 
  • Wydajność wielowątkowa: wzrost o 35% (w niektórych aplikacjach wzrost sięga prawie 50%)

Szczegółowe wyniki możliwości Ryzenów 7000 znajdziesz w testach wydajności:

AMD nie gna wyłącznie za wydajnością. Jak wypada efektywność energetyczna procesorów Zen 4?

Pod niektórymi względami procesory Zen 4 mogą nieco rozczarowywać, ale pęd za wydajnością bywa ostatnio niezdrowy. Widać to w kartach graficznych, widać to także w procesorach. Dowodem są wartości, do jakich dobijają topowe Intel Alder Lake-S, czyli Intel Core i9-12900K i i9-12900KS. To mocarne procesory, ale czasem pogoń za wydajnością odbija się czkawką w poborze mocy.

Co prawda w topowych Ryzenach 7000 współczynnik TDP wzrósł do 170 W, ale maksymalny limit mocy to 230 W, ale ten w Intel Raptor Lake-S ma być jeszcze wyższy niż w Intel Core 12. generacji. Maksymalna moc Intel Core i9-13900K może dobić w trybie turbo nawet do 300 W! Co więcej, jak wynika z nieoficjalnych doniesień, po zdjęciu kajdanów procesor w trybie ekstremalnej wydajności zwiększa limit do kuriozalnych 350W.

Źródło: AMD

AMD pochwaliło się, że procesory Ryzen 7000 – w porównaniu do Zen 3 – generują mniej energii o 62% przy tej samej wydajności lub o 49% wyższą wydajność przy tym samym poborze mocy. „Czerwoni” porównali także efektywność energetyczną Ryzena 9 7950X do Intel Core i9-12900K. Przewaga tego pierwszego procesora nad drugim wynosi 47% przy o 50% mniejszej powierzchni. To zasługa w dużej mierze niższego procesu technologicznego. W porównaniu do Zen 3 wydajność na wat wzrosła do 27%.

Ceny po staremu. No prawie

Plotki o cenach potwierdziły się połowicznie: z jednej strony Ryzen 9 7900X i Ryzen 5 7600X nie podrożały względem odpowiedników z serii Ryzen 5000, a flagowy Ryzen 9 7950X okazał się nawet tańszy niż analogiczny model poprzedniej generacji.

Z drugiej strony jednak Ryzen 7 7700X wypada mniej atrakcyjnie niż Ryzen 7 5700X i bliżej mu do premierowej ceny Ryzena 7 5800X, którego w zasadzie jest także odpowiednikiem (konfiguracja rdzeni taka sama). Ryzena 7 7800X w ogóle zabrakło na prezentacji (bez niespodzianki), ale jest szansa, że pojawi się on kilka miesięcy po premierze np. razem z modelami bez dopisku X.

Tak prezentują się oficjalne ceny pierwszych czterech modeli z serii Ryzen 7000:

  • Ryzen 9 7950X – 699 dolarów (o 100 dol. mniej niż Ryzen 9 5950X na premierę)
  • Ryzen 9 7900X – 549 dolarów (tyle samo, ile Ryzen 9 5900X na premierę)
  • Ryzen 7 7700 X – 399 dolarów (o 50 dol. mniej niż Ryzen 7 5800X, ale o 100 dol. więcej niż Ryzen 7 5700X na premierę)
  • Ryzen 5 7600X – 299 dolarów (dokładnie tyle, ile Ryzen 5 5600X na premierę)

Nie są znane jeszcze polskie ceny procesorów Zen 4. Ze względu na osłabioną złotówkę zapewne będą one wyższe niż ceny Ryzenów 5000 w dniu wydania. Pozostaje wyczekiwać premiery sklepowej, która rozwieje wszystkie wątpliwości. Odbędzie się ona za kilka tygodni.

ceny ryzenów 7950x, 7900x, 7700x, 7600x
Źródło: AMD

Kiedy do sklepów trafią Ryzeny 7950X, 7900X, 7700X i 7600X?

Szukaj w sklepach procesorów Ryzen 7000 już 27 września 2022 roku. Wszystkie cztery procesory Zen 4 trafią do sprzedaży tego samego dnia (zapewne o godzinie 15:00 czasu polskiego). Według wcześniejszych plotek o dacie premiery miały one pierwotnie zadebiutować 15 września.

Embargo na recenzje zeszło dzień przed premierą, tj. 26 września o godzinie 15:00 czasu polskiego. Wątpliwości dotyczące wydajności Ryzenów 7000 zostały więc rozwiane jeszcze przed sklepowym debiutem.

Pierwsze modele płyt głównych, które opierają się na chipsetach X670 i X670E, również pojawiły się 27 września (w każdym razie modele stopniowo wypływają). Na tańsze układy z chipsetami B650 i B650E musisz poczekać do 10 października. Na szczęście dwa tygodnie to praktycznie tyle co nic. Ceny płyt głównych zaczynają się od 125 dolarów. Dowiedz się więcej o sockecie AM5 i płytach głównych pod Ryzen 7000:

Obejrzyj pełny zapis z prezentacji AMD together we advance_PCs

Chcesz poznać więcej szczegółów? Zobacz pełną prezentację AMD (trwa ona 33 minuty):

Więcej informacji na temat architektury Zen 4 i procesorów Ryzen 7000 przeczytasz w zbiorczym podsumowaniu wieści na temat CPU AMD: