Test ray tracingu w grach. Ile tracisz fps, a ile zyskujesz w grafice?

Ewolucja ray tracingu. Nowy standard grafiki w grach

Pamiętasz jeszcze, jak ray tracing wszedł do świata gamingu i nieśmiało raczkował? 6 lat minęło jak jeden dzień i z brzydkiego kaczątka stał się pięknym łabędzie… a nie, to nie ta bajka. Ray tracing to nie DLSS – od początku kusił swoimi wdziękami, przykuwając wzrok, bo miał w końcu czym. Po prostu czasem bardziej, a czasem mniej – w zależności od stopnia wykorzystania techniki przez deweloperów gier.

Kiedyś śledzenie promieni ograniczało się do pojedynczych tytułów, a jego użycie było zazwyczaj mocno wybiórcze. Dziś to niejako standard i występuje w (prawie) każdej dużej grze. Tytuł bez ray tracingu w klasie AAA to powoli historia – w końcu nikt nie chce promować swoich produkcji jako mało nowoczesnych. A śledzenie promieni kojarzy się właśnie z nowoczesnością.

Sprawdź także:

Co to path tracing i jak działa? Test path tracingu w grach

Ray tracing to nie zbyteczny efekt na miarę bloomu, które potrafi rozjaśnić najjaśniejsze punkty w scenie tak, że wygenerowana poświata jest wręcz przejaskrawiona. W przypadku śledzenia promieni, które jest zupełnie czymś innym, nie ma na to miejsca. Z założenia technika RT ma odzwierciedlać to, jak zachowywałyby się odbicia, cienie oraz oświetlenie w danych warunkach, które mogą zmieniać się w czasie rzeczywistym. Ray tracing ma zatem zbliżyć wygląd gry do tego, jak otoczenie prezentuje się w realnym świecie.

Ray tracing to po prostu coś więcej niż nic niewarte świecidełka. Problem jednak tkwi w tym, że nie zawsze jest on wart aktywacji z powodu tego, jak wiele wymaga od komputera i jego podzespołów (głównie karty graficznej). Dlatego sprawdź na przykładzie kilku gier, czy zysk w grafice jest adekwatny do utraty wydajności i poznaj powody dlaczego (nie) warto włączać śledzenia promienia.

Dowiedz się więcej o tym, czym jest ray tracing i jak działa:

Test ray tracingu – platforma testowa

PC (AMD Ryzen 5000 + GeForce RTX 4000)

Testy odbywały się w optymalnej dla GeForce’a RTX 4070 rozdzielczości (1440p, czyli w 2560 x 1440 pikseli) oraz przynajmniej wysokich ustawieniach graficznych z włączonym DLSS w trybie jakości i z generatorem klatek (poza wykresami, które nie obejmują techniki skalowania i Frame Generation). Większość gier miała ustawione maksymalne detale – wyjątek stanowią Wiedźmin 3 (preset uber) oraz Cyberpunk 2077 (optymalne ustawienia z tekstu: Jak zwiększyć fps w Cyberpunku 2077). W wynikach uwzględniłem wyłącznie średni fps (im więcej, tym lepiej).

Test wydajności GeForce RTX w grach z ray tracingiem

Ray tracing to obecnie najbardziej zabijająca wydajność opcja graficzna – i tu nie ma żadnych „ale”. Spadek fps nie zawsze jest jednak uzasadniony tym, co widzisz na ekranie swojego monitora lub telewizora. Bo czy niewiele lepiej wyglądające cienie to powód, by obniżać płynności animacji o np. 20 fps?

Są jednak gry, w których śledzenie promieni autentycznie zmienia postrzeganie całej sceny (np. w zasadzie całe Night City w Cyberpunku 2077 czy las w Wiedźminie 3). I to właśnie w takich grach warto z ray tracingu nie rezygnować. Pod warunkiem, że dysponujesz odpowiednio mocnym sprzętem. W najgorszym razie można iść na kompromisy w ustawieniach graficznych, bo nawet samo RT często oferuje kilka różnych wariantów jakościowych. I te różnice pomiędzy nimi także sprawdziłem.

Pamiętaj: nie zawsze warto pchać się na siłę w „ultra”. Czasem wystarczy przesunąć suwak w lewo o choćby jeden stopień i nadal cieszyć się porównywalnymi widokami przy jednocześnie wyższej płynności. O czym przekonasz się w wynikach wydajności, ale także w porównaniu grafiki na screenach.

Ray tracing wymaga też zwykle jednego: wspomagacza w postaci NVIDIA DLSS (3), AMD FSR czy Intel XeSS. Inaczej gra staje się często po prostu… niegrywalna, chyba że dysponujesz mocnym GPU, ale nawet to może wiązać się z graniem w niższej rozdzielczości. Tylko w niektórych przypadkach można sobie pozwolić na całkowite wyłączenie skalowania obrazu.

Alan Wake 2

Alan Wake 2 to ciekawy przypadek, w którym RT w wielu przypadkach tylko subtelnie podkręca wygląd gry, ale dzięki temu też nie pogarsza drastycznie wydajności (między wysoką a średnią jakością ustawienia pozostają w zasadzie te same, stąd praktycznie brak różnicy w fps). W grze duży nacisk położono na path tracing, ale to temat na osobny test.

Bardzo niski klatkaż w rozdzielczości natywnej (NVIDIA DLAA) z ray tracingiem ustawionym na wysoką jakość (bez PT) jest niczym nieuzasadnioną anomalią, która nie została naprawiona od premiery. Wystarczy, że aktywujesz path tracing i Alan budzi się z sennej płynności, dostając solidnego kopa, który go ożywia.

wyniki wydajności alan wake 2 z ray tracingiem

alan-wake-2-test-ray-tracingu-tryby-jakosci

Cyberpunk 2077

Cyberpunk 2077 (Phantom Liberty) to jedna z najlepszych gier z obsługą RT i jedna z tych, dla których warto zainwestować w odpowiednio mocny sprzęt. Szeroki zakres użycia śledzenia promienia przekłada się na mocne zarzynanie wydajności. Ale nawet jeśli zarzyna, to i tak warto na to pozwolić. Oby więcej tak wyglądających gier z RT!

Metro Exodus Enhanced Edition

Metro Exodus w ulepszonym wydaniu opiera się wyłącznie na ray tracingu – bez karty z obsługą tej techniki nawet nie podchodź. Nie uruchomi się. Gra nie obsługuje generatora klatek, ale nawet przy zwykłym DLSS oferuje wysoką płynność (podczas akcji na bardziej otwartych przestrzeniach nie będzie aż takiego wysokiego fps). W najgorszym razie można obniżyć jakość RT – między ustawieniem ultra a wysokim różnica w wydajności jest bardzo duża.

Star Wars Jedi: Ocalały

Jedi: Survivor to najskromniejsza pod względem użycia RT gra w tym teście, ale mimo to różnica w wydajności potrafi przytłoczyć. Choć jest ona typowa dla ray tracingu.

Wiedźmin 3: Dziki Gon

Wiedźmin 3 w wersji next-genowej nie jest najlepiej zoptymalizowaną grą, ale nie brakuje w niej scen, których wygląd wręcz kusi, by ray tracing aktywować. Nawet jeśli wiąże się to z dużą utratą klatek, a niestety się wiąże. Jednak bez DLSS 3, a więc bez karty graficznej GeForce RTX 4000, może nie być to najprzyjemniejsze doświadczenie…

wyniki wydajności wiedźmina 3 z ray tracingiem

wyniki wydajności wiedźmina 3 z ray tracingiem i dlss

Porównanie graficzne w grach z ray tracingiem

Obsługa śledzenia promieni nie jest żadnym gwarantem nowej jakości grafiki. Wszystko zależy od tego, jak gra je wykorzystuje. Nie chodzi tylko o to, co zmienia RT (cienie, oświetlenie lub może tylko odbicia), ale także, w jakim stopniu zachodzą zmiany (czasem mogą być subtelne, a czasem znaczące).

Co więcej, dużo zależy od lokacji i scenariusza (np. pory dnia), więc może zdarzyć się, że gra świetnie wykorzystuje technikę ray tracingu, ale nie w każdym miejscu dostrzeżesz duże różnice. Dlatego w poniższym porównaniu wybrałem także przykłady, w których śledzenie promieni wprowadza tylko drobne zmiany w szacie graficznej, by pokazać, że nie zawsze odmienia ono grę nie do poznania.