Intel Alder Lake vs Rocket Lake. Oto różnice, które musisz znać

Bartosz Woldański
2 lata temu, 27 stycznia 2022
0
3

Minęło już kilka miesięcy od premiery pierwszych procesorów Intel Alder Lake-S. Jednak dopiero w styczniu 2022 roku do sprzedaży trafiły nie tylko tańsze CPU i płyty główne, ale też pierwsze laptopy. Pora więc jeszcze raz, na chłodno, przyjrzeć się temu, co nowa generacja ma do zaoferowania względem Intel Rocket Lake. Poznaj najważniejsze różnice pomiędzy Intel Core 12. generacji i Intel Core 11. generacji.

Intel Alder Lake kontra Intel Rocket Lake. Starcie gigantów

Publikacja powstała z myślą o mniej zaawansowanych użytkownikach, którzy nie są pewni, na którą generację Intela się zdecydować. Czy wybór nowszej architektury nie wiąże się ze zbyt dużym wydatkiem? A może procesory Rocket Lake cechują się lepszym stosunkiem wydajności do ceny? Czy Intel Alder Lake obsługują tylko pamięci DDR5? Albo zastanawiasz się, czy warto zrobić upgrade z Intel Core 11. generacji na „dwunastą”?

Pytań wiele, więc postanowiłem w jednym miejscu zestawić procesory z obu generacji i wskazać najważniejsze różnice między nimi. Co warto wiedzieć o Intel Alder Lake i Intel Rocket Lake?

Intel Alder Lake to jeden krok do przodu. Rocket Lake – dwa kroki wstecz

Architektura Intel Alder Lake żegna 14-nanometrowy proces technologiczny, który został przemielony, wypluty i jeszcze raz przeżuty na wszystkie możliwe sposoby. Był z nami przez wiele lat, udoskonalany w mniejszym lub większym stopniu, ale użytkownicy już dawno życzyli sobie jego kresu. Na to musieliśmy poczekać w desktopowych CPU z serii Intel Core aż do końca 2021 roku.

intel alder lake dla desktopów i urządzeń mobilnych

W mobilnych jednostkach zmiany zaszły wcześniej, ale i tak procesory Intel Core 12. generacji cechują się o 10-15% wyższą wydajnością na wat w porównaniu do poprzedniego procesu 10 nm SuperFin znanego z serii Intel Tiger Lake. Jest to zasługa usprawnionej 10-nanometrowej litografii Enhanced SuperFin (Intel 7).

Warto jednak zaznaczyć, że nowy proces technologiczny niekoniecznie przekłada się na niższy pobór mocy. Przynajmniej w desktopowych CPU z odblokowanym mnożnikiem, bo pozostałe modele, np. i5-12400F, mogą nieco obniżyć rachunki za prąd względem odpowiedników z serii Intel Core 11. gen.

Niebieska rewolucja

Największą zmianą w Intel Alder Lake jest hybrydowa budowa, na którą składają się różnego rodzaju rdzenie: wysoko wydajne P-Core (Performance Core) i energooszczędne E-Core (Efficient Core). Te „słabsze” wspomagają główne rdzenie, zajmując się przede wszystkim procesami w tle, zapobiegając spadkom płynności. Miej tylko na uwadze, że nie wszystkie modele mogą pochwalić się jednostkami E. Niekoniecznie ich brak zmniejsza atrakcyjność CPU, bo zalety Intel Core 12. generacji nie kończą się tylko na heterogenicznej architekturze.

specyfikacja serii u intel alder lake
specyfikacja serii u intel core 12 generacji
specyfikacja serii p intel alder lake
specyfikacja serii h intel alder lake
specyfikacja energooszczędnych intel core 12 generacji
specyfikacja desktopowych intel alder lake

Tutaj nie ma żadnych wątpliwości: Intel Alder Lake wnoszą małą rewolucję w procesorach Intela, wobec której trudno przejść obojętnie. Zwłaszcza jeśli planujesz przesiadkę ze starszego CPU.

Albo stawiasz na laptopy, w przypadku których wybrane procesory z energooszczędnymi E-Core mogą być prawdziwym game changerem. Nie tylko mogą obniżyć temperatury, ale też wydłużyć czas pracy bezprzewodowej. Jest to jednak zależne nie tylko od modelu CPU, ale też np. ogólnej konfiguracji laptopa. Dlatego przed zakupem zapoznaj się z recenzjami.

Przeczytaj: Jaki procesor do laptopa? Na co zwrócić uwagę przy wyborze CPU?

Więcej rdzeni, więcej mocy i szczypta magii hybrydowych CPU

Nowsza architektura oznacza lepszą wydajność i tutaj producenci są konsekwentni, co jest zrozumiałe. W końcu po to przebijają się przez kolejne bariery, tworzą mniej lub bardziej nowatorskie rozwiązania, by nieustannie podnosić poprzeczkę. Odwiecznym pytaniem pozostaje tylko: jak bardzo granica wydajności zostaje przekroczona wraz z nową generacją? Intel Rocket Lake nie przyniósł drastycznego skoku względem Intel Comet Lake, ale po Alder Lake oczekiwania były dużo wyższe.

I „niebieskim” udało się je spełnić. Wzrost wydajności to zasługa nowej architektury (19-procentowy wzrost współczynnika IPC) i sięga on zwykle od 20 do nawet kilkudziesięciu procent w zależności od aplikacji i gry.

Wpływ na wyniki ma nie tylko dawka rdzeni, ale też ich moc, w tym pojedynczego wątku. Na każdym polu bryluje Intel Alder Lake, który oferuje w grach wzrost fps o kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt klatek na sekundę. Nawet niepozorne i5-12400 potrafi przebić droższe procesory Intel Rocket Lake i AMD Ryzen 5000.

Jest to też zasługa zwiększonej pojemności cache’u, która procentuje w grach. Pamięć podręczna w topowym Rocket Lake wynosi raptem 16 MB (L3) i 4 MB (L2), natomiast Alder Lake – 30 MB (L3) i 14 MB (L2).

W grę wchodzi też funkcja Intel Thread Director, która została zoptymalizowana pod Windowsa 11. Pozwala ona zmaksymalizować wydajność za sprawą bardziej inteligentnego zarządzania obciążeniem wątków. Połączenie Intel Alder Lake i nowego systemu operacyjnego Microsoftu może więc zaprocentować – jeśli nie teraz, to w przyszłości.

W morzu plusów są też minusy

Wysoka wydajność ma swoją cenę. Procesory z serii Intel Alder Lake-S, podobnie jak poprzednia generacja, nie należą do najchłodniejszych CPU, szczególnie jeśli mowa o jednostkach z dopiskiem K. Wymagają one zatem porządnego chłodzenia. Na szczęście niższe modele już nie są tak wymagające. Co ważne, Alder Lake są kompatybilne z wieloma zestawami chłodzenia pod starszą podstawkę (poznaj chłodzenia LGA 1700).

Intel Rocket Lake-S kończy się na 8 rdzeniach i 16 wątkach (Intel Core i9-11900K) i taktowaniu 5,3 GHz (w trybie Turbo dla wszystkich rdzeni). Natomiast odpowiednik nowej generacji, Intel Core i9-12900K, to 16 rdzeni (8 P-Core i 8 E-Core) oraz 24 wątki (rdzenie logiczne mają tylko P-Core; E-Core nie obsługują Hyper-Threading) i 5,2 GHz w trybie turbo (wersja i9-12900KS nieznacznie przekracza tę barierę, co jest prawdopodobnie odpowiedzią na Ryzena 7 5800X3D).

Na pierwszy rzut oka 16 rdzeni brzmi rewelacyjnie w porównaniu do „zaledwie” 8. Intel Alder Lake, owszem, może pochwalić się większą dawką rdzeni, chociaż trzeba zdawać sobie, że E-Core, oparte na architekturze Gracemont, nie są równorzędne P-Core (Golden Cove). Wysoko wydajnych jest więc tyle samo ile w Rocket Lake. Niemniej jednak rdzenie P i E uzupełniają się, tworząc zgrany tandem.

Intel Alder Lake z kontrolerem pamięci DDR5. Czy warto zawracać sobie tym głowę?

Obsługę nowych standardów zawsze się ceni. W końcu to krok naprzód, ale taki krok zwykle nurtuje użytkowników. Zaczynasz sobie zadawać pytanie, czy to się w ogóle przyda? Czy wykorzystasz hucznie zapowiadane nowości? Czy faktycznie jest to coś, czego potrzebujesz na początku rozwoju danej technologii? Te pytanie przewijają się często także po premierze Intel Alder Lake i są one zasadne.

Jeśli miałeś doświadczenia podczas przechodzenia z poprzednich standardów RAM (np. z DDR3 na DDR4), to wiesz już, że nowy rodzaj pamięci niekoniecznie przekłada się na początku drogi na lepszą wydajność. A przynajmniej cena nie jest adekwatna do ewentualnego wzrostu w aplikacjach czy grach.

Nie inaczej jest w przypadku premiery DDR5. Pierwsze kości oparte na nowym standardzie zapewniają podobne osiągi co mocne DDR4. W zależności od aplikacji i gier mogą być one lepsze lub gorsze, albo wręcz identyczne. Wyjątek stanowi np. kompresja 7-Zip. DDR5 potrafi też nieco odstawić DDR4 w nowoczesnych grach, zwłaszcza jeśli postawisz na szybsze kości. Różnice w wydajności nie są jednak drastyczne.

Musisz sobie zdawać sprawę, że będą one się z czasem pogłębiać, gdy na rynek trafią jeszcze szybsze pamięci DDR5 z niższym opóźnieniami. Już teraz kości pracujące z 6000 MHz CL36 pokazują duży potencjał. Problem jest następujący: nawet jeśli wydajność w wielu zastosowaniach jest wyższa, to jej stosunek do ceny – nawet w odniesieniu do topowych modeli DDR4 – może pozostawiać wiele do życzenia.

Dowiedz się więcej o zmianach, jakie wnosi standard DDR5:

Intel Alder Lake z PCIe 5.0. Do czego może się przydać?

Procesory Intel Core 12. gen przynoszą obsługę nie tylko DDR5, ale też PCI-Express 5.0. Tutaj na korzyści można czekać nawet jeszcze dłużej. Co prawda już karta graficzna GeForce RTX 3090 Ti może obsłużyć PCie 5.0, to różnice między PCIe 4.0 a 3.0, mimo podwojenia przepustowości, udowadniają marginalny wpływ na wydajność w grach. Zanim więc faktycznie wykorzystasz możliwości PCI-Express 5.0, jeszcze wiele wody upłynie w Wiśle.

Dużo bardziej obiecująco zapowiadają się nośniki z nowym interfejsem. Przedstawiciel Intela, Ryan Shrout, podzielił się demem z okazji targów CES 2022, w którym przedstawił wydajność dysku SSD Samsunga ze złączem PCIe 5.0. Połączył model o nazwie kodowej PM1743 z procesorem Intel Core i9-12900K. Jest to przedsmak możliwości nowych nośników półprzewodnikowych, których powinieneś zacząć wypatrywać już w 2022 roku. Nie zainstalujesz ich jednak na sprzęcie z procesorami Intel Rocket Lake, które obsługują standard PCIe 4.0.

Co prawda jest to dysk przeznaczony do zastosowań profesjonalnych, ale pokazuje potencjał, jaki drzemie w nośnikach PCIe 5.0. W odczycie sekwencyjnym osiągnął 13,7 GB/s, natomiast jeden z topowych dysków PCIe 4.0, WD Black SN850, nie przekroczył 6,9 GB/s. W zapisie danych nowsze SSD dobiło do 6,6 GB/s, co również jest wynikiem prawie dwa razy wyższym niż w porównywanym nośniku Western Digital. 

Wyniki imponują i nawet w konsumenckich SSD sky is the limit można oczekiwać dużego przeskoku. A jak gry na PC zaczną w końcu korzystać z DirectStorage w Windowsie 11, korzyści z nowych dysków mogą być jeszcze większe. To jednak jest wciąż pieśń przyszłości, podobnie jak nadchodzące nośniki.

Więcej o przepustowościach PCI-Expres 4.0 i 5.0 dowiesz się z podsumowania informacji o PCIe 6.0. Sprawdź szczegóły:

Potrzebujesz nowej (droższej?) płyty głównej

W ostatnich generacjach procesorów Intela nie była konieczna zbyt częsta wymiana płyty głównej. Niemniej jednak zakres zmian wprowadzonych w nowej serii, Intel Alder Lake, wymaga innej podstawki. Rocket Lake wykorzystuje socket 1200. Natomiast procesory Intel Core 12. generacji, które mają inny kształt i są nieco cieńsze, wymagają gniazda LGA 1700. To siłą rzeczy zmusza do wyboru nowej – zwykle (znacznie) droższej – płyty głównej.

W ofercie Intela od początku stycznia 2022 roku znajdują się tańsze płyty główne B660 i H670, których cena waha się od 579 zł do 1229 zł. Z kolei dla najbardziej wymagających „niebiescy” przygotowali chipset Z690 (ceny od 849 zł do zawrotnych 9999 zł):

Ile dla porównania kosztuje płyta główna do Intel Rocket Lake? Od około 300 zł (za modele H510 lub B560) do nawet 8200 zł (Z590 z wodnym chłodzeniem potrafi mocno nadszarpnąć budżet). Przy wyborze starszej generacji można zaoszczędzić nawet kilkaset złotych na płycie głównej.

Możesz się przeliczyć, jeśli liczysz na łatwą i bezbolesną dla portfela wymianę z Intel Core 11. generacji. Nawet najtańsza płyta główna do Intel Alder Lake-S to koszt prawie 600 zł, a bez niej modernizacja się nie uda w żadnej rzeczywistości, bo to nie jest kwestia tylko kompatybilności z chipsetem.

porównanie chipsetów intel 600 dla intel alder lake

Problem rozwiązuje się sam, gdy przechodzisz z platformy AMD albo ze starszego CPU „niebieskich”. Przynajmniej połowicznie, bo mocno ograniczony budżet może oznaczać wybór starszego CPU. Jeśli masz procesor Intel Comet Lake (10. gen.), możesz ulepszyć CPU do Rocket Lake bez wymiany płyty głównej (wymagana może być aktualizacja BIOS-u). Obie serie bowiem korzystają z tego samego socketu: LGA 1200. Pytanie, czy taka wymiana ma jakichkolwiek sens (chyba że bez dopłaty).

W innym przypadku warto jednak nieco dopłacić do nowszej generacji, bo otrzymujesz nieproporcjonalnie więcej korzyści, ale o tym więcej w podsumowaniu.

Intel Alder Lake czy Rocket Lake? Które CPU lepszym wyborem?

Przewaga Intel Alder Lake nad Rocket Lake jest niezaprzeczalna. Nowoczesna architektura, obsługa przyszłościowych standardów, lepsze zarządzanie wątkami, co szczególnie może przydać się w przyszłości we współpracy z Windowsem 11. Nawet jeśli nowy system operacyjny Microsoftu niekoniecznie jest w tej chwili lepszy np. do gier niż Windows 10, to powinien stać się prędzej czy później.

Wbrew pozorom ceny procesorów też nie są dużo wyższe od tych, które cechują obecnie serię Intel Core 11. generacji. Schody zaczynają się wtedy, gdy doliczysz dodatkowe koszty związane z płytą główną i zwłaszcza pamięciami DDR5. Tutaj może dzielić je przepaść, ale wszystko zależy, jakie dobierzesz komponenty, bo różnice nie muszą być kosmiczne, co zobrazuję na przykładach.

intel alder lake mobile

Na szczęście Intel Alder Lake współpracują z DDR4. Jeśli nie chcesz się wykosztować na znacznie droższy standard, który będzie się rozwijał jeszcze parę lat, możesz postawić na starszy rodzaj RAM-u. W większości przypadków nie stracisz na wydajności, albo bardzo niewiele, a poczujesz się lepiej na widok stanu swojego konta. Pod warunkiem, że nie przesadzisz, bo niektóre DDR4 też potrafią kosztować krocie.

Platforma Intel Alder Lake vs Rocket Lake bez iGPU i z najtańszą płytą główną Bx60

420 zł to mało i dużo, ale skok wydajności uzasadnia różnicę w cenie.

Optymalny zestaw Intel Alder Lake vs Rocket Lake z Intel Core i5 i płytą główną Zx90

Intel Core i5 z dopiskiem K jest częstym wyborem, bo zazwyczaj oferuje dobry stosunek wydajności i możliwości do ceny. Różnica w cenie płyt głównych zatarła się w porównaniu do tańszych chipsetów. W procesorach jest prawie identyczna. Wniosek ten sam: nadal opłacalniejszy jest zakup Intel Alder Lake, zwłaszcza że jest to kwestia dopłaty raptem 250 zł. Całkowicie przekreśla ona wybór Rocket Lake.

Topowa platforma Intel Alder Lake vs Rocket Lake. DDR5 kontra DDR4 i bezkompromisowa wydajność

Różnica w topowych platformach jest największa (1670 zł), ale można ją jeszcze zmniejszyć, decydując się na gorszą płytę (choć działa to w obu przypadkach). 

Flagowe DDR4 z bardzo niskimi opóźnieniami i wysokim taktowaniem też mogą kosztować sporo, choć nadal mniej niż mocniejsze DDR5. Można również zrezygnować z nowego standardu i wybrać te same kości DDR4, które oferują lepszy stosunek wydajności do ceny, np. 3600 MHz (CL16-18).I tym samym zaoszczędzić. Możliwości jest wiele. Niemniej jednak, jak chcesz mieć topowy komputer z Intel Alder Lake, musisz zapłacić więcej niż za odpowiednik Rocket Lake. Różnice nie muszą jednak odstraszać.

Podsumowując, przejście na nowszą platformę wiąże się mimo wszystko z wyższym wydatkiem, ale jest to wydatek uzasadniony. Nie warto pchać się w starszą architekturę, która już w dniu premiery nie należała do najświeższych. W nowszych grach możesz tylko zyskać dzięki Intel Alder Lake, który coraz bardziej będzie odskakiwał wydajnością od Intel Rocket Lake. A i problemy Intel Core 12. gen. z Denuvo i DRM stały się przeszłością. Wniosek: wybór może być tylko jeden.

W przypadku laptopów z Intel Alder Lake trzeba uzbroić się w cierpliwość i poczekać na testy. Tych w 2022 roku na pewno nie zabraknie.

Sprawdź również:

Wybierz odpowiednie dla siebie CPU Intel Alder Lake-S w x-komie

Poznaj bliżej wszystkie procesory Intela w sklepie x-kom


Bartosz Woldański
Wierny wyznawca PC Master Race.

Komentarze (0)

Gdy dodasz komentarz, potwierdzasz, że znasz i akceptujesz regulamin.
Administratorem danych jest x-kom sp. z o.o. w Częstochowie. Potrzebujemy Twoich danych, aby dodać komentarz. Zasady przetwarzania opisujemy tutaj.

Powiązane wpisy:

CES 2021: Intel zapowiada nowe CPU. Przed nami Rocket Lake i 11 generacja w litografii 10 nm
CES 2021: Intel zapowiada nowe CPU. Przed nami Rocket Lake i… Wielbiciele rozwiązań Intela ujrzeli w trakcie konferencji CES 2021 jednostki…
Test wydajności Intel Core i9-12900K, i7-12700K i i5-12600K. Jaka moc drzemie w Intel Alder Lake-S?
Test wydajności Intel Core i9-12900K, i7-12700K i i5-12600K.… Procesory Intel Alder Lake-S są jedną z największych premier 2021…
Premiera, wydajność i ceny Intel Core 13. generacji. Wszystko, co musisz wiedzieć o procesorach Intel Raptor Lake-S
Premiera, wydajność i ceny Intel Core 13. generacji.… Intel odpowiedział na premierę Ryzenów 7000 i zaprezentował nowe procesory…
Premiera Intel Alder Lake-S za kilka miesięcy, a już można kupić go w kosmicznej cenie
Premiera Intel Alder Lake-S za kilka miesięcy, a już można… Intel nie ma szczęścia. Procesory z serii Intel Alder Lake-S…