Wydawać by się mogło, że pytanie w rodzaju „gdzie ustawić soundbar” jest pytaniem retorycznym. „No jak to, gdzie ustawić? Przed telewizorem! Przecież soundbar właśnie do tego służy”. To twierdzenie jest w większości przypadków prawdziwe, ale ze względu na wielką różnorodność soundbarów w praktyce może być różnie. W związku z tym w niniejszym poradniku poruszamy kilka kwestii mniej lub bardziej nieoczywistych.
Optymalne ustawienie soundbara zależy od wielu czynników, w tym:
W przypadku typowych soundbarów jednoelementowych, tj. zwykłych pojedynczych belek, odpowiednie ustawienie nie powinno przysparzać większych problemów. Złota zasada dotycząca lokalizacji telewizora głosi, że środek ekranu powinien znajdować się na wysokości oczu. Jeżeli obok takiego telewizora zechcemy postawić lub powiesić soundbar, możliwości będą dwie: albo pod, albo nad telewizorem (przezroczystych akustycznie soundbarów jeszcze nie wymyślono). Umieszczenie soundbara z boku telewizora, choć teoretycznie możliwe, odrzucam, ponieważ dla zdecydowanej większości konsumentów będzie ono nie do zaakceptowania (chociaż może dać ciekawe rezultaty).
Niestety, im soundbar znajduje się dalej, tj. niżej lub wyżej poziomu naszych uszu, tym gorzej dla reprodukcji dźwięków – zwłaszcza wysokich, które mają charakterystykę kierunkową. Niektórzy producenci, chcąc obejść ten problem, stworzyli soundbary z przednią ścianką pochyloną nieco do tyłu, co ma poprawiać propagację dźwięku. Przykładem soundbara wykorzystującego to rozwiązanie jest Panasonic SC-HTB400.
Jeżeli z góry wiemy, że nasz soundbar będzie umieszczony niżej niż zazwyczaj, warto przy wyborze zwrócić uwagę na modele z pochyloną ścianką. Rozwiązanie zastosowane w Panasonicu SC-HTB400 działa skutecznie, a dźwięk zdaje się często odrywać od samej belki i szybować w pomieszczeniu w stronę słuchacza.
Sytuacja znacznie się komplikuje się gdy mamy soundbar dwuelementowy, tj. belkę i osobny subwoofer. To właśnie ustawienie subwoofera może przysporzyć sporo kłopotów, a to ze względów:
Jeśli chodzi o względy praktyczne, subwoofer stojący na podłodze może nie tylko przeszkadzać dorosłym (zwłaszcza w małych pomieszczeniach), lecz także stanowić pewne zagrożenie dla małych dzieci. Subwoofery, zwłaszcza tanie, mają postać prostopadłościennej skrzynki wykonanej z płyty wiórowej. Niestety, wiele tanich subwooferów ma obudowy z ostrymi krawędziami, które mogą nawet skaleczyć np. biegnące dziecko.
Jeżeli mamy małe dzieci, warto subwoofer umieścić jak najdalej od szlaków uczęszczanych przez milusińskich. Ewentualnie, gdy to nie jest możliwe, warto sprawdzić przed zakupem, czy subwoofer nie ma ostrych krawędzi. Przykładem soundbara z takim subwooferem jest Denon DHT-S516.
Innym wyjściem jest wybór soundbara z subwooferem z obudową wykonaną z tworzywa sztucznego, które oferuje dużo większe możliwości kształtowania obudowy. Na przykład subwoofer zastosowany w soundbarze Magnifi Mini firmy Polk ma zaokrągloną obudowę, która jest bezpieczna dla małych dzieci.
Właściwe ustawienie subwoofera w pomieszczeniu jest kombinacją jego położenia względem ścian, podłogi i sufitu oraz poziomu wysterowania tegoż suba. Znalezienie optymalnej kombinacji nie jest proste i łatwe – często wymaga wielu prób i czasu.
Te subwoofery, które mają wyjście kanału basrefleksu na tylnej ściance obudowy, są zazwyczaj bardziej wrażliwe na ustawienie w pomieszczeniu. Inaczej mówiąc, z reguły trzeba je ustawiać nieco dalej od ściany niż subwoofery mające wylot tunelu basrefleksu na ściance przedniej.
Z drugiej strony, mając do dyspozycji stosunkowo małe pomieszczenie, użytkownicy z natury dążą do upchnięcia subwoofera „gdzieś pod ścianą” lub, co gorsza, w rogu pomieszczenia. Tego ostatniego ustawienia należy unikać, ponieważ to właśnie w nim subwoofer wchodzi w najbardziej niekorzystne interakcje z pomieszczeniem (akustycy mawiają wtedy, że pracujący w rogu pomieszczenia sub zbyt łatwo i od razu wzbudza wszystkie trzy osiowe mody pomieszczenia, co ma negatywny wpływ na jakość brzmienia).
W pomieszczeniach małych lub o trudnej akustyce dobrym rozwiązaniem mogą okazać się subwoofery mające wylot tunelu basrefleksu na ściance dolnej. Innym rozwiązaniem są subwoofery z obudową zamkniętą, ale wśród dominujących na rynku zestawów belka-sub do około 3000 złotych jest ich na rynku bardzo niewiele. Dlaczego?
Ponieważ większość producentów stawia na ilość, a nie jakość basu z subwoofera, a tę pierwszą można stosunkowo tanim kosztem osiągnąć stosując właśnie subwoofer z basrefleksem. Z kolei subwoofery z obudową zamkniętą wymagają zastosowania przetworników niskotonowych wyższej jakości (z bardziej kosztownymi membranami o dłuższym skoku), ale w zamian za to oferują bardziej precyzyjny bas, tak ceniony przez bardziej wymagających słuchaczy.
Najłatwiej ustawić soundbary „specjalistyczne” np. takie, które zostały zaprojektowane do pracy w ściśle określonym miejscu lub pozycji. Dobrym przykładem będą soundbary naścienne, tzn. takie, które zostały zaprojektowane do powieszenia na ścianie. Przykładem takiego soundbara jest np. Samsung HW-NW700.
Podobnym, choć nie takim samym urządzeniem jest Dali Katch One. Może on pracować albo powieszony na ścianie, albo umieszczony w pobliżu ściany. Jednakże błędem byłoby ustawienie go z dala od niej, bowiem pogorszyłoby to reprodukcję niskich tonów. Inaczej mówiąc, w przypadku tego soundbara konstruktorzy podczas „strojenia” poszczególnych rejestrów zakładali, że będzie on pracował albo na ścianie albo w pobliżu niej. I właśnie dlatego tego typu soundbary ustawić najłatwiej.
Tu może być gorzej. Weźmy na przykład taką, skądinąd bardzo dobrą, Yamahę YAS-109. Według producenta soundbar ten można postawić (w pozycji poziomej) przed telewizorem lub powiesić pod lub nad nim (w pozycji pionowej).
Problem w tym, że Yamaha ma przetworniki zarówno na przedniej, jak i na górnej ściance i będzie grać nieco inaczej powieszona (lepiej), a nieco inaczej postawiona. Różnica wynika z innej propagacji tonów średnich, które są generowane przez przetwornik na górnej ściance. Jeżeli YAS-109 wisi, średnie tony są bardzo dobre. Jeżeli YAS-109 leży, średnie tony brzmią nieco inaczej i nie tak naturalnie i przekonująco jak w pozycji pionowej (powieszonej).
Tak więc mamy tu jakby dwa soundbary w jednym: oba brzmią podobnie, ale nie tak samo. Warto o tym pamiętać przed zakupem.
Oczywiście na rynku są też soundbary, które wieszamy bez zmiany pozycji i położenia obudowy. W ich wypadku nie będzie takiej różnicy brzmienia jak w przypadku Yamahy YAS-109.
Wraz ze wzrostem popularności systemów dźwięku obiektowego (np. Dolby Atmos), wzrasta liczba soundbarów, które potrafią obsługiwać tego typu format fonii. Co więcej, wiele soundbarów średniej i wyższej klasy posiada specjalne głośniki efektowe, których zadaniem jest reprodukcja kanału wysokościowego. Przykładem takich soundbarów jest Sonos Arc czy najnowszy Bose 900.
Ponieważ odległość soundbara od sufitu nie jest rzeczą identyczną w każdym pomieszczeniu, a głośniki wysokościowe promieniują wiązkę dźwiękową w stronę sufitu i dopiero po odbiciu trafiła ona do uszu słuchacza, rodzi się pytanie, co w wypadku gdy sufit znajduje się na wysokości wyższej niż typowa? W takiej sytuacji warto skorzystać z regulacji głośności przetworników wysokościowych, aby w pomieszczeniu zwiększyć natężenie dźwięku płynącego z tych przetworników.
Ponadto zaawansowane soundbary mają funkcję autokalibracji do pomieszczenia odsłuchowego. Funkcja ta wykorzystuje szereg impulsów wysyłanych przez głośniki soundbara, które są następnie wychwytywane przez mikrofon (wbudowany, na kablu, albo w smartfonie) i poddawane analizie, na podstawie której soundbar dokonuje korekt (samokalibracji) w celu uzyskania optymalnego odsłuchu.
Subwoofer generuje dźwięki niskiej częstotliwości (basy), które rozchodzą się po pomieszczeniu, odbijają się od ścian i sufitu, a fale bezpośrednie i odbite reagują ze sobą. Powoduje to powstanie lokalnych „zgęszczeń i rozrzedzeń” fali dźwiękowej, czyli miejsc o większym lub mniejszym ciśnieniu akustycznym, jak na zdjęciu poniżej.
Jeżeli miejsce odsłuchu pokryje się ze strefą niższego ciśnienia, słuchacz odniesie wrażenie słabego basu. Z kolei w miejscach zgęszczeń sytuacja będzie odwrotna – basu będzie zbyt dużo lub będzie on dominował. W związku z tym warto metodą prób i błędów zlokalizować miejsca zgęszczeń i na ich podstawie ustawić subwoofer (typowymi miejscami zgęszczeń są kąty pomieszczenia). Bardzo wygodna może okazać się pomoc drugiej osoby, która będzie przesuwać subwoofer zgodnie z naszymi wskazówkami, aż do chwili znalezienia ustawienia optymalnego.
Próbowałem wielu ustawień subwoofera i efekt jest nadal daleki od oczekiwań? Co robić?
Niestety niektóre pomieszczenia są bardzo trudne pod względem akustycznym i tam może pomóc tylko zmiana ustawienia mebli, zakup ustrojów akustycznych i/lub zastosowanie… drugiego subwoofera.
To ostatnie rozwiązanie daje dobre efekty, ale problem polega na tym, że typowe konsumenckie soundbary, które mogą współpracować z dwoma subwooferami naraz, można policzyć na palcach jednej ręki. Jedynymi znanymi autorowi soundbarami, który mogą współpracować jednocześnie z dwoma subwooferami są Sonos Arc oraz (choć to nie do końca potwierdzona informacja) Sonos Beam drugiej generacji (G2).
No niestety metoda prób i błędów, najprostsza i najlepsza. Też się zastanawiam bo soundbar od hisense HS312 mam po świętach odebrać i on jest w też z subwooferem, gdzie go postawić, żeby ten dźwięk nie był przytłumiony :c
Hisense to fajna marka po ile tam stoi?
^^
Ile hisense płaci za posty? 😉
Aktualnie jest przecena z 1680 na 1400, więc prawie 3 stówki w kieszeni co zawsze cieszy
Jaka może być maksymalna odległość od soundbara sonos Beam 2 zamierzam kupić a mam dość daleko sofę od telewizora a głośnik jest mały i nie wiem czy da radę ?