Ze względu na to, że coraz smuklejsze telewizory oferują zazwyczaj słabe lub przeciętne brzmienie, wielu konsumentów, chcąc poprawić jego jakość, decyduje się na zakup soundbara. Czym są tego typu urządzenia, jakie są rodzaje i typy soundbarów oraz czy warto je kupić – na te pytanie dajemy odpowiedź w niniejszym poradniku.
Soundbar jest rodzajem głośnika podłączanego do telewizora w celu poprawy jakości dźwięku. Wyraz „soundbar” pochodzi z języka angielskiego i stanowi połączenie terminów sound, czyli dźwięk, oraz bar oznaczającego belkę.
Oprócz określenia soundbar urządzenia tego typu określane są też terminami listwa lub belka dźwiękowa, a czasem także „głośnik w formie listwy dźwiękowej”. Autor używa prywatnie terminu „grajbelka”, który sam wymyślił i który zyskuje na popularności.
Można wyróżnić soundbary jednoelementowe i wieloelementowe. Te pierwsze to po prostu jedna, większa lub mniejsza, krótsza lub dłuższa, belka – krótko mówiąc, typowa grajbelka.
Z kolei na rynku pod względem wolumenu sprzedaży dominują soundbary dwuelementowe, tj. belki z subwooferem.
W przeszłości na rynku były oferowane również soundbary trzyelementowe, które jednak z czasem, zapewne ze względu na wyższy koszt produkcji, zniknęły z rynku. Urządzeniem należącym do nielicznej grupy soundbarów trzyelementowych był np. Bose CineMate 130 z 2014 roku (na zdjęciu poniżej).
To zależy. Dobre soundbary z osobnym, zewnętrznym subwooferem oferują zazwyczaj szerszy zakres dynamiki tonalnej dzięki lepszej reprodukcji tonów niskich. Inaczej mówiąc, mają lepszy, głębszy i mocniejszy bas. Z drugiej strony wymagają więcej miejsca, a optymalne ustawienie subwoofera nie zawsze jest łatwe ze względu na akustykę pomieszczenia.
Ponadto rozdzielenie miejsca emisji tonów niskich od średnich i wysokich może prowadzić (i często prowadzi) do powstania swoistej dziury akustycznej w paśmie pomiędzy niskimi a średnimi tonami. W soundbarach dwuelementowych belki są często tak smukłe i niskie, że nie ma w nich miejsca na odpowiedniej wielkości membrany przetworników średniotonowych, w związku z czym reprodukcję niższej części pasma tonów średnich przeniesiono do subwoofera. Niestety, w wielu przypadkach prowadzi to do powstania zjawiska swoistej „bilokacji głosów” – wtedy gdy, ten sam głos, zwłaszcza męski, słyszymy zarówno z belki, jak i znajdującego się dalej od niej subwoofera. Chyba nie muszę mówić, jak kuriozalnie taki efekt potrafi brzmieć. Soundbary jednoelementowe są od tego zjawiska oczywiście wolne.
Ponadto wiele soundbarów z tzw. dolnej półki posiada subwoofer w postaci słabo wytłumionej skrzynki wykonanej z płyty wiórowej, co prowadzi do powstania podbarwień, rezonansów i zdudnień. Wystarczy opukać obudowę takiego subwoofera, aby się o tym przekonać. Niestety, dobre materiały kosztują, a ostro rywalizujący ze sobą na ceny producenci tną koszty, jak mogą.
Skonstruowanie soundbara jednoelementowego z dobrą reprodukcją niskich tonów jest oczywiście możliwe, a przykładem takich urządzeń są JBL Bar 5.0 Multibeam, Sonos Beam lub Sonos Arc, choć są to z reguły urządzenia droższe.
Na zdjęciu poniżej Sonos Arc – jeden z najlepszych jednoelementowych soundbarów na rynku w swojej klasie.
Pomimo tego na rynku można znaleźć przystępne jednoelementowe soundbary z dobrym basem, jak na przykład TCL TS8111.
Można wyróżnić soundbary uniwersalne oraz soundbary do umieszczenia w konkretnych, ściśle określonych miejscach, np. na ścianie. Większość soundbarów dostępnych w sprzedaży to urządzenia uniwersalne, natomiast przykładem wyspecjalizowanego soundbara przeznaczonego tylko i wyłącznie do powieszenia na ścianie jest np. Samsung HW-N700 (na zdjęciu poniżej).
Tak. Soundbary takie muszą spełniać kilka kryteriów: primo, zapewniać obsługę sygnału fonii z zakodowanym dźwiękiem przestrzennym (np. Dolby Atmos, Dolby True HD czy DTS-HD Master Audio) oraz, secundo, posiadać układ przetworników i procesor DSP umożliwiający odtworzenie (oczywiście częściowo) tego typu dźwięku w pomieszczeniu.
Soundbary tego typu zazwyczaj tworzą wiązki akustyczne, które kierują w stronę ścian lub sufitu pomieszczenia, tworząc mniej lub bardziej przekonujące wrażenie dźwięku przestrzennego. Wiele zależy tu od charakterystyki akustycznej pomieszczenia i nie każdy soundbar z obsługą Dolby Atmos jest w stanie zapewnić przekonywujące wrażenia przestrzenne. Pomimo tego do udanych jednoelementowych soundbarów oferujących dźwięk przestrzenny należą m.in. Bose 700, Bose 900 (2021), Sonos Arc czy niektóre z „projektorów” Yamahy.
Jest to szczególny rodzaj soundbarów zapewniających dźwięk przestrzenny. Projektuje je i produkuje znana japońska firma Yamaha. Tego typu soundbary wykorzystują matrycę kilkunastu albo nawet kilkudziesięciu małych przetworników, które – sterowane przez potężny procesor DSP – tworzą wiele mikrowiązek fal dźwiękowych odbijających się od ścian pomieszczenia. Przykładem projektora dźwięku jest np. Yamaha YSP-5600 (na zdjęciu poniżej).
Łączność z internetem pozwala strumieniować muzykę z takich serwisów, jak Deezer, Spotify czy Tidal. Co prawda muzykę można strumieniować z internetu np. na smartfona lub tablet, a potem przesyłać go przez Bluetooth do soundbara, ale nie jest to rozwiązanie optymalne, ponieważ Bluetooth ma ograniczoną przepustowość (z tego względu soundbary niektórych marek, jak np. amerykańskiego Sonosa, są Bluetootha pozbawione). Soundbar, który jest w stanie sam pobierać muzykę z internetu, omija wąskie gardło, jakim jest Bluetooth, i oferuje wyższą jakość dźwięku bez kompresji (o ile korzystamy z serwisów, które oferują dźwięk nisko- lub nieskompresowany, np. Tidal czy Deezer Hi-Fi).
Dodatkowym atutem posiadania soundbara usieciowionego (tj. z dostępem do Internetu) jest możliwość szybkiej i łatwej aktualizacji oprogramowania systemowego. Jeżeli soundbar nie ma dostępu do internetu, to aktualizacja oprogramowania systemowego jest możliwa przez USB (o ile urządzenie posiada takie złącze) albo dopiero w serwisie (co może być odpłatne).
Moja rada: jeżeli Twój budżet na to pozwala, kup soundbar z dostępem do internetu.
To już historia. Soundbary zakrzywione pojawiły się na rynku wraz z telewizorami z zakrzywionym ekranem. Tego typu soundbary zniknęły ze sklepów zaraz po fiasku krzywoekranowych telewizorów i na szczęście odeszły do lamusa. W zdecydowanej większości przypadków krzywobelki nie ofiarowały bowiem żadnego istotnego przyrostu jakości dźwięku, lecz tylko stylistyczne dopasowanie do krzywoekranowego telewizora.
Fajne i rzetelne przedstawienie tego czym są soundbary. Osobiście jestem w szoku, że cały czas jest grupa osób, które wołają „tylko kino domowe”.
Ja jeszcze zwróciłbym uwagę na soundbara Philips Fidelio B97 – główna belka ma na końcach odczepiane głośniki Bluetooth. Można je odłączyć i umieścić np. z tyłu pokoju, dzięki temu uzyskuje nie lepszy efekt dźwięku przestrzennego 😉
Soundbary nadają się tylko do oglądania filmów, nie nadają się do słuchania muzyki w wysokiej jakości dźwięku. Dobry soundbar jak Sonos czy Bose potrafi kosztować od 2 tys zł w góre. Za te pieniądze można pokusić się o skompletowanie kina domowego, które zagra o niebo lepiej w stereo i zarazem wygra w kinie domowym przy oglądaniu filmów. Podstawowe wersje markowych amplitunerów 5.1 można kupić od 1300 zł. A jak ktoś gdzieś znajdzie starszy model z wyprzedaży to jeszcze taniej. Do tego parę przyzwoitych głosników stereo można kupić za 700 zł (ja np. kupiłem w tej cenie pare podstawkowych Wharfedale Diamond 10.2). Pozostałe głośniki czyli zestaw centralny plus dwa surroundowe można kupic za 500 zł. Ja kupiłem zestaw Yamahy za 350 zł z promocji. I tak oto mamy pełny zestaw 5.0 bez subwoofera ale za to z dobrymi głośnikami stereo przednimi za 2500 zł lub nawet taniej. Taki zestaw wygra z każdym soundbarem w tej cenie, a do tego można słuchać muzyki stereo w przyzwoitej jakości. Ja osobiście nie zainwestowałbym w soundbara 2500 zł lub więcej, bo wolałbym podstawowe kino domowe. Ale są osoby z grubym portfelem, którym nie zależy na dobrej jakości muzyki w stereo, a soundbar ładnie wygląda pod telewizorem. Co kto woli.