Jak sprawdzić taktowanie pamięci RAM?

Co to jest taktowanie pamięci RAM?

Taktowanie RAM-u to częstotliwość, z jaką pracuje zegar pamięci operacyjnej, a więc oznacza jej prędkość. Określono ono, ile operacji jest w stanie wykonać w jednej sekundzie, czyli jak szybko RAM jest w stanie komunikować się z procesorem (CPU). Taktowanie jest wyrażane w megahercach (MHz) lub w liczbie megatransferów na sekundę (MT/s). Im wyższa wartość, tym szybsza pamięć, ale jest ona zależna od standardu. Inną częstotliwością taktowań cechują się bowiem kości DDR3, a inną – DDR4 czy DDR5. Im nowszy rodzaj pamięci RAM, tym są one wyższe.

Pamięci DDR opisywane są efektywnym taktowaniem zegara. Powinno być ono wyrażane w liczbie milionów transferów na sekundę (MT/s), ale dla uproszczenia i ułatwienia producenci stosują głównie megaherce. Ta wartość de facto określa liczbę przesyłanych danych na sekundę, a więc w zasadzie także szybkość ich transmisji. Jest ona dwukrotnie wyższa od rzeczywistej częstotliwości pracy pamięci.

Przeczytaj również:

Wynika to z architektury DDR, która – w przeciwieństwie do starszego standardu SDR – pozwala w ramach jednego cyklu zegara wykonywać dwa transfery danych. To oznacza, że pamięć, która opisywana jest np. jako 3600 MHz ma rzeczywiste taktowanie 1800 MHz, a efektywne – właśnie dwukrotnie wyższe. Takie, jakie zwykle podają producenci jako taktowanie w specyfikacjach pamięci RAM.

Jak sprawdzić częstotliwość pamięci RAM w komputerze?

Jest kilka sposobów, by sprawdzić taktowanie pamięci RAM w komputerze. Nie musisz nawet wchodzić do systemu – wystarczy, że zajrzysz do BIOS-u (UEFI). Ale nawet w systemach operacyjnych Windows (np. Windows 10 lub Windows 11) bez problemu uzyskasz informacje o taktowaniu RAM-u bez instalacji odpowiednich aplikacji.

Zapoznaj się z prostymi instrukcjami, które odpowiedzą Ci na pytanie: jak sprawdzić taktowanie pamięci RAM.

Jak sprawdzić taktowanie pamięci RAM w systemie Windows?

Użyj kombinacji klawiszy: Ctrl + Shift + Esc, by otworzyć okno Menedżera zadań.
Wybierz zakładkę Wydajność.
W sekcji po lewej stronie najedź na Pamięć i zaznacz ją.
Po prawej stronie wyświetli Ci się informacja o częstotliwości pracy pamięci RAM (Szybkość), która jest określona w MHz.

Alternatywą, która ujawni Ci więcej informacji na temat pamięci RAM poza rzeczywistym taktowaniem, jest aplikacja pokroju CPU-Z. Wystarczy, że udasz się do zakładek Memory i SPD, a następnie spojrzysz tam na DRAM Frequency oraz Max Bandwidth. Wartość wyrażona w megahercach mówi o rzeczywistej częstotliwości pracy (1600 MHz oznacza pamięci RAM sprzedawane jako 3200 MHz).

Jak sprawdzić taktowanie pamięci RAM w BIOS-ie?

Uruchom BIOS (UEFI), naciskając klawisz Delete lub F2.
W zależności od płyty głównej i wersji BIOS-u informacja o taktowaniu pamięci RAM może znajdować się na stronie głównej (Memory i Frequency) albo w sekcji służącej do podkręcania (np. Overclocking, Tweaker i im podobne).
Znajdź wartości wyrażone w MHz albo MT/s przy DRAM lub Memory Frequency. To właśnie nimi określa się taktowanie pamięci RAM.

Na załączonych screenach przedstawiam BIOS-y różnych płyt głównych. MSI dotyczy platformy AM4, a Gigabyte’a – LGA 1700. W zależności od tego, jaką masz płytę główną, mogą wystąpić różnice w przedstawianiu danych technicznych. Nie powinieneś mieć jednak większego problemu ze znalezieniem informacji o taktowaniu pamięci RAM.

Dlaczego warto sprawdzić taktowanie pamięci?

Sprawdzić taktowanie RAM-u warto chociażby po to, by dowiedzieć, z jaką częstotliwością pracuje pamięć. Czy działa ona zgodnie ze swoją specyfikacją, czy może jest obniżona albo podwyższona (podkręcona). Informacja o taktowaniu pozwoli także upewnić się, czy szybkość RAM-u jest dobrana odpowiednio do Twojego procesora. Nawet jeśli nie jesteś w stanie nic wywnioskować z podanych wartości, to dzięki wiedzy na temat częstotliwości pamięci będziesz mógł zapytać o to na forach dyskusyjnych lub grupach społecznościowych poświęconych sprzętowi komputerowemu.

Czy taktowanie RAM-u wpływa na wydajność?

Taktowanie ma znaczenie w kontekście wydajności pamięci RAM, a nawet samego procesora. Niska częstotliwość pracy może bowiem ograniczać możliwości CPU. Warto o tym wiedzieć.

Jakie jest optymalne taktowanie pamięci RAM?

Obecnie optymalnymi taktowaniami dla DDR4 są wartości 3200-3600 MHz, natomiast dla DDR5 – 5200-6000 MHz. Jednak do podstawowych zadań (np. mało wymagającej pracy biurowej czy obsługi multimediów) w zupełności wystarczy nawet najwolniejsza pamięć z danego standardu (np. 2133 MHz w przypadku DDR4 czy 4800 MHz w DDR5).

Kingston FURY 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Beast Black

★★★★★★ (3486)

Pojemność całkowita: 16 GB

Corsair 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Vengeance RGB PRO SL Wh

★★★★★★ (175)

Pojemność całkowita: 16 GB

Czy pamięci RAM o wyższym taktowaniu to zawsze lepszy wybór?

Do tematu taktowań trzeba podejść indywidualnie w zależności od pełnej specyfikacji pamięci, platformy i procesora, mając na uwadze również cenę i zastosowanie komputera. Nawet jeśli szybszy RAM daje zauważalny przyrost, to nie zawsze mu być warty dopłaty. Dotyczy to zarówno profesjonalnych aplikacji, jak i gier (największy zysk odnotujesz w rozdzielczościach poniżej 1440p). Gdy różnica w cenie jest zbyt duża a zysk niewielki, warto rozważyć wybór wolniejszej pamięci.

Pamiętaj o tym, że RAM o wyższym taktowaniu jest szybszy, ale nie zawsze to lepszy wybór. Liczy się przede wszystkim stosunek wydajności do ceny. Ponadto znaczenie mają także opóźnienia, bo wyżej taktowany RAM może być wolniejszy od pamięci o niższej częstotliwości pracy, jeśli ten pierwszy ma wyraźnie gorsze timingi.

Przeczytaj również:

Zobacz pamięci RAM DDR4 i DDR5 w x-komie