Czym jest poziom IQ? Gdzie zrobić test na inteligencję?

Wokół testów na inteligencję przez lata urosło wiele mitów i niedopowiedzeń. W sieci znajdziecie mnóstwo darmowych testów IQ, które z założenia mają pomagać w określeniu ilorazu inteligencji u danej osoby. Czym jednak jest powszechnie znany, ale nadal nie do końca rozumiany poziom inteligencji? Co się na niego składa? W jaki sposób mierzy się go najbardziej wiarygodnie? Na te i inne pytania dotyczące tego niezwykle szerokiego tematu odpowie poniższy artykuł.

Inteligencja – co to jest?

Od XX wieku po dziś dzień powstało co najmniej kilkadziesiąt definicji słowa „inteligencja” i mnóstwo odłamów tego zagadnienia. 

Najprościej mówiąc, inteligencja to wszystkie zdolności umysłowe, jakie wykazujemy w codziennym życiu.  To właśnie one mają wpływ na nasze funkcjonowanie, np. rozumowanie, planowanie czy rozwiązywanie napotkanych na swojej drodze problemów, a także na późniejsze wyciąganie z nich wniosków. Wyższy poziom inteligencji czyni nas także bardziej świadomymi siebie i otaczającego nas świata. 

Według naukowców, za wszystkie funkcje wynikające z inteligencji odpowiada poziom wykształcenia naszej kory mózgowej. 

Skąd pomysł, aby testować inteligencję?

Test inteligencji to mówiąc najprościej pomiar poziomu ilorazu inteligencji u danej osoby określany miarą IQ (ang. intelligence quotient).

Za prekursora pojęcia IQ uznaje się francuskiego psychologa Alfreda Bineta, który wraz z lekarzem Teodorem Simonem, po raz pierwszy użył go w pracy badawczej na temat ogólnej sprawności intelektualnej u dzieci w 1905 roku.

Zgodnie z podstawowymi założeniami skala IQ określa ogólnie pojętą sprawność intelektualną na podstawie różnych danych weryfikowanych pod określonym kątem psychometrycznym.

Najpopularniejszą metodą określania poziomu IQ jest tzw. skala Wechslera. Jej wynik jest miarą z marginesem odchylenia, która w optymalnej wartości wynosi 100. Większość testowanych osób osiąga wynik od 90 do 110, co świadczy o przeciętnej inteligencji. Wynik wyższy to inteligencja ponadprzeciętna. Około 2% ludzi na ziemi osiąga bardzo duży wskaźnik ilorazu inteligencji – powyżej 148. Jeżeli ktoś osiągnie wynik poniżej 90 analogicznie oznacza to, że jego inteligencja plasuje się poniżej przeciętnej populacji.

Osoby osiągające ponadprzeciętne wyniki pomiaru IQ (górne 2% populacji) są zrzeszone w stowarzyszeniu MENSA International, które ma swoje odpowiedniki w poszczególnych krajach na świecie. Obecnie do MENSY należy ponad 145 000 osób w ponad 100 krajach. Jest to organizacja non-profit – głównym benefitem z członkostwa jest przede wszystkim prestiż. 

Co składa się na określenie poziomu IQ?

Obecnie testy na inteligencję to zbiory krótkich, wyselekcjonowanych pod kątem psychometrycznym zadań. Dzielą się z reguły na konkretne kategorie: językową, arytmetyczną, skojarzeniową, analityczną i przestrzenną. Wynik testu jest ich wypadkową.  

Czy testy na inteligencję są wiarygodne? W jakim celu mierzy się poziom IQ?

Długi czas inteligencja była uważana za czynnik mający realny wpływ na życie ludzkie, np. na naukę czy umiejętności zawodowe – przypomnijmy, że testy Bineta powstały, aby dać każdemu uczniowi szansę na rozwój jego potencjału i zdolności poprzez wyłapanie różnic i zapewnienie dostępu do adekwatnych form edukacji.

W dzisiejszych czasach jego znaczenie zostało nieco zmodyfikowane. Co prawda, trudno określić jednoznacznie, czym jest inteligencja, ale obecnie coraz bardziej odchodzi się od opinii, że tylko osoby inteligentne są w stanie osiągnąć sukces na polu prywatnym i zawodowym. Przez lata udowodniono bowiem, że oprócz inteligencji pojmowanej w sposób tradycyjny, istnieją także jej różne odłamy (np. inteligencja emocjonalna, moralna, ciała itd.), a dopiero połączenie ich wszystkich może dać człowiekowi spełnienie na tym polu.

Dzisiaj testy mające określić poziom IQ są stosowane nie tylko w celach informacyjnych – są kompleksowym sposobem na sprawdzenie siebie i swojej osobowości. Takie testy pomagają też ćwiczyć myślenie i korzystnie wpływają na pracę mózgu. Oprócz tego, po testy IQ chętnie sięgają również pracodawcy. W ich przekonaniu mają one za zadanie wyłonić najbardziej obiecujących pracowników.

inteligencja test na IQ

Ile ludzi, tyle opinii – kontrowersje wokół testów na inteligencję

Jak powszechnie wiadomo wszystko ma swoje plusy i minusy. Przez lata, również wokół testów na inteligencję urosło wiele mitów i kontrowersji.

Niektórzy twierdzą, że są one sztucznym klasyfikowaniem, które z zasady daje zafałszowany i nadto uproszczony wynik predyspozycji umysłowych społeczeństwa. Często spotykana jest też opinia, że testy na IQ mierzą wyłącznie to, co według ich twórców jest kluczowe dla określenia inteligencji – są zbyt subiektywne, żeby dawać realny obraz rzeczywistości. Na podstawie licznych badań, podnoszono też argumenty, że wysoki iloraz inteligencji nie gwarantuje udanego życia osobistego czy sukcesów zawodowych.

Wniosek? Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem będzie, kiedy każdy wykonany test na inteligencję potraktujemy  jedynie jako formę sprawdzenia się i podejdziemy do niego bardziej jako do sugestii, niż 100-procentowego pewnika, który siłą perswazji zdeterminuje nasze życie.  

Czy inteligencję można ćwiczyć?

Na początku trzeba sobie powiedzieć jasno, że inteligencja nie jest czymś danym raz na zawsze i może się różnić u tej samej osoby w zależności np. od wieku. Badacze są jednogłośni, że inteligencję można zarówno podnieść poprzez konkretne działania, jak i zaprzepaścić, nie przywiązując do niej należytej wagi.

Jak zatem dbać o inteligencję? Co można zrobić, aby ją efektywnie rozwijać? Kluczowym aspektem jest tu dbanie o odpowiednie nawyki i higienę mózgu – np. adekwatną do potrzeb długość odpoczynku. Na naszą inteligencje dobrze wpłyną także ćwiczenia pobudzające pracę mózgu, kreatywność i szeroką perspektywę myślenia. Warto robić je regularnie. W sieci znajdziemy mnóstwo inspiracji na ten temat. 

Sprawdź: Ciekawe fakty o ludzkim mózgu. Budowa, funkcje, potencjał i interesujące ciekawostki

Jeśli masz dziecko, zadbaj o to, by w jego zasięgu były zawsze gry i zabawy logiczne, które wywrą pozytywne bodźce na umysł malucha już od najmłodszych lat.

Najlepsze gry planszowe i logiczne znajdziesz w sklepie al.to 

Polecane testy IQ – jak wybierać?

Najpewniejszym źródłem wiedzy na temat naszej inteligencji jest test IQ wykonany w gabinecie pod opieką psychologa – w Polsce najczęściej jest to gabinet psychologiczny lub wspomniane już stowarzyszenie ludzi wysoce inteligentnych, czyli MENSA.

Oczywiście w Internecie znajdziemy mnóstwo stron oferujących darmowe testy IQ. Pamiętamy jednak, że robimy je na własną odpowiedzialność i musimy wziąć pod uwagę ich aktualność, precyzję oraz założenia twórców, którzy często (niestety) nie mają nic wspólnego z psychologią. Jeśli się na nie zdecydujemy, warto traktować je bardziej jako formę rozrywki, a ich wynik nieco z przymrużeniem oka. Mogą również doskonale posłużyć jako systematyczny i łatwo dostępny sposób na trening dla naszej głowy i umysłu.

Jeśli chcesz uzyskać profesjonalną opinię, zgłoś się do opisanych wyżej instytucji – w dobie pandemii oferują one zazwyczaj również usługi online, dzięki czemu można wykonać taki test równie wygodnie, nie ruszając się z własnej kanapy. 

Koniecznie przeczytaj także:

Sięgnij po pełną ofertę sklepu al.to 

Źródło: opracowanie własne, wikipedia.pl, poradnikzdrowie.pl, test-iq.live