Co to jest timelapse? Jak go zrobić? Poradnik dla początkujących

Co to jest timelapse?

Być może fascynuje Was przyroda i powolne zmiany zachodzące w czasie – kwitnienie kwiatów, zachód lub wschód słońca. A może z drugiej strony – nocna panorama miasta, pełna aktywności i ciekawych zdarzeń. Tak czy inaczej, timelapse to uchwycenie zmiany w sposób, którego normalnie nie jesteśmy w stanie uchwycić, opowiedzenie historii i zmiany, która sprawia, że upływ czasu jest tym, czym tak naprawdę jest. Jeśli jesteście początkującymi fotografami, zacznijmy od odpowiedzi na kilka zagadnień technicznych.

Pierwszą rzeczą, którą warto wiedzieć o timelapse jest to, że jest to wideo składające się ze zdjęć zrobionych w określonych odstępach czasu. W zależności od rodzaju i szybkości zmiany motywu (np. zachód słońca czy przechodnie na skwerze) interwał nagrań jest różny, np. jedno nagranie co 5 lub 10 sekund.

Zdjęcia, które zamierzacie zrobić w czasie, będą odtwarzane w szybszym tempie, jedno po drugim. To tempo jest określone przez tak zwaną liczbę klatek na sekundę, jaką ma każdy film. W Europie mamy szybkość 25 klatek na sekundę, w USA zwykle 30 klatek na sekundę, a w wybranym kinie standardem są 24 klatki na sekundę. Możecie wybrać szybkość klatek filmu poklatkowego według własnego uznania – nie będzie to widoczne gołym okiem, o ile wybierzecie szybkość klatek 24 kl./s lub wyższą.

Skoro nie jest to widoczne ludzkim okiem, to po co o tym wspominać? Cóż, może to nie mieć większego znaczenia dla tego, jak Wasz film będzie wyglądał na końcu, ale jest to ważne dla Was, jeśli chodzi o liczbę zdjęć, które musicie zrobić. Jeśli chcecie, aby końcowy klip wideo miał 10 sekund i chcecie użyć szybkości 25 klatek na sekundę, będziecie musieli zrobić 250 pojedynczych zdjęć (10 x 25 = 250).

Zapamiętajcie: Liczba zrobionych zdjęć / liczba klatek na sekundę = długość końcowego filmu.

Przygotujcie odpowiedni sprzęt

Używanie sprzętu fotograficznego zamiast kamer filmowych działa na Waszą korzyść. Sprzęt fotograficzny jest znacznie tańszy niż sprzęt wideo i zapewnia znacznie lepszą jakość, jeśli tworzysz zdjęcia.

Statyw to podstawa

Stabilność jest najważniejszym elementem dla fotografii poklatkowej. Ciężki, solidny statyw wysokiej jakości jest absolutną koniecznością. Dla podróżników natomiast sprawdzą się urządzenia o umiarkowanej wadze, które można zmieścić w walizce lub plecaku.

Cullmann Primax 380

★★★★★★ (5)

Rodzaj: Statyw wysoki

Maksymalna wysokość: 159 cm

Maksymalne obciążenie: 3,5 kg

Mocowanie do statywu: Gwint 1/4"

189,00 zł

Benro Slim Aluminium Travel Kit + Głowica

★★★★★★ (3)

Rodzaj: Statyw wysoki

Maksymalna wysokość: 145 cm

Maksymalne obciążenie: 4 kg

Mocowanie do statywu: Gwint 3/8"

369,00 zł

Benro Mach3 TMA18AB1

★★★★★★ (0)

Rodzaj: Statyw wysoki

Maksymalna wysokość: 154 cm

Maksymalne obciążenie: 8 kg

Liczba sekcji: 4 sekcje

699,00 zł

Lustrzanki cyfrowe

Lustrzanki cyfrowe doskonale nadają się do nagrań poklatkowych, ponieważ wszystkie wymagane parametry nagrywania można zwykle precyzyjnie kontrolować. Wiele wysokiej jakości lustrzanek cyfrowych ma wbudowany timer, ale wszystkimi innymi lustrzankami cyfrowymi można również sterować za pomocą zewnętrznego przewodowego timera.

Bezlusterkowce

Aparaty z wymiennymi obiektywami, takie jak Olympus/Panasonic MFT, Sony NEX itp., bardzo dobrze sprawdzą się do zdjęć poklatkowych, ponieważ nie mają podnoszonego lustra. Opcje ustawień są tak obszerne, jak w przypadku lustrzanek cyfrowych. Jednak zwykle wymagany jest zewnętrzny wyzwalacz/timer.

Nikon Z50 Body

★★★★★★ (0)

Rozdzielczość: 20,9 Mpix

Wielkość matrycy: APS-C

Typ matrycy: CMOS

ISO: 100 - 51200

3 999,00 zł

Aparaty kompaktowe

Większości aparatów kompaktowych nie da się tak naprawdę sterować ręcznie. Wyjątkiem są aparaty Canon z serii PowerShot i Ixus. Dzięki oprogramowaniu CHDK można znacznie rozszerzyć zakres funkcji. Te kamery mogą również uruchamiać bardzo złożone skrypty, takie jak „Wykonuj nagranie codziennie między 5:30 a 7:30 w 10-sekundowych odstępach”. To sprawia, że kompaktowe aparaty firmy Canon są pierwszym wyborem do złożonych projektów poklatkowych.

Kamery akcji

Niektóre kamery na kask, takie jak GO PRO, mają również wbudowane timery i dlatego nadają się do nagrywania filmów poklatkowych. Dzięki trybowi nagrywania w zwolnionym tempie, w połączeniu ze stabilizacją HyperSmooth 2.0 możesz rejestrować obraz w Full HD i 240 klatkach na sekundę.

A jeśli przygoda ma miejsce nocą? Nie ma żadnego problemu. Możesz nagrywać niesamowite filmy poklatkowe nocą w 4K, 2.7K 4:3, 1440p lub 1080p.

Smartfony

Nawet na smartfonie animacje poklatkowe mogą być tworzone automatycznie za pomocą funkcji w aparacie lub dzięki aplikacjom takim jak Time Lapse Camera HD.

Apple iPhone 11 64GB Black

★★★★★★ (575)

Ekran: 6,1"

Procesor: Apple A13 Bionic

Pamięć RAM: 4 GB

Pamięć wbudowana: 64 GB

2 249,00 zł 1 999,00 zł

Kamery internetowe i wideo

Kamery internetowe są szczególnie przydatne w przypadku serii nagrań przez dłuższy czas, na przykład w celu udokumentowania przebiegu pór roku lub postępu budowy. Twoje obrazy mogą nie być tak wysokiej jakości, jak te z aparatów fotograficznych, ale w zależności od oprogramowania działają mniej lub bardziej niezależnie. Istnieją również modele zdalnie sterowane z połączeniami WLAN lub IP do nadzoru obiektów. Odpowiednie są również zwykłe kamery filmowe, w których można tworzyć efekty poklatkowe w post produkcji wideo.

Elgato Facecam

★★★★★★ (70)

Rozdzielczość połączeń: FullHD

Rozdzielczość połączeń: HD

Rozdzielczość połączeń: VGA

Rozdzielczość nagrań: FullHD

549,00 zł

Bateria i karty pamięci

Sprawdźcie, czy bateria ma wystarczającą moc. Będziecie robić zdjęcia godzinami, więc nie zaszkodzi przynieść dodatkowy akumulator. Oprócz tego sprawdźcie swoją kartę SD. Czy jest na niej wystarczająco dużo miejsca, aby pomieścić kilkaset zdjęć? Jeśli nie, kupcie większy lub sformatuj go (oczywiście po wcześniejszym zapisaniu na nim plików).

Newell EN-EL14 do Nikon

★★★★★★ (2)

Liczba sztuk w opakowaniu: 1

Rodzaj ogniwa: Li-Ion

83,99 zł

Newell NP-F770 do Sony

★★★★★★ (0)

Liczba sztuk w opakowaniu: 1

Rodzaj ogniwa: Li-Ion

129,00 zł

Samsung 128GB SDXC PRO Plus 160MB/s (2021)

Zastanówcie się, co chcecie sfotografować

Właściwe miejsce na nagranie poklatkowe zależy przede wszystkim od intencji projektowych. Warto wybrać miejsce, w którym znajduje się pewna odległość między aparatem a poruszającymi się obiektami. Na przykład przechodzień idący blisko kamery może być w ogóle niewidoczny przy interwale ekspozycji wynoszącym 10 sekund, podczas gdy nagrany z daleka pojawia się w kilku klatkach i dzięki temu tchnie życie w timelapse.
Jeśli jest to seria zdjęć ze zmiennymi warunkami oświetleniowymi, jak np. przejście z dnia w noc, wymagana jest automatyczna ekspozycja poszczególnych zdjęć. W takim przypadku żaden piesi ani samochody nie powinny przebiegać, ani przejeżdżać przez obraz na pierwszym planie, ponieważ może to prowadzić do bardzo dużych odchyleń w ekspozycji, które później trudno jest skorygować.

Skonfigurujcie swój strzał

Po dotarciu do wybranej lokalizacji upewnijcie się, że znaleźliście miejsce o solidnym fundamencie. Sprawdźcie, czy jego nogi stoją na solidnym podłożu, wszystkie śruby są mocno dokręcone, a kamera jest bezpiecznie zamontowana na górze.

Oprócz tego upewnijcie się, że nic nie blokuje aparatu podczas sesji. Czy w pobliżu znajduje się gałąź drzewa, która przeszkadzałaby w wietrze? Czy są ludzie, którzy mogą stanąć przed kamerą podczas robienia zdjęć?

Trudność w robieniu zdjęć poklatkowych polega na tym, że możecie spędzać godziny stojąc w tym samym miejscu. Musicie więc przewidzieć, jak z czasem zmieni się Wasze środowisko. Zanim zaczniecie, radzimy zadać sobie następujące pytania: Jak to wszystko będzie wyglądać, kiedy skończę to ujęcie? Aby odpowiedzieć na to pytanie, zastanówcie się na przykład, czy lokacja zostanie zamknięta, zanim będziecie mogli poprawnie zakończyć tworzenie Waszego timelapse.

Wybierzcie odpowiednie ustawienia

Jeśli warunki oświetlenia nie zmieniają się znacząco podczas serii naświetleń, pierwszym wyborem jest ręczne ustawienie naświetlenia (tryb „M”).

Automatyczna ekspozycja serii zdjęć poklatkowych

W przypadku długich serii przy zmieniających się warunkach oświetleniowych sensowne jest automatyczne dostosowywanie ekspozycji przez cały okres. Ekspozycja powinna być zmieniana w czasie i ISO, ponieważ głębia ostrości zawsze zmienia się wraz z przysłoną. Tryb priorytetu przysłony (tryb A) jest zatem zalecany do zdjęć poklatkowych lub serii ekspozycji z wahaniami warunków oświetleniowych. Przy całkowitym przejściu z dnia na noc (i odwrotnie), wskazane jest wcześniejsze przetestowanie odpowiednich pozycji końcowych, ponieważ po prostu zmiana czasu ekspozycji szybko osiąga swoje granice. Pomocna może być zmienna ISO.

Właściwa przysłona do zdjęć poklatkowych

Z fotograficznego punktu widzenia odpowiednia przysłona zależy od pożądanej głębi ostrości. Ponieważ jednak przysłona robocza zamyka się mniej więcej dokładnie do ustawionej przysłony dla każdego obrazu, sensowne może być robienie zdjęć z otwartą przysłoną, aby uniknąć niepożądanych fluktuacji głębi ostrości. Inną przysłonę można również ustawić dla obiektywów z ręcznym ustawianiem przysłony za pomocą pierścienia przysłony.

W szczególności aparaty z małą matrycą nie powinny mieć zbyt małej apertury, ponieważ ostrość spada tutaj gwałtownie z powodu efektów dyfrakcyjnych. Idealne są wartości od 5,6 do 8.

Właściwy tryb ustawiania ostrości dla nagrań poklatkowych

W przypadku wszystkich aparatów zaleca się ręczne ustawianie ostrości lub wyłączenie autofokusa po ustawieniu ostrości. Oszczędza to energię elektryczną, a w szczególności zapobiega „pompowaniu” obrazu ze względu na różne poziomy ostrości.

Prawidłowy format pliku dla serii obrazów

Jeśli dostępna jest odpowiednio duża kość pamięci, sensowne jest nagrywanie wszystkich nagrań w formacie RAW, ewentualnie także w formacie JPG + RAW. W przypadku korzystania z formatu RAW temperaturę barwową można później dostosować.

Właściwa liczba klatek na sekundę dla nagrań poklatkowych

Prawidłowa liczba klatek na sekundę dla nagrań poklatkowych zależy od szybkości zmian obiektu, pożądanego czasu trwania i szybkości odtwarzania. Do płynnego odtwarzania wymagane są co najmniej 24 klatki na sekundę (kl./s). Oto kilka wskazówek:

Przelotne chmury: ok. 5-15 sek.
wschodzące pąki/kwiaty: ok. 30-60 sek.
ludzie na placu ok. 1-5 sek.
Wschód/zachód słońca ok. 5-15 sek.
Pory roku lub projekt budowlany ok. 1 zdjęcie/godzinę do 1 zdjęcia/dzień.

Oszczędzanie energii

W przypadku dłuższych serii naświetlania czynnikiem ograniczającym jest dostępna moc. Dlatego wszystkie niepotrzebne odbiorniki energii powinny zostać wyłączone: autofokus, wyświetlacz lub wizjer elektroniczny, redukcja drgań lub stabilizator obrazu, rozpoznawanie twarzy, GPS, podgląd obrazu, wspomaganie ostrości itp.

Z radością kliknijcie

Wszystko, co musicie teraz zrobić, to uruchomić interwałometr, odchylić się do tyłu i cieszyć się otoczeniem. Miejcie oko na swój sprzęt i od czasu do czasu sprawdzajcie obraz podglądu aparatu. Zalecamy zrobienie co najmniej 250 zdjęć na jeden upływ czasu, zanim przejdziesz do następnego miejsca, aby zapewnić wystarczającą ilość materiału do późniejszej postprodukcji.

Pobierzcie swoje dane

Ten ostatni krok może wydawać się oczywisty, ale jest bardzo ważny. Po powrocie do domu nawet jeśli jest 3 nad ranem, natychmiast pobierzcie nagranie i zróbcie kopię zapasową. Ciężko pracowaliście, aby uzyskać wymarzony efekt, a ten ostatni krok wymaga niewielkiego wysiłku, więc bezzwłocznie pobierz i wykonaj kopię zapasową swoich danych.

Wskazówki i akcesoria do fotografii poklatkowej

Zasilanie zewnętrzne

W przypadku większych serii zdjęć lub serii z dłuższymi przerwami lub odstępami czasowymi między zdjęciami, a także w niskich temperaturach zewnętrznych zalecany jest zasilacz o jak największej mocy. W zależności od aparatu może to być większy akumulator, rączka z dodatkowym akumulatorem, zasilacz samochodowy lub akumulator zewnętrzny.

Zegar zewnętrzny

Używamy bezprzewodowego wyzwalacza zdalnego z zegarem. W zależności od sytuacji nagrywania wyzwalacz można również podłączyć bezpośrednio do kamery. Upewnij się, że baterie są pełne!

Checlista przed stworzeniem timelapse

Pełne baterie.
Wystarczająco duża karta pamięci.
Stabilny statyw.
Lokalizacja chroniona przed wiatrem i warunkami atmosferycznymi.
Baterie w spuście.
Ustawienia aparatu.

Podsumowanie prawidłowych ustawień aparatu

Poprawna rozdzielczość, jeśli to możliwe RAW.
Wybranie nieco większej sekcji obrazu.
Ustawienie ostrości ręcznie, autofokus wyłączony.
Ekspozycja ustawiona na M (dla stabilnych warunków oświetleniowych) lub A (dla zmiennych warunków oświetleniowych), minimalna (otwarta) przysłona lub stała przysłona.
Pomiar ekspozycji w miejscu, w którym nikt nie może wejść ani zintegrować.
Wybranie ISO, aby mieć wystarczającą swobodę w czasie naświetlania.
Dostosowanie liczby klatek na sekundę, lepiej krótszą dla płynnego odtwarzania.
Tylko lustrzanka cyfrowa: złóż lusterko, w razie potrzeby zakryj wizjer optyczny.
Wyłącz wszystkie niepotrzebne odbiorniki energii.