Co to jest fotografia monochromatyczna?

Jaka jest różnica między fotografią monochromatyczną a czarno-białą? Czy dzięki nim można uzyskać charakterystyczną głębię i bardziej uwydatniony przekaz? Poznajcie wskazówki dotyczące fotografowania w trybie monochromatycznym oraz odpowiedzi na resztę nurtujących pytań.

Co to jest fotografia monochromatyczna?

Fotografia monochromatyczna to fotografia, w której cały obraz jest rejestrowany i reprezentowany przez różne ilości światła zamiast różnych odcieni. Tony jednego koloru są używane do reprezentowania wszystkich różnych kolorów na obrazie. Stanowi to wyraźny kontrast ze współczesną fotografią kolorową, w której rzeczywiste kolory obecne w obiekcie są uchwycone i przedstawione na fotografii.

Z powodu tego rozróżnienia obrazy monochromatyczne nie są prawdziwymi przedstawieniami świata, ale raczej abstrakcjami, które przedstawiają różne kolory z różnymi odcieniami tego samego koloru. Z tego powodu fotografia monochromatyczna jest najczęściej wykorzystywana do celów artystycznych i estetycznych.

Fotografia czarno-biała
źródło: pexels.com

Jaka jest różnica między fotografią monochromatyczną a czarno-białą?

Chociaż czarno-białe zdjęcia są najpopularniejszym przykładem fotografii monochromatycznej – może również składać się z wariacji innych pojedynczych odcieni, takich jak na przykład sepia lub cyjan. Chociaż może się wydawać, że czerń i biel nie są ze sobą całkowicie powiązane,  są w rzeczywistości skrajnymi końcami spektrum neutralnej szarości, a ponieważ szary jest jedynym kolorem występującym w fotografii czarno-białej, jest on monochromatyczny.

W skrócie: cała fotografia czarno-biała to fotografia monochromatyczna, ale nie każda fotografia monochromatyczna jest czarno-biała.

Jakie korzyści płyną z fotografii monochromatycznej?

Fotografia monochromatyczna nadaje się do określonych rodzajów zdjęć, oferując dramatyzm, rozróżnienie i kontrast, a jednocześnie sprawia, że obrazy są płynne i powiązane ze sobą. Redukując wszystkie kolory do różnych odcieni tego samego koloru, tryb monochromatyczny może sprawić, że obrazy tła będą mniej widoczne niż centralny obiekt zdjęcia.

Jednym z najbardziej oczywistych powodów stworzenia monochromatycznego obrazu jest to, że wynik jest zawsze wyjątkowy. Nie rejestrujesz już świata takim, jaki jest, ale raczej tak, jak chcesz, aby wyglądał. Chociaż może to być cel wszystkich twoich fotografii, Twoi widzowie natychmiast zrozumieją to, gdy zobaczą je w trybie monochromatycznym. To oczywiście nie jest rzeczywistość, więc to do nich należy interpretacja tego, co widzą.

Fotografia czarno-biała
źródło: pexels.com

Jaka jest różnica między monochromatyczną fotografią filmową a monochromatyczną fotografią cyfrową?

Fotografię monochromatyczną można wykonywać zarówno tradycyjnymi aparatami filmowymi, jak i dedykowanymi aparatami cyfrowymi oraz aparatami do smartfonów rejestrującymi obrazy cyfrowe.

Chociaż oba mają swoje zalety, powszechnie uważa się, że fotografia cyfrowa zapewnia większą elastyczność, szczególnie w zakresie przetwarzania końcowego, jeśli chodzi o fotografię monochromatyczną. Wynika to z oprogramowania do edycji, takiego jak Photoshop i innych popularnych programów, które pozwalają fotografom manipulować obrazem tak samo po jego zarejestrowaniu, jak w kadrowaniu przed wykonaniem zdjęcia.

W tradycyjnej fotografii filmowej jest miejsce na manipulację, ale nie daje ona takich samych możliwości edycyjnych jak fotografia cyfrowa.

Najlepsze wskazówki dotyczące fotografowania

Użyjcie trybu podglądu kamery czarno-białej

Prawie wszystkie modele aparatów dostępne obecnie na rynku umożliwiają ustawienie trybu podglądu JPEG na czarno-białe, dzięki czemu można od razu zobaczyć ujęcie takie, jakie miało być: monochromatyczne.

Róbcie zdjęcia w formacie RAW

To bardziej praktyczna wskazówka, która wykracza poza wykonywanie zdjęć monochromatycznych. Fotografując w formacie RAW, będziecie mogli pracować nad plikiem w późniejszej postprodukcji, zachowując jednocześnie jakość obrazu i zmniejszając ryzyko wystąpienia artefaktów.

Format RAW przechowuje o wiele więcej szczegółów i informacji niż JPEG, przy czym ten ostatni jest już przetworzonym formatem plików.

Fotografia czarno-biała
źródło: pexels.com

Skoncentrujcie się na liniach, teksturach i wzorach

Chociaż kolory mogą pomóc w uwydatnieniu obrazu i przyciągnięciu uwagi, udane ujęcie monochromatyczne wymaga silnej kompozycji, skupiającej się na intrygujących wzorach, takich jak mocne linie wiodące i tekstury.

Eksperymentujcie z długimi ekspozycjami

Długie ekspozycje mogą wprowadzić dynamiczną atmosferę do monochromatycznych ujęć poprzez dodanie ruchu. Aby tworzyć oszałamiające obrazy monochromatyczne, spróbujcie pobawić się czasem naświetlania, aby uzyskać efekt wizualny wykraczający poza ładne kolory. Wykorzystajcie na swoją korzyść wszystko, co się porusza w kadrze, takie jak woda, chmury, ludzie i roślinność.

Użyjcie filtrów

Ta wskazówka jest naturalną konsekwencją poprzedniej: aby móc bawić się szybkością migawki, może być konieczne użycie filtrów o stopniowanej neutralnej (GND) lub stałej neutralnej (ND). Zalecam, aby zawsze mieć w torbie zestaw filtrów ND. ND8, ND64 i ND1000 to świetne miejsca na początek, dzięki czemu będziesz mieć szerszy wybór, jeśli chodzi o wybór czasu ekspozycji.

Szukajcie sylwetek

Ta wskazówka dotyczy wyłącznie fotografii monochromatycznej. W przypadku zdjęć kolorowych zalecam stosowanie techniki High Dynamic Range (HDR) lub robienie wielokrotnych ekspozycji, aby zachować równowagę ekspozycji i wszystkie szczegóły widoczne. Natomiast w przypadku zdjęć monochromatycznych uwielbiam fotografować sylwetki: wystarczy mocne źródło światła i ciekawy obiekt o rozpoznawalnym kształcie. Utrzymując całkowicie ciemny obiekt, poprawisz jego kształt za pomocą podświetlenia.

Wzmocnijcie kontrasty

W przypadku obrazów monochromatycznych spróbujcie maksymalnie rozciągnąć histogram. Czasami nawet przycięcie części świateł lub utrzymywanie naprawdę ciemnych cieni będzie skuteczne. Wiem, że może to zabrzmieć nieszablonowo, ale przy monochromatycznym wyglądzie zaleca się nadanie dużego kontrastu obrazowi, aby położyć nacisk na linie i kształty tematu.