Współczesna poezja, którą powinieneś znać

Czemu tak mało słyszysz o poezji współczesnej?

W dzisiejszych czasach najczęściej mówi się o poetach takich jak Tadeusz Różewicz, Wisława Szymborska, Czesław Miłosz, czy Krzysztof Kamil Baczyński. Ich wiersze przedstawiane są w podręcznikach szkolnych, uczniowie uczą się je recytować albo piszą sprawdziany ze znajomości ich treści. Trudno się więc dziwić, że to właśnie twórczość tych artystów odbiła się tak mocno na społeczeństwie. Jednakże nie są już współcześni, a ich dokonania są już raczej piękną historią.

Oprócz wymienionych wyżej poetów w znikomych ilościach polski system edukacji docenił Leszka Szarugę, Adama Zagajewskiego, Piotra Sommera czy Bronisława Maja. W książkach do języka polskiego nie znajdziesz również poezji zagranicznej. W tym artykule skupię się zatem na wskazaniu współczesnych poetów nie tylko z Polski, ale również zza granicy z którymi warto spędzić nie jeden wieczór.

TOP 5 autorów

Marcin Świetlicki – To on zrobi Ci nieporządek w chaosie

Marcin Świetlicki urodził się 24 grudnia 1961 w Lublinie. Jest najstarszym poetą z tego zestawienia i nie bez powodu uznaje się go za ojca współczesnej poezji. W 1992 roku założył grupę Świetliki wspólnie z muzykami krakowskiego zespołu Trupa Wertera Utrata. W tym samym roku debiut przyniósł mu tomik „Zimne kraje”. W swoich utworach przedstawia mężczyzn owianych aurą tajemniczości i mroku. Są oni tubylcami miejskich knajp i tropicielami kobiet. Marcin Świetlicki używa języka potocznego, w którym nie zabraknie również wulgaryzmów i wszechogarniającego pesymizmu.

Wiersz „Wszystko cieknie” pochodzi z tomu poezji pt. Wiersze, w którym znajdziesz aż 535 tytułów.

„Nie śnij się. nie śnij. W którymś śnie się utop

tak ostatecznie i nie przyśnij już się.

Robisz mi nieporządek w chaosie. Aż muszę

zaraz po przebudzeniu kląć bezgłośnie, żeby

ciebie odpędzić. Do mojej przeszłości

wprowadzili się obcy, nawet nie wiem kto,

leżą przy tobie na tapczanie, sprawnie

– uczciwie za drzwi wypychają, tak że

to nie jest teraz moja przeszłość. Dzisiaj odwilż.

I wszystko cieknie. Wszystko cieknie.

Niszczeją wszelkie trwałe formy.

Budzi się z zimy rozedrgany ustrój”.

Ocean Vuong – pokaże jak poszukiwać siebie

Ocean Vuong to wietnamsko-amerykański poeta, eseista i pisarz urodzony 14 października 1988 roku. Vuong jest laureatem stypendium Ruth Lilly / Sargent Rosenberg w 2014 roku od Poetry Foundation. W swoich utworach Ocean Vuong bada historię swojej rodziny, skutki wojny, traumy z nią związanej oraz skomplikowaną dynamikę miłości. Kolekcja wierszy Vuonga „Night Sky with Exit Wounds” to świetna propozycja dla każdego, kto chce zacząć swoją przygodę z poezją. Fragment pochodzi z wiersza o nazwie „Someday I’ll Love Ocean Vuong”.

“Your father is only your father

until one of you forgets. Like how the spine

won't remember its wings

no matter how many times our knees

kiss the pavement. Ocean,

are you listening? The most beautiful part

of your body is wherever

your mother's shadow falls”.

Tomasz Różycki – zaniepokoi przez ironię

Urodził się 29 maja 1970 w Opolu. Jest laureatem nagrody Kościelskich za poemat „Dwanaście stacji”, który później w 2007 roku pojawił się na maturze rozszerzonej z polskiego. Poeta tworzy utwory bardzo często rymowane oraz rytmiczne. W jego wierszach odnaleźć można wiele elementów barokowej stylizacji, takich jak liczne wyliczenia, czy przywołania strachu przed pustką. W jego utworach wyraźnie można dostrzec postawę samego autora do poezji, czyli pełną ironii i dystansu.

Wiersz o nazwie „Okno” pochodzi z książki pt. „Anima”.

„Śnieg z deszczem, późno, marcowe migdały

światła i śmierci. Dzisiaj zamieszkałem

w oddechu rzeki, jakbym został bogiem

tych domków z ości, świętych ryb i kobiet

o sinych wargach. Wieczorem zacząłem

to drugie życie. Stąd widać wyraźniej

okno i kuchnię, gdzie siedzisz za stołem

i czytasz. Późno, lampa właśnie gaśnie”.

Richard Siken – poczuj się jak w śnie

Richard Siken to amerykański poeta, malarz i filmowiec urodzony 15 lutego 1967 roku. Jest autorem kolekcji Crush, która wygrała konkurs Yale Series of Younger Poets w 2004 roku. W swoich wierszach posługuję się motywem onirycznym oraz mocnym głosem narracyjnym. Utwory Richarda Sikena wciągają czytelnika bezpośrednio w zamęt spowodowany desperacką definicją miłości. Jego pierwsza kolekcja „Crush”, emanuje wręcz opętańczą, niezrozumiałą energią. Natomiast wiersze z jego późniejszej kolekcji, „War of the Foxes”, wydają się bardziej spokojne.

Fragment wiersza „Saying Your Names” pochodzi z kolekcji Crush.

“All night I streched my arms across

him, rivers of blood, the dark woods, singing

with all my skin and bone ''Please keep him safe.

Let him lay his head on my chest and we will be

like sailors, swimming in the sound of it, dashed

to pieces.'' Makes a cathedral, him pressing against

me, his lips at my neck, and yes, I do believe

his mouth is heaven, his kisses falling over me like stars”

Justyna Bargielska – przywróci dawne wspomnienia

Polska poetka i prozaiczka urodzona 7 lipca 1977 roku. Nagrodzony Nagrodą Literacką Gdynia mroczny tomik „Dwa fiaty” przyniósł Justynie Bargielskiej uznanie wśród krytyków. Jej utwór idealnie opisała Agnieszka Wolny-Hamkało.

„Napięcia w nowych wierszach Justyny Bargielskiej wynikają nie tylko z naruszonej, pękniętej składni, która burzy nasze przyzwyczajenia językowe. To także dysonans świata dziecięcej bajki, odmiennego (dziecięcego? surrealnego?) postrzegania rzeczywistości i ponurych obrazów – ołysiałego rżyska, kostropatej ręki, grobu – podszytych śmiercią”.

Wiersz LET’S KOHELET pochodzi z wyżej opisywanej kolekcji „Dwa fiaty”.

„Dwa dezodoranty, właściwie trzy, w siatce miał

i że go stać na myślenie o śmierci wreszcie czuł.

Szukającemu więc śmierci pośród urządzeń miasta

wszyscy ustępowali, uchodząc przed nim, jak łąka

uchodziłaby przed napalmem, gdyby Bóg powołał ją

do chwały uchodzenia zamiast do chwały

bycia znapalmioną, aż przyszło na panią

Violettę, której to uda i brzuch.

Hej, we mnie są twoje groby i zmarli twoi są tu.”

Polecane czytniki ebook do czytania poezji i prozy

Świat poezji współczesnej stoi przed Tobą otworem

Przedstawiłam Ci jedynie 5 bardzo uzdolnionych twórców, których w świecie poezji zdecydowanie nie brakuje. Mam nadzieję, że współczesne utwory w przyszłości będą omawiane w szkolnych podręcznikach i zapiszą się na długo w pamięć nie tylko młodych osób.

Życzę Ci powodzenia w odkrywaniu tej cudownej Atlantydy.

Sprawdź inne artykuły związane z czytaniem: