Biblioterapia dla dzieci, bajkoterapia
Do biblioterapii kwalifikowane są dzieci i młodzież z problemami, takimi jak zaburzenia emocjonalne, nieprzystosowanie społeczne, a także z niskim poczuciem wartości, czy upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim.
W pracy z dziećmi konieczna jest znajomość terapeutycznej wartości literatury dziecięcej oraz kryteriów doboru właściwej lektury. Książki kierowane do dzieci kształtują pozytywne wzorce osobowe. I dla nikogo nie będzie chyba zaskoczeniem, że obcowanie z literaturą odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju intelektualnym dziecka.
Bajkoterapia jest częścią składową biblioterapii. Bajki, baśnie i wiersze rozwijają wyobraźnię i uruchamiają różne poziomy rozumienia. Czytanie książek pozwala uchronić dziecko od negatywnych, silnych emocji gniewu, smutku czy żalu.
Bruno Bettelheim opisuje wpływ bohaterów baśniowych na dziecko, i mówi, że bohater jest dla dziecka atrakcyjniejszy niż inne postaci, ponieważ dziecko identyfikuje się z nim, gdy pokonuje swoje trudności i wraz z bohaterem cieszy się po odniesieniu zwycięstwa. Dziecko dokonuje tej identyfikacji całkowicie samodzielnie, a utożsamiając się z bohaterem w jego wewnętrznych i zewnętrznych zmaganiach, przejmuje tym samym sens moralny baśni. Walka z trudnościami jest w życiu nieunikniona, ale pokonuje się wszelkie przeszkody i w końcu odnosi zwycięstwo. Można powiedzieć, że katharsis młodego uczestnika biblioterapii to odreagowanie napięcia, doznanie oczyszczającej ulgi, a nawet moralnego zachwytu.
W bajkoterapii, oprócz baśni, wykorzystać można bajki terapeutyczne, które dotyczą emocjonalnie trudnych sytuacji i są to bajki relaksacyjne, psychoterapeutyczne i psychoedukacyjne. Bajki relaksacyjne powinny wyciszać i uspokajać dziecko i rozbudzać zmysły wzroku, słuchu i węchu. Treść tego typu bajek powinna sprzyjać rozluźnieniu i wystąpieniu rytmicznego oddechu. Ich określona struktura wygląda następująco: uspokojenie, rozluźnienie, poczucie bezwładu, relaksu, przypływ energii i radość życia.
Fabuła bajek psychoedukacyjnych dotyczy trudnych sytuacji i możliwości ich rozwiązania. Oswaja dziecko z sytuacją i pozwala nazwać uczucia, a następnie pomaga w wyjściu z ciężkiej okoliczności. Bajki psychoterapeutyczne mają bardziej rozbudowaną fabułę. Pokazują różne wzory myślenia i działania i mają za zadanie obniżanie lęku. Powyższe przykłady bajek terapeutycznych adresowane są do dzieci od około czwartego do dziewiątego roku życia. A co z młodszymi dziećmi? I dla takich znajdą się bajki, które pomogą i dzieciom i rodzicom w cięższych sytuacjach.
