Wyszukiwarka Yandex – rosyjska wersja Google

Macki Google sięgają daleko, ale jest parę miejsc na ziemi, gdzie rządzi inna „ośmiornica”. W Rosji to rodzimy Yandex trzyma rękę na pulsie wyszukiwań internetowych. Poza odpowiadaniem użytkownikom na ich zapytania Yandex dostarcza też znacznie więcej. To prawdziwy kombajn podobny do usług Google, co daje Rosji znaczną niezależność, ale i własny bąbel informacyjny. Przyjrzyjmy się mu bliżej.

Skąd wzięła się nazwa Yandex?

Nazwa Yandex została wymyślona przez założycieli firmy, czyli rosyjskich odpowiedników Larry’ego Page’a i Siergieja Brina z Google. Byli nimi Ilya Segalovich i Arkady Volozh. Panowie pracowali wtedy dla firmy „Arcadia. Intelligent Projects”. Gdy w roku 1993 firma wypuściła kolejną wyszukiwarkę, obaj uznali, że powinna mieć ciekawa nazwę. Pewnego dnia usiedli więc i na kartce papieru zapisali, czym ma być ich nowa wyszukiwarka. Padły tam takie słowa jak search i index i wyszło im, że będzie to “yet another indexer”. Słowo Yandex mogło być zbyt amerykańskie, więc doszło do podmianki dwóch pierwszy liter na rosyjską Я, czyli odpowiednik Ya. Powstał program Яndex. Z czasem firma Arcadia stała się częścią CompTek, a kilka lat później powstał z niej Yandex i historia rosyjskiej wyszukiwarki zaczęła się na dobre.

wyszukiwarka Yandex
Wyszukiwarka Yandex jest osią wszystkich usług jakie oferuje firma.

Co oferuje swoim użytkownikom Yandex

Wyszukiwarka Yandex

Yandex to nie tylko „kolejna” wyszukiwarka. To cały pakiet usług, które jako żywo przypominają to, co oferuje nam Google. Użytkownik poza klasycznym wyszukiwaniem treści ma też do swojej dyspozycji możliwość odnajdywania interesujących go zdjęć i filmów.

Poza standardowym wpisaniem zapytania Yandex oferuje również możliwość wyszukiwania zaawansowanego i zawężenia naszych poszukiwań do konkretnej lokalizacji (nawet w obrębie miasta), czasu i języka. Po zalogowaniu się do usług Yandex mailem Yandex otrzymamy bardziej spersonalizowane wyniki wyszukiwania. Usługa oferuje też filtr „family search” przydatny dla młodszych użytkowników. Domyślnie włączone jest umiarkowane filtrowanie, ale można je całkowicie wyłączyć. Oczywiście wszystko działa również w wersji mobilnej.

Yandex pozwala również na wyszukiwanie w dokumentach oraz stosowanie języka zapytań, czyli na przykład cudzysłowowa do wyszukiwań precyzyjnych czy określenia „date”, by wyszukać po danej dacie.

Usługa Yandex maps działa całkiem sprawnie, a swój pełen potencjał pokazuje w dużych miastach Rosji.

Dla podróżujących Mapy Yandex

Do dyspozycji są również mapy, przy pomocy których wyznaczyć można trasę na potrzeby podróży pieszo, samochodem, komunikacją publiczną, taksówką, a nawet hulajnogą. Mapy oferują też informacje o natężeniu ruchu, opcje wyświetlania zdjęć danego miejsca, jak i fotograficznych ujęć panoramicznych. System jest również w stanie pokazać poruszające się pojazdy komunikacji publicznej i to w czasie rzeczywistym. Dodatkowo jest też widok satelitarny, podręczna linijka do mierzenia odległości na mapie i możliwość współtworzenia map poprzez dodawanie, zatwierdzanie i opis zdjęć. Pasjonaci mogą również wspomagać projekt poprzez udoskonalanie aktualności informacji.

Dzięki szybkim skrótom wyszukiwarka pokaże nam na mapie najbliższe restauracje, sklepy spożywcze, apteki, stacje benzynowe i inne punkty, które mogą być dla nas interesujące.

Yandex mail nie wyróżnia się niczym szczególnym. Ot kolejna "darmowa" skrzynka poczty elektronicznej.

Bezpłatna poczta Yandex mail

Czymże byłby pakiet usług internetowych bez konta pocztowego, które daje login do zarządzania wszystkimi innymi usługami. Yandex mail jest zatem dla firmy Yandex tym, czym Gmail dla Google. Jeśli chce się w pełni wykorzystać możliwości rosyjskiego giganta internetowego, to warto mieć skrzynkę internetową w domenie Yandex.

Na start w ramach bezpłatnego pakietu użytkownik otrzymuje 10 GB przestrzeni w usłudze Yandex.Disk, odblokowanie konta dzięki hasłu PIN lub odciskowi palca, automatyczną segregację wiadomości od ludzi i botów oraz przyporządkowywanie ich do konkretnych folderów. Jest też możliwość personalizacji wyglądu, planowanie czasu wysyłki wiadomości, czy też wbudowany antywirus. W sumie można powiedzieć, że jak na dzisiejsze standardy mamy do czynienia z kompletną usługą pocztową.

Yandex Metrica nie wymaga od klientów dodatkowych płatności za wszystkie funkcjonalności.

Analiza ruchu sieciowego czyli Yandex Metrica

Jak wiadomo wszelka komercyjna działalność w sieci nie może obyć się bez analizowania ruchu Internetowego. Do tego właśnie służy Yandex Metrica. Dzięki niej można prześwietlić użytkowników w sposób zapewne niewiele gorszy od tego, co oferują usługi Google. Yandex ma też jedną wielką zaletę w zestawieniu z Google. Nie ma tutaj limitów, pakietów  i kosztów. Niezależnie od tego, jak duży jest ruch, usługa zawsze jest bezpłatna. Specjalnie używamy tego słowa, ponieważ podobnie, jak to ma miejsce w przypadku Google, nie jest darmowa, gdyż płaci się danymi, ale Rosjanom same dane widać wystarczają. Nie chcą dodatkowej kasy. To jednak nie koniec…

Jeśli monitorowanie ruchu sieciowego to za mało, to firma Yandex oferuje też monitorowanie aplikacji na urządzenia mobilne.

Yandex App Metrica – odpowiedź na świat pełen aplikacji

Niejako uzupełnieniem możliwości analitycznych usługi Yandex Metrica jest Yandex App Metrica. Usługa ta, jak nie nietrudno się domyślić, pozwala monitorować aplikacje i dostarcza ich właścicielom danych w obszarach takich, jak śledzenie reklam, analiza użycia oraz analiza niepoprawnego działania aplikacji (crash analytics).

System pozwala śledzić aktywność użytkowników z podziałem na konkretne grupy. Oczywiście dzięki tej usłudze dowiemy się wszystkiego o sprzęcie danego użytkownika oraz będziemy mieli możliwość wysyłania powiadomień push do ściśle sprecyzowanych grup docelowych.

O szczegółowym raportowaniu awarii aplikacji i błędach pojawiających się podczas ich używania też nie zapomniano. Jest też intuicyjne API, więc wszystko to razem wzięte tworzy całkiem zgraną całość.

Yandex translate
Yandex Translate korzysta z bogatych zasobów Big Data jakie posiada firma.

Yandex Translate, czyli uniwersalny tłumacz

Trudno dziś wyobrazić sobie świat bez Google Translate. Wchodzimy na dowolną stronę i możemy przetłumaczyć interesujący nas tekst. Yandex nie może zatem być gorszy i już od 2011 roku rozwija swoją usługę tłumaczenia pod szyldem Yandex Translate.

Zsynchronizowane tłumaczenie oferowane jest dla 100 języków, dla usługi dostępna jest wersja mobilna, a system poza wklejeniem tekstu może przetłumaczyć stronę, dokument, a nawet zdjęcie. Całkiem przydatne!

Yandex browser
Przeglądarka internetowa Ynadex browser to po prostu kolejny fork Chromium. Nic nadzwyczajnego.

Przeglądarka internetowa po rosyjsku, czyli Yandex browser

Tutaj raczej rewolucji nie ma, bo być nie może. Yandex browser to kolejna przeglądarka internetowa oparta o silnik blink i bazująca na otwarto-źródłowym projekcie Chromium. W zasadzie dziś poza Firefoxem, Chromium i jego forki mają monopol. Ot takie dziwne mamy czasy, że z jednej matni w drugą. Jak nie IE to Chrome, ale wróćmy do tematu.

Yandex browser oferuje zamiast usług Google, jakie mamy w Chrome, czy Microsoft jak w przeglądarce Edge, swoje własne filtry zabezpieczające i dodatkowo współpracuje z oprogramowaniem Kaspersky do analizowania naszych pobranych plików pod kątem zagrożeń.

Przeglądarka dostępna jest na systemy takie jak Windows i MacOS oraz w wersji mobilnej na Androida i na iOS. Yandex chwali się również takimi usługami jak DNS Crypt, zabezpieczeniami przed DNS Spoofing oraz szyfrowanie ruchu po http przy używaniu otwartych sieci Wi-Fi.

Co bardziej popędliwi analitycy zarzucają Yandexowi śledzenie użytkowników, ale w świetle tego, co robi Google i Microsoft, że o Facebooku nawet nie wspomnimy (o cholibka już to zrobiliśmy…), to praktyki takie należy uznać za „normalne” we współczesnym nienormalnym świecie.

Yandex historia
Historia wyszukiwakri Yandex to ponad dwie dekady prac nad usługą. Szmat czasu.

Historia Yandex w telegraficznym skrócie

  • 23 września 1997 roku zadebiutowała wyszukiwarka “Яndex-Web”. Nie rzucono jej na szerokie wody, gdyż cały rosyjski Internet to było wtedy około 5000 stron zawierających 4 Gb tekstu. Wyszukiwarka została skrojona pod język rosyjski i z nim współpracowała.
  • Rok później na stronie pojawiają się pierwsze reklamy kontekstowe i zapoczątkowujące je hasło: “Ваша киска купила бы Cisco” (“Twoja kicia kupiłaby Cisco”).
  • W roku 2000 powstaje firma Yandex z właścicielami CompTek jako założycielami. Kasy „do wora” dorzucił też fundusz Ru-Net Holdings. W tym samym roku yandex.ru „nauczył się” wyszukiwania równoległego. Nie to było jednak osią mocnego uderzenia firmy. Wraz z jej założeniem powstał cały szereg usług: Yandex.Catalog, Yandex.News, Yandex.Mail, hosting stron, Yandex Bookmarks, Yandex Goods (przyszłe Yandex.Market).
  • Rok później pojawiają się kontekstowe reklamy oferowane w ramach systemu Yandex.direct. Pojawiają się też lingvo.yandex.ru i yandex.encyclopedias przemianowane potem na Yandex.dictonaries i kontynuowane do roku 2016
  • W 2002 roku firma po raz pierwszy stała się zyskowną. Otworzyła też dwa nowe działy Yandex.Images i Yandex.Market oraz system płatności Yandex.Money
  • W 2003 roku Yandex wypłacił pierwszą dywidendę oraz zmieniono model reklam na Pay per click. W systemie pocztowym wprowadzono filtr spamu Spamooborona
  • W roku 2004 uruchomiono Yandex.Maps
  • W 2005 Yandex wyhodzi poza Rosję otwierają biura na Ukrainie i usług yandex.ua. Startują usługi Yandex.Afisha, Yandex.Feeds i Yandex.Dictionaries
  • W 2006 mapa Yandexa zaczęły pokazywać korki w miastach
  • W 2007 firma dzięki Yandex.Metrica pozwoliło klientom monitorować efektywność reklam. Powstaje Yandex.Fotki i Ya.ru blog działający do roku 2014
  • W 2008 wprowadzono usługi Yandex.Timetable i Yandex.Video oraz komunikator Ya.Online, a mapy uzyskały API. Zmianie uległo też logo z Яndex na Яндекс
  • W 2009 Yandex opracowuje MatrixNet czyli sposób uczenia maszynowego. W Kazachstanie powstaje Yandex.kz
  • W roku 2010 na Białorusi powstaje Yandex.by oraz własny system antywirusowy ostrzegający o podejrzanych stronach. Powstaje też serwis z muzyka oraz usługi takie jak Yandex.Realty, Yandex.Job i Yandex.Amenities
  • W 2011 Yandex zadebiutował na giełdzie NASADAQ oraz otworzył usługi w Turcji pod adresem yandex.com.tr. Powstaje Yandex.Translate
  • W 2012 na rynek trafia Yandex.Browser oraz usługa Yandex.Disk
  • W 2013 powstaje SpechKit czyli system rozpoznawania mowy oraz Yandex.Store, czyli sklep z aplikacjami na Androida
  • W 2014 powstaje Yandex Data Factory oferujący sługi Big Data dla przedsiębiorstw. Dalej rozwijane są usługi mobilne
  • W 2015 powstaje Yandex Meteum, czyli własny system prognozowania pogody oraz mobilne usługi Yandex.parking oraz Yandex.Delivery
  • W 2016 firma wprowadza nowy algorytm Palekh oparty o sieci neuronowe. Powstaje aplikacja Yandex.Health
  • W 2017 światło dzienne ujrzała Alice, czyli pierwszy wirtualny asystent Yandex. Algorytm wyszukiwania Palekh zastępuje nowy, nazwany Korolyov. Rozpoczęły się testy pojazdów autonomicznych
  • W 2018 na rynek trafia Yandex.Station czyli interaktywny głośnik – odpowiednik Alexy Amazona. Firma testuje również taksówki bez kierowców oraz wprowadza usługi Yandex.Drive i Yandex.Eats. Wyszukiwarka zostaje przebudowana i otrzymuje nazwę kodowa Andromeda
  • W 2019 powstaje usługa Yandex.Lavka, czyli szybkie dostawy żywności. W oparciu o Alice powstaje Yandex.Station Mini. Wyszukiwarka otrzymuje aktualizację Vega
  • W 2020 na rynek powraca usługa Yandex.Market, rozwijane są usługi dostaw oraz powstaje YATI, nowa technologia wyszukiwania

To by było na tyle, jeśli chodzi o Yandex. Przesiadacie się z Google i wskakujecie w objęcia „mniejszego” Wielkiego Brata, a raczej Wielkiego Niedźwiedzia?

Źródło: Yandex.com