Ogłada, kultura osobista, dobre maniery – na co dzień stosujesz się do powszechnie przyjętych zasad i norm społecznych. W życiu codziennym prościej o poprawne zachowanie. Jak to wygląda w wirtualnym świecie? Sprawdź, czy aby na pewno wiesz, jak odpowiednio zachowywać się, gdy w grę wchodzi technologia.
Savoir-vivre – niektórzy kojarzą go głównie z kulturą zachowania przy stole. Innym może świtać coś ze szkoły, gdy omawiano maniery opisane w Panu Tadeuszu czy Dworzaninie polskim. Generalnie jakiś przedawniony temat, po co drążyć? A właśnie! Po to, że etykieta stosownego zachowania obowiązuje nas na każdym polu życia i funkcjonowania w społeczeństwie.
Wraz z postępującą cyfryzacją, przybywa pytań dotyczących stosowności zachowania w internecie, czy korzystania z urządzeń mobilnych. Niech pierwszy rzuci kamieniem ten, kto choć raz nie miał podobnej zagwozdki: Czy mogę polubić ten post? Jak mam to skomentować, żeby nikogo nie urazić? Czy mogę użyć teraz telefonu? Opublikować? Pobrać? Wysłać? Skomentować?
Na część z nich odpowie netykieta, która jest zbiorem zasad dobrego zachowania w sieci. Każda strona, portal czy grupa może ustalić swój regulamin, tak jak dzieje się to w klasie czy wśród grupy współpracowników. Taki zbiór zasad jest ruchomy, można je zmieniać, dopracowywać, skracać czy poszerzać. Nie są zapisane prawniczymi zgłoskami. Wynikają z ogólnie akceptowalnych norm. Ich celem jest utrzymanie pozytywnych relacji między użytkownikami.
Być może większość z tych zasad jest Ci doskonale znana. Warto je sobie jednak przypomnieć i przeanalizować. Zwłaszcza że ulegają one ewolucji, wraz z rosnącym postępem technologicznym. Pytania się mnożą, odpowiedzi także. Zatem jak zachowywać się w wirtualnym świecie, który przecież wgryza się w realność? Najpierw uświadom sobie następujące kwestie:
Podejście ludzi do wirtualnej rzeczywistości jest różne. Jedni w sieci zachowują taką samą powagę jak w realnym życiu. Drudzy kompletnie zapominają o dobrych manierach, zatracając się w mylnym przeświadczeniu o anonimowości i bezkarności. Jeszcze inni w wirtualnym świecie stają się kompletnie wyalienowani. Chowają się za monitorem, licząc, że nie zostaną wywołani do zabrania głosu.
Jednak galopujący postęp technologiczny, a zwłaszcza obecnie panująca sytuacja, zmusza do przejścia na internetową stronę życia. Rozróżnienie wirtual – real zaciera się. Taki podział traci sens. Teraz to w internecie toczy się większość naszego życia. Codzienne działania związane z pracą, nauką czy życiem towarzyskim dzieją się on-line i z użyciem sprzętów elektronicznych.
Bez względu na to, czy posługujesz się swoim imieniem i nazwiskiem, czy fikcyjną nazwą, ponosisz realną odpowiedzialność za swoje zachowanie. Trzeba uświadomić sobie, że w internecie nikt nie jest anonimowy i bezkarny. Dlatego kieruj się manierami z życia realnego. Kultura osobista i szacunek wobec innych to podstawy poprawnego życia w społeczeństwie – także tym wirtualnym oraz rzeczywistym, gdy w grę wchodzi obsługa urządzeń mobilnych.
W najlepszym wypadku, nieodpowiednie zachowanie, może doprowadzić do wyrobienia sobie złej opinii, wykluczenia przez społeczność internetową lub zablokowania dostępu do strony przez administratora. Jednak pewne kwestie postępowania są uregulowane prawnie. Ale o tym później.
… traktuj innych tak, jak sam chciałbyś być traktowany. W tej odmienionej, właściwie trafniej byłoby powiedzieć – zrewolucjonizowanej rzeczywistości niezwykle ważna jest empatia. Postaw się w sytuacji drugiej osoby, zmień perspektywę, spójrz oczami „innego”. To ładnie w psychologii nazwano decentracją.
Po prostu miej świadomość, że za nickami i avatarami kryją się prawdziwi ludzi. Jak mówi Janusz Chabior, w akcji społecznej realizowanej przez OLX: ,,W internecie bądź sobą, chyba że jesteś chamem – wtedy bądź kimś innym”.
Ocena z zachowania online też obowiązuje. Nauczyciele, pracodawcy, znajomi i nieznajomi oceniają Cię także po tym, co publikujesz. Każdym działaniem wyrabiasz opinię na swój temat.
Oczywiście podczas działań w wirtualnym świecie mogą władać Tobą inne emocje. Na Twoje zachowanie może wpływać frustracja z panującej sytuacji, niedogodności sprzętowe albo brak umiejętności obsługi sprzętu lub programu. To nie oznacza jednak zezwolenia na nietaktowne czy wręcz agresywne zachowania albo wypowiedzi.
Czas na zebranie zasad w całość. Sprawdź, czy na co dzień się do nich stosujesz. A może coś umknęło wcześniej Twojej uwadze?
Tylko jak? Należy pamiętać zarówno o stosowności treści, jak i poprawności językowej. To, co publikujesz w internecie – od posta na Facebooku, przez komentarz, po pytanie na forum – musi być merytoryczne i kulturalne oraz poprawne pod względem językowym.
Zasady netykiety podają, że w internecie wszyscy zwracają się do siebie per „Ty”, bez względu na status społeczny czy wiek. I nie jest to wyraz wzajemnego braku szacunku. Kontakt w sieci powinien być bezpośredni i jasno skierowany do konkretnego odbiorcy. Wpisanie w odpowiedzi imienia lub nicku, który jednocześnie jest znacznikiem informującym zainteresowaną osobą, że ktoś się do niej zwraca, ułatwia i przyspiesza komunikację.
Są jednak wyjątki od tej reguły. Jeśli ktoś zaznaczy, że nie życzy sobie takiej formy zwracania się do niego, musisz to uszanować. Trzeba także należycie wyczuć sytuację. Gdy dołączasz do dyskusji i widzisz, że jej członkowie posługują się zwrotami Pani/Pan/Państwo, dostosuj się do tej reguły.
Jeśli masz dylemat, jak zwrócić się do drugiej osoby – starszej bądź będącej na wyższym stanowisku, bezpieczniej jest użyć formalnego zwrotu. Jeśli nie jest on konieczny, w trakcie rozmowy sam wyklaruje się poprawny tok. Należy być elastycznym i umieć dostosować się do rozmowy.
Ponadto sytuacja ulega zmianie zwłaszcza teraz, w dobie nauczania zdalnego, gdy kontakt uczeń–nauczyciel odbywa się za pomocą wszelkich komunikatorów, postów, komentarzy. Wówczas należy zachować formy grzecznościowe stosowane w szkole off-line.
Kultura wypowiedzi to także kultura języka. Wypowiadając się on-line, nie zapominaj o zasadach gramatyki, ortografii i interpunkcji. Pamiętaj, że Twój przekaz musi być zrozumiały dla innych użytkowników, a niepoprawnie skonstruowana wypowiedź utrudnia komunikację.
Poprawność językowa to także umiejętność stosowania zwrotów grzecznościowych na przywitanie i pożegnanie. Pomyśl, jak byś się poczuł, gdyby podszedł do Ciebie na ulicy znajomy i bez słowa „cześć” rozpoczął rozmowę? A później odszedł jak gdyby nigdy nic, bez pożegnania? Nietypowa sytuacja, prawda? Pamiętaj, aby wirtualne rozmowy zaczynać i kończyć odpowiednim zwrotem.
Obowiązujące normy grzeczności językowej, nakazują używania zaimków osobowych pisanych wielką literą. Dotyczy to każdej formy wypowiedzi pisemnej, skierowanej do drugiej osoby. W ten sposób okazujesz szacunek partnerowi dialogu. Pisz zatem „Ty”, „Ci” czy „Tobie”. Wygląda lepiej niż „ty”, „ci”, „tobie”, prawda?
O tym, jak ważną funkcję pełnią znaki interpunkcyjne, często się zapomina. A przecież taki niepozorny przecinek może zmienić znaczenie całego zdania.
Bez znaków interpunkcyjnych, Twoja wypowiedź może zostać źle odebrana. Przecinki to jedno, ale wiele osób zapomina nawet o znaku zapytania. Kto im zatem odpowie? <myśli>
Znaki interpunkcyjne w przestrzeni komunikatorów nabrały jednak nowego sensu. Kilka z nich poszerzyło swoje znaczenie. Okazuje się, że zdania zakończone wykrzyknikiem, obierane są jako poważniejsze i bardziej szczere. Ten fakt udowodniono naukowo! Tak jak następny przykład.
Czy słyszałeś o kropce nienawiści? Tak, zwykły znak interpunkcyjny kończący zdanie oznajmujące stał się najbardziej krzywdzącym zakończeniem wiadomości.
Jedno zdanie albo, co gorsza, pojedyncze słowo, zakończone kropką odbierane jest jako przekaz negatywnych emocji. Wypowiedź zakończona kropką wskazuje także na nieszczerość przekazu. Udowodnili to nawet badacze z Uniwersytetu Bringhamont.
Najgorsze połączenie to: słowo + . + 🙂 – może zostać odebrane jako całkowity brak szacunku. Szyderczy uśmiech z kropką nienawiści. Nie dość, że rozmówca jest nieszczery, to jeszcze bezczelny. Hm, i jak tu stosować się do zasad poprawnej polszczyzny? Chociaż jest to dowód, że życie wirtualne rządzi się nieco innymi prawami, nie rezygnuj z poprawności interpunkcyjnej zwłaszcza w publicznych lub formalnych wypowiedziach.
Nie używaj wulgaryzmów. To najczęściej powtarzana zasada netykiety, która wiąże się z poprawnością językową, kulturą osobistą i szacunkiem. Nieraz ciężko wyrazić coś dobitnie słowami. Język polski jest na tyle bogaty, że z pewnością znajdziesz odpowiedni zamiennik. A po co? Internet jest ogólnodostępny, nigdy nie wiesz, kto przeczyta Twoją wiadomość. A jeśli będzie to Twój nauczyciel? A co gdy przeczyta to Twoje dziecko? Wypowiadaj się w taki sposób, aby później się tego nie wstydzić.
Nie nadużywaj CapsLocka. Składanie wypowiedzi z samych wielkich liter odbierane jest jako krzyk lub rozkaz. Twoja wypowiedź będzie zatem odbierana negatywnie, bez względu na treść.
Za niestosowne uważane jest także tak zwane poke pismo, czyli pisanie na przemian małymi i dużymi literami. Mówi się o tym – BeŁkOtAnIe. Samo czytanie zmęczyło, prawda? Pisanie tego także. Więc po co się tak bawić. Nie zniekształcaj słów dla zdrowia swojego i innych.
Wybitne osiągnięcie, któremu początek dały wspomniane już znaki interpunkcyjne. Brawa należą się temu, kto odkrył, że postawienie obok siebie dwukropku i nawiasu przypomina uśmiechniętą buzię :). A później samo poszło, teraz nawet kupa uśmiecha się do nas z ekranu, a na urodziny można wysłać wirtualny tort i stuknąć się kieliszkami z cyfrowymi bąbelkami.
Emotikony odzwierciedlają emocję i ubarwiają treść – trochę jak środki poetyckie. Często nawet wiadomości bez emotikony odbierane są jako negatywne, podobnie jak w przypadku kropki nienawiści. Zatem używaj, ale nie nadużywaj. Zbyt duża liczba ikonek emoji zakłóca przebieg rozmowy. Ponadto, w kontaktach formalnych uśmiechnięta buźka może wcale nie przynieść zamierzonego efektu. Zamiast ocieplenia wizerunku, możesz przypiąć sobie łątkę osoby mniej kompetentnej.
Tekst pisany na klawiaturze rządzi się innymi prawami niż mówiony. Rozmawiając twarzą w twarz, słuchacz większość treści odbiera na podstawie przekazu pozawerbalnego, a więc gestów, mimiki i tonu głosu. I choć są emotikony i znaki interpunkcyjne – nie każdą emocję można oddać poprawnie i nie zawsze może być ona odpowiednio odebrana. Szczególnie niebezpieczne są ironia i sarkazm, takie wypowiedzi często charakteryzuje modulacja głosu. Pisząc wiadomość, zastanów się, jak może ona zostać odebrana.
Zanim coś opublikujesz, zastanów się, jaki Twoja wiadomość niesie za sobą przekaz. Pamiętaj o szacunku wobec innych, ale także swoim własnym wizerunku. Zadbaj o to, aby internet, który faktycznie jest studnią bez dna, nie był jeszcze bardziej zaśmiecony. Nie powtarzaj treści, które już pojawiły się na stronie. Razem z innymi użytkownikami, zadbaj o przejrzystość portalu czy czatu, który obserwujesz. Gdy chcesz zabrać głos, pamiętaj by Twoje słowa niosły za sobą mądry i merytoryczny przekaz. A czego przede wszystkim należy unikać?
Trollowanie, to zamieszczanie zaczepnych treści, w celu wywołania reakcji. Polega na prowokowaniu, wyśmiewaniu lub obrażaniu innych. Jest to tak zwane „zarzucanie haczyka”. Nie zarzucaj sideł na innych użytkowników i sam nie daj się na nie złapać. Jeśli widzisz treści kontrowersyjne, agresywne i pozbawione merytorycznych argumentów, nie wdawaj się w dyskusję. Nie przyniesie ona żadnych korzyści, a jedynie nakarmi trolla – zaspokoi jego potrzebę wywołania negatywnych emocji i rozpętania kłótni wśród internautów.
Nie spamuj, czyli nie wysyłaj wiadomości, na które odbiorca nie wyraził zgody. Przecież nie podszedłbyś do przypadkowej osoby na ulicy, aby zaproponować jej obserwowanie Twojej strony lub dołączenie do zespołu sprzedawców firmy kosmetycznej.
Floodowanie to wysyłanie identycznych wiadomości w krótkich odstępach czasu. Nie zamieszczaj kilku komentarzy o tej samej treści, ale także nie powtarzaj wielokrotnie znaków interpunkcyjnych, liter, cyfr czy emotikon w jednej wiadomości. Flood oznacza powódź, a więc nie zalewaj innych identyczną treścią, która nie wnosi nic pożytecznego do rozmowy.
Floodowanie stało się także chwytem marketingowym – bardzo irytującym i prymitywnym. Nie zamieszczaj w obrębie jednej dyskusji czy na jednej stronie linków do Twojego bloga albo kanału na YouTube. Nie reklamuj się w ten sposób, bo może to przynieść wręcz odwrotne skutki.
Z pewnością spotkałeś się ze stronami typu „Która godzina jest teraz w [dowolna nazwa miejscowości]”. Jej administratorzy zamieszczają w różnych miejscach komentarze typu „W […] jest teraz godzina […]”. To jest właśnie idealny przykład zaśmiecania stron, spamowania i floodowania. Takie wiadomości szkodzą przejrzystości strony i irytują. Oczywiście należy się szacunek pomysłodawcy, odrobina absurdu rozluźnia sytuację, nadaje trochę humoru codzienności, ale nie jeśli negatywnie wpływa na osoby niezainteresowane taką formą dowcipu.
Należy także zwrócić uwagę na charakter postów zamieszczanych na danej stronie. Uważaj, aby nie pisać offtopów, czyli wiadomości nie na temat, publikowanych na ściśle tematycznym forum.
Gdy zainteresuje Cię bądź zaszokuje pewna informacja, przekazujesz ją dalej. A co jeśli została wyssana z palca? Uważaj, jakie treści publikujesz, bo mogą to być fake newsy. Sprawdzaj, czy dana wiadomość pochodzi z wiarygodnych źródeł, aby nie wprowadzić innych użytkowników w błąd.
Nie rozsyłaj łańcuszków internetowych. Jest to spam, który w treści zawiera polecenie lub prośbę o rozesłanie wiadomości do jak największej liczby osób. Łańcuszki internetowe to nie tylko popularne łańcuszki szczęścia, których puentą jest groźba utraty szczęścia. Są to wszystkie treści nakłaniające do przesłania wiadomości dalej.
Tekst sporządzony jest w taki sposób, aby wywołać Twoją reakcję, nie daj się przekonać. Celem osób, które wypuszczają do sieci takie wiadomości, mogą być nieczyste zagrania marketignowe, przechwycenie danych lub adresów albo rozesłanie wirusa komputerowego.
W tym miejscu warto uczulić także na wiadomości z linkami niewiadomego pochodzenia. Dla przykładu, niedawno rozsyłana była tego typu wiadomość: Czy to Ty na tych zdjęciach? + link. Często w treści takich wiadomości pojawia się Twoje imię i zdanie prowokujące do szybkiej reakcji. To typowe działanie wirusa. W taki właśnie sposób konstruowane są wiadomości, których celem jest zmuszenie Cię do kliknięcia. Link natomiast przekierowuje Cię na stronę, która wcale nie prezentuje treści, której się spodziewałeś.
Ponadto, wejście w taki link powoduje przesłanie wiadomości dalej. Wiadomość ta bez Twojej wiedzy ląduje w skrzynkach mailowych lub komunikatorach Twoich znajomych. Może także zainfekować Twoje urządzenie, dostając dostęp do Twoich danych.
Nie daj się nabrać, a jeśli wiadomość wydaje Ci się podejrzana, ale nie masz pewności czy to wirus, dopytaj osobę, która wysłała Ci daną wiadomość.
Hejt to działania przepełnione nienawiścią. Jego celem jest sprawienie przykrości danej osobie lub grupie. Może on doprowadzić do bardzo poważnych skutków. Hejt to niezwykle poważny temat, któremu można by poświęcić o wiele więcej miejsca niż jeden akapit w artykule.
Podstawą każdego działania musi być szacunek wobec drugiej osoby. Pamiętaj, że każdy ma prawo do własnego zdania i kształtowania swojego wizerunku. Nie zamieszczaj treści, która obrażą innych. Zgryźliwe komentarze, prześmiewcze memy czy publikowanie filmów i zdjęć bez zgody drugiej osoby to przestępstwa karalne. Zanim opublikujesz, pomyśl jak treść może wpłynąć na odbiorców, jakie może wywołać emocje i jakie niesie za sobą konsekwencje.
Nie zadawaj na forum internetowym prostych pytań, na które łatwo znajdziesz odpowiedź w wyszukiwarce. Sprawdź także, czy na danej stronie nie znalazła się już odpowiedź na pytanie, które Cię nurtuje. Osoby, które regularnie korzystają z jakiegoś portalu, nie mają ochoty po raz enty czytać tej samej informacji bądź odpowiadać na to samo pytanie.
Zatem, zanim zadasz pytanie, skorzystaj z wyszukiwarki lub zakładki FAQ, która jest zbiorem często zadawanych pytań i odpowiedzi na nie.
Przede wszystkim, kieruj się spokojem, cokolwiek planujesz opublikować – rób to z głową. Jeśli poniosły Cię emocje – napisz komentarz. Ale zanim go wyślesz, wstań od komputera/oderwij się od smartfona, weź kilka głębokich wdechów albo zrób sobie kawę. A gdy wrócisz, skasuj napisany komentarz. Jeśli musisz zabrać głos i wypowiedzieć się na dany temat – teraz robisz to z głową, wolną od negatywnych emocji.
Siedzenie w czterech ścianach nie zwalnia z obowiązku schludności i szacunku do rozmówcy. Do rozmowy online przygotuj się tak, jakby miała się ona odbyć na żywo. Ubierz się, a strój dostosuj do sytuacji. Jeśli jest to wideo-lekcja lub spotkanie służbowe, przywdziej strój, który na co dzień nosisz do szkoły lub pracy. Może być wygodniejszy, ale musi być schludny – nie pstrokaty ani wyzywający.
Podczas rozmowy wideo też należy patrzeć w oczy. Patrzenie w stronę naszego rozmówcy to podstawa udanej dyskusji. Jesteś wtedy odbierany jako osoba wiarygodna, otwarta i skupiona na rozmowie. Tak samo sytuacja wygląda podczas wideokonferencji. Nie musisz patrzeć prosto w kamerkę, ale osoby, z którymi rozmawiasz, będą widziały, czy zerkasz na środek ekranu, czy na róg, w którym wyświetla się obraz z Twojej kamerki albo kompletnie poza monitor.
Po mimice widać także czym zajmujesz się w trakcie rozmowy. Jeśli zaczynasz się śmiać podczas poważnej dyskusji albo siedzisz z pokerową miną, kiedy wszyscy uczestnicy są zaangażowani w rozmowę, widać, że jesteś nieobecny lub zajmujesz się czymś innym.
Podczas wideokonferencji – jeśli sytuacja, czy postawione przed Tobą zadanie tego nie wymaga – nie przeglądaj stron internetowych, nie pisz na komunikatorach, nie zajmuj się domowymi obowiązkami, nie rozmawiaj z domownikami.
Jeśli dźwięki z Twojego otoczenia mogą przeszkadzać w rozmowie – wycisz mikrofon, nie przerywaj innym rozmówcom – jeśli chcesz zabrać głos, możesz to zakomunikować na czacie trwającym w okienku podczas rozmowy lub wybierz odpowiedni do tego moment. Nie lekceważ, gdy ktoś się do Ciebie zwraca.
Nasze życie toczy się naprzemiennie, zazębiając się między życiem realnym a wirtualnym. Wciąż mamy przy sobie urządzenia elektroniczne. W pewnych sytuacjach jednak korzystanie z nich jest dalece niestosowne. Choć trudno w to uwierzyć, niektórzy są tak przywiązani do wirtualnego świata, że nawet w poważnej sytuacji nie potrafią powstrzymać się od uczestniczenia w wirtualnym świecie, bądź nie potrafią odmówić sobie komunikacji telefonicznej.
Podczas spotkań z innymi staraj się unikać zaglądania w ekran telefonu, przeglądania mediów społecznościowych. Bez znaczenia czy znajdujesz się w gronie znajomych, w szkole czy na spotkaniu biznesowym. Świadczy to o ignorancji wobec rozmówców czy współpracowników. Choć dla młodych korzystanie z smartfona jest rutyną i nie widzą nic złego w ciągłym używaniu telefonu, przez starszych może to być uznane za niekulturalne. Na pierwszym miejscu stawiaj osoby z realnego otoczenia.
W miejscach publicznych używaj słuchawek. Nie wszyscy w Twoim otoczeniu chcą obejrzeć śmieszny filmik, słuchać Twojej muzyki albo dźwięków z gry. Uszanuj przestrzeń innych i zadbaj o to, aby Twoja rozrywka nie przeszkadzała osobom, które znajdują się w pobliżu.
Podejmując wszelkie działania w wirtualnym świecie, weź pod uwagę czy są one legalne. Wiele zasad jest skodyfikowanych prawnie. Pamiętaj, aby w sieci nie działać na szkodę innych. Zachowuj się zgodnie z prawem, kulturą osobistą i moralnością.
Groźby karalne, nawoływanie do samookaleczeń i samobójstw, obrażanie uczuć religijnych, narodowościowych czy rasowych bądź nawoływanie do przestępstwa, ścigane jest przez kodeks karny. Na podstawie kodeksu cywilnego możesz ponieść konsekwencje za pomówienia lub obrażanie.
Nie kradnij cudzych treści. Publikowane przez innych obrazy, filmy czy teksty są ich własnością. Użycie ich bez zezwolenia i zaznaczenia źródła oraz autora to naruszenie praw autorskich.
Podszywanie się pod innych to także kradzież – kradzież tożsamości. Nie zakładaj kont, korzystając z danych innej osoby. A jeśli idzie za tym jeszcze celowe działanie na jej niekorzyść, jest to przestępstwo, za które możesz ponieść karę.
Odpowiednie zachowania w sieci to także zakaz korzystania z programów oraz pobierania filmów czy muzyki z nielegalnych źródeł.
Do oszustwa w sieci zalicza się także niestosowne działanie w czasie nauki zdalnej. Jeśli nie wykonujesz zadań samodzielnie – to widać. Zwłaszcza gdy uczniowie, którzy dostawali oceny mierne, teraz „wykonują” prace na czwórki lub piątki.
Nauczyciel może sprawdzić Twoją wiedzę. Jeśli podejrzewa oszustwo, jego obowiązkiem jest zweryfikowanie rzeczywistego stanu wiedzy ucznia. To, że teraz nauka odbywa się poza murami szkoły, nie zwalnia z obowiązku zachowania kultury i szczerości, a Ty nie zostaniesz rozliczony ze swojej wiedzy i zachowania.
Każdemu z powyższych punktów można poświęcić osobny artykuł. Poruszane tu problemy stały się powszechne i coraz częściej szukamy odpowiedzi, jak powinno wyglądać nasze działanie w Internecie i korzystanie z urządzeń mobilnych w towarzystwie. Podsumowując, w każdym swoim działaniu kieruj się dobrymi manierami i szacunkiem.
Szczególnie ważna jest także umiejętność wymiany internetowej korespondencji, z zachowaniem norm i poprawności językowej. O tym przeczytasz w kolejnym artykule – obserwuj bacznie.
wspaniałe wytumaczenie dla dziecka
Dziwne jednak wydaje się mówienie do tej samej osoby w sieci per Ty, a w realu per Pan…
Już tyle żeczy wynalezionych miało być dobrymi a okazywało się odwrotnie, najlepiej zamknąć to i sprawy nie ma, zlikwidować świat będzie istniał dalej i może lepiej.