Najlepsze słuchawki studyjne – jakie słuchawki do produkcji muzyki wybrać?

Kiedy warto zdecydować się na słuchawki studyjne, a nie na monitory?

Słuchawki studyjne zawsze warto mieć. Po prostu. Zaczynając od praktycznych aspektów słuchawek, warto zwrócić uwagę na zamkniętą przestrzeń wokół ucha. Jeżeli pomieszczenie nie jest przystosowane akustycznie do pracy nad dźwiękiem, to odsłuch z monitorów będzie wyraźnie słabszy niż ten ze słuchawek. W rezultacie słabsze będą nagrania, miksy, czy nawet mastery. Dlaczego?

Dzieje się tak, ponieważ dźwięk odbijający się od ścian o różnej częstotliwości, czyli wracający szybciej, wolniej, skotłowany w jakimś miejscu pokoju i/lub rozproszony w innym, będzie okłamywał twoje uszy co do tego, co tak naprawdę wydobywa się z monitorów. Może ci się więc wydawać, że piosenka potrzebuje więcej głębi, co może być nieprawdą. W efekcie miks odsłuchiwany na innym sprzęcie okaże się mulisty i ciężki, co oczywiście będzie prowadziło do frustracji, bo przecież było dobrze.

Ponadto, samo umiejscowienie monitorów ma znaczenie. Odległość od uszu, odległość monitorów miedzy sobą, bliżej ściany, dalej, wyżej, niżej… Długo by opowiadać, a przecież o słuchawkach ma być.

Sęk w tym, że słuchawki tworzą środowisko, o które nie trzeba specjalnie dbać. Po prostu zakładasz słuchawki i tyle, nie? To wbrew pozorom wielki plus, bo dźwięk w słuchawkach będzie praktycznie zawsze taki sam. I w każdym miejscu w pokoju będzie taki sam.

Drugą zaletą słuchawek jest ich praktyczność. Można używać ich w studiu, na wyjazdach, czy realizując koncerty. Żeby zabrać monitory na wyjazd trzeba być szalonym. A słuchawki? Żaden problem. Możesz tworzyć gdzie tylko chcesz.

I ostatnie na liście, ale nie najmniej istotne. Na dobrych, zamkniętych słuchawkach studyjnych zrobisz miks, master i nagrasz co tylko chcesz. Gdy nagrywa się na monitorach, nie używa się mikrofonów w bezpośredniej odległości, bo po prostu mikrofon złapie odsłuch i całe nagranie pójdzie do kosza, a przy okazji może i do jakiegoś sympatycznego sprzężenia dojdzie. Sama radość, prawda? W słuchawkach (zamkniętych) można nagrać wszystko, bo nawet jeżeli mikrofon złapie dźwięk ze słuchawek, to będzie to marginalna wartość, którą nawet szept zagłuszy. W piosence więc w ogóle nie będzie tego słychać, nagranie będzie czyste, a miks prostszy. Wyjątkiem są tutaj słuchawki otwarte, o których porozmawiamy w dalszej części tekstu.

Warto też dodać to, że jeżeli na co dzień nosisz słuchawki, to obycie z monitorami może trochę zająć. Praca na słuchawkach będzie naturalniejsza i przyjemniejsza. Nie oznacza to, że monitory trzeba wyrzucić z pamięci. Nie. Ze słuchawkami po prostu nie będzie trzeba się oswajać.

Słuchawki do produkcji muzyki – czyli jakie? Czym różnią się słuchawki studyjne od zwykłych słuchawek?

Słuchawki, które mają za zadanie pomagać w tworzeniu i kreowaniu brzmienia same nie mogą tego robić, prawda? I to jest główna różnica między słuchawkami studyjnymi, a zwykłymi, rozrywkowymi. Słuchawki do produkcji muzyki mają mieć prostą, neutralną charakterystykę, która pozostaje wierna temu, co się dzieje w DAW-ie. Nie da się tworzyć muzyki na sprzęcie, który przekłamuje dźwięk pierwotny, czyli ten, na którym się pracuje.

Ale przecież każde słuchawki brzmią inaczej, nawet te studyjne. Tak, to niestety prawda. Każde słuchawki ze względu na to, że świat nie jest idealny, brzmią trochę inaczej. Różnice mogą wynikać z dosłownie wszystkiego. Użytych komponentów, konstrukcji, grubości kabli, wielkości słuchawek i głębokości muszli. Rzecz w tym, by szukać słuchawek takich, które najbardziej nam odpowiadają, a zarazem takich, które brzmią najbardziej neutralnie, liniowo i nie kładą nacisku na żadne wybrane pasmo. Muzyka z takich słuchawek może wydawać się dosyć surowa, ale o to właśnie chodzi.

Dzięki temu praca nad dźwiękiem jest możliwa, bo w teorii słyszysz dokładnie to, nad czym pracujesz. A jeżeli nagranie brzmi dobrze w surowych słuchawkach, to efekt powinien być jeszcze bardziej imponujący na miękkich, rozrywkowych słuchawkach.

Bardzo ważnym aspektem jest osłuchanie się z wybranym egzemplarzem. Właśnie dlatego, że każdy model brzmi trochę inaczej, a nowe słuchawki będą dla nas jednak miały pewne tajemnice, warto słuchać na nich muzyki, by je lepiej poznać. Najlepiej zacząć od utworów, które już dobrze się zna i lubi. Nie zaczynaj z marszu pracować na nowych słuchawkach, bo z czasem usłyszysz coś, czego wcześniej nie było, a to właśnie dlatego, że poznajesz nowe egzemplarze. Słuchawki studyjne kupuje się na lata, więc przynajmniej tydzień na zapoznanie się można poświęcić.

Rodzaje słuchawek (nie tylko tych studyjnych)

Słuchawki studyjne dzieli się na zamknięte i otwarte. Nie ma tutaj podziału na douszne i wokółuszne, ponieważ w gruncie rzeczy nie ma słuchawek studyjnych dousznych. Jest tak, ponieważ słuchawki wokółuszne wykorzystują małżowinę uszną (która sama tworzy już pewną charakterystykę brzmieniową i odbija fale dźwiękowe), pozwalają dźwiękowi chociaż odrobinę polatać (dają więcej fizycznej przestrzeni), mniej męczą słuch i dają się nosić długi, długi czas.

Jeżeli słuchawki, w których masz zamiar długo pracować cisną cię po godzinie, to raczej masz na sobie niewłaściwe słuchawki. Przy okazji warto wspomnieć, że pracując nad dźwiękiem uszy i słuch bardzo szybko się meczą, więc warto odkładać co jakiś czas pracę na chwilę, by nie doprowadzić do przemęczenia słuchu. To skutkuje pomijaniem detali, zlewaniem się częstotliwości i frustracją. Słuchawki zamknięte szybciej męczą niż otwarte, ale zasada godzina pracy, 10 minut odpoczynku sprawdza się w obu przypadkach.

Słuchawki zamknięte

Słuchawki zamknięte, jak sama nazwa wskazuje mają zamkniętą konstrukcję. Oznacza to tyle, że obudowa nie pozwala dźwiękowi na swobodne przedostawanie się na zewnątrz i do środka słuchawek. Szczelna obudowa stanowi swego rodzaju izolację świata zewnętrznego i wewnętrznego. Noszący nie usłyszy tego, co dzieje się wokół niego, a otoczenie nie usłyszy tego, co produkują słuchawki. Oczywiście to umowna izolacja, bo rozkręcenie niektórych modeli na ful skutkuje tym, że użytkownik słyszy tak dużo, że aż w sumie nic (a po długotrwałym takim słuchaniu nic stanie się dosłowne) a otoczenie doskonale usłyszy to, co grają słuchawki.

Żarty jednak na bok. Słuchawki zamknięte to jedyne wyjście dla tych, którzy nagrywają muzykę i zajmują się miksem, czy masteringiem. Zamknięta konstrukcja nie pozwoli na to, by mikrofon złapał odsłuch, a nagrywający nie usłyszy z opóźnieniem tego, co sam nagrywa. Ponadto nie usłyszy otoczenia, co pozwala się skupić (podczas nagrywania nie ma nic gorszego niż świadomość, że ktoś obok właśnie otwiera piwo). W słuchawkach studyjnych zamkniętych z powodzeniem można też zająć się szeroko pojętą produkcją i realizacją nagrań, dlatego słuchawki zamknięte to bardziej uniwersalne rozwiązanie.

Minusem zamkniętych konstrukcji jest sama zamknięta konstrukcja. Tutaj niestety membrana pracuje w mocno ograniczonym zakresie, dlatego dźwięk może być bardziej skompresowany, a bas bardziej uwypuklony. Z racji tego, że w reprodukcji dźwięku w takich słuchawkach otoczenie nie ma żadnego znaczenia, dźwięk może być trochę sztuczny i bardziej zamknięty.

Czyli słuchawki zamknięte to:

izolacja otoczenie – użytkownik
brak przesłuchów
uniwersalność
więcej basu
mniej przestrzeni

Słuchawki otwarte

Otwarte konstrukcje pozwalają sygnałowi na swobodne przenikanie z wewnątrz i zewnątrz. To o tyle lepsze rozwiązanie, że dźwięk jest bardziej klarowny, pozbawiony nadmiernego dołu i o większej przestrzeni. Jest to jednak o tyle gorsze rozwiązanie, że nie pozwala na nagrywanie muzyki, nie nadaje się do głośnych pomieszczeń i stanowi mniej uniwersalne rozwiązanie. Otwarta konstrukcja pozwala usłyszeć otoczeniu to, co produkują słuchawki i znów dźwięki otoczenia swobodnie wpadają do słuchawek. A praca nad dźwiękiem, kiedy słyszy się wszystko dookoła jest bardzo trudna, a w sumie niemożliwa.

Otwarta konstrukcja oznacza, że głośnik od świata zewnętrznego jest oddzielony jedynie ażurową osłoną. Głośnik jest praktycznie na wierzchu, przez co może swobodnie pracować. Dzięki temu dźwięk jest mniej skompresowany, nabiera przestrzeni i powietrza. Powietrza nie tylko w sensie przenośnym, ale też dosłownym. Wentylacja ucha i słuchawek to jednak istotna sprawa, nie należy o tym zapominać.

W związku z tym, że otwarta konstrukcja przepuszcza sygnał w obie strony, takie modele słuchawek nie nadają się na nagrania. Przesłuchy doprowadziłby muzyka do wariactwa, dlatego nie ma co nawet próbować. Jeżeli jednak miks i master wykonuje się w cichym pomieszczeniu, czyli żaden sąsiad i współlokatorzy nam nie przeszkadzają, to warto do takich zadań wybrać właśnie otwarte konstrukcje. Łatwiej wyłapiemy detale i łatwiej będzie uzyskać klarowność w miksie.

Czyli słuchawki otwarte to:

brak izolacji otoczenie – użytkownik
przesłuchy na nagraniach
brak uniwersalności
większa klarowność odsłuchu
sporo przestrzeni w reprodukcji dźwięku
mniej męczące brzmienie

Słuchawki półotwarte

Konstrukcje półotwarte to kompromis między jednym a drugim. Charakterystyczna dla tych konstrukcji jest mniejsza przestrzeń ażurowa, niż w tych otwartych. Dzięki temu trochę tej przestrzeni jest, ale nie za wiele. Trochę tego dźwięku ucieka i trochę z zewnątrz dochodzi, ale tak nie za dużo.

W takich słuchawkach i tak nagrań nie przeprowadzimy. Nagrania tylko w zamkniętych. Do pracy nad dźwiękiem już się nadadzą, ale jeżeli otoczenie pozwala nam (czyli jest po prostu ciche) na użycie w pełni otwartych słuchawek, to lepiej zdecydować się na w pełni otwarte konstrukcje, a nie silić się na udziwnienia.

Słuchawki półotwarte to:

kompromis między zamkniętą, a otwartą konstrukcją
stosunkowo niewielka ażurowa powierzchnia
Trochę większa klarowność reprodukcji niż w konstrukcjach zamkniętych, ale mniejsza niż w otwartych
Brak uniwersalności

O impedancji słuchawek słów kilka

Impedancja to w sumie opór wyrażany w omach (Ω). Wartość ta mówi o tym, jak mocny trzeba mieć sprzęt, by móc napędzić dane słuchawki. Z reguły wartość ta oscyluje między 8, a 250 omami. Oczywiście zdarzają się liczby spoza tego przedziału, ale to już rzadkość.

Czy wysoka wartość jest lepsza niż ta niska? I tak, i nie. Ogólnie rzecz biorąc, wysoka impedancja to lepsza jakość dźwięku, wyższa odporność na szumy i większa moc. Praktycznie jednak rzecz biorąc wysoka impedancja jest problematyczna, ponieważ trzeba dysponować sprzętem o odpowiedniej mocy, by móc napędzić takie słuchawki. Jeżeli, dla przykładu, do swojego smartfonu wepniesz słuchawki o wysokiej impedancji, to po prostu nie uzyskasz oczekiwanej głośności. Będzie cicho i mało dynamicznie.

Dla telefonów komórkowych i laptopów najodpowiedniejsza impedancja wynosi 32 Ω. To na tyle niewiele, by można było rozkręcić słuchawki, a zarazem poziom zniekształceń jest niewielki. Dla mikserów i interfejsów audio wartość ta najczęściej urośnie do 80 Ω. Dla wzmacniaczy audio nie powinno być problemem napędzenie słuchawek o wartości 250 Ω. Przed zakupem jednak trzeba zweryfikować jaką moc ma nasze urządzenie i do tego dobrać słuchawki – lub odwrotnie. Nieważne. Ważne, by sprzęt dobrać pod względem impedancji, by się nagle nie zdziwić, że słuchawki 250 Ω praktycznie nie grają po wpięciu do laptopa.

Słuchawki do produkcji muzyki – na kablu czy bezprzewodowe?

Na kablu. Każde, dosłownie każde urządzenie do produkcji muzyki ma wejście słuchawkowe. O ile oczywiście służy do odsłuchu. Połączenie bezprzewodowe jest bardziej stratne niż to przewodowe, dlatego należy wybierać słuchawki z kablem. Ten może być odłączany, lub przytwierdzony na stałe. Ważne, by pracować na słuchawkach z kablem.

Wybór słuchawek studyjnych w skrócie – podsumowanie

Wybór słuchawek studyjnych jest trudny tylko dlatego, że jest ich na rynku cała masa, a sporo uznanych brandów ma mnóstwo różnych modeli, które różnią się od siebie niekiedy zaledwie niuansami.

Wybór między otwartą, a zamkniętą konstrukcją jest całkiem prosty. Wybierz zamknięte słuchawki, jeżeli nagrywasz i produkujesz, a budżet starcza tylko na jedną parę (lepiej jest mieć porządną jedną parę, niż średnie dwie). Jeżeli możesz pozwolić sobie na dwie pary, to wybierz zamknięte słuchawki do nagrań i otwarte do produkcji. Jedyne zastrzeżenie do słuchawek otwartych jest takie, że trzeba mieć na uwadze otoczenie. Pamiętaj, że otwarte słuchawki nie stanowią żadnej izolacji między Tobą, a otoczeniem. Wszyscy dookoła doskonale usłyszą Twoją muzykę, a Ty usłyszysz wszystko dookoła. A to może być irytujące i uniemożliwić pracę nad dźwiękiem.

Między słuchawkami przewodowymi i bezprzewodowymi wybór również jest prosty – przewodowe, zawsze i wszędzie (przynajmniej do pracy). Impedancja jest już trudniejszym zagadnieniem, ale można ją uprościć do jednego – do tego, czym się dysponuje. Jeżeli Twój interfejs przyjmie słuchawki o wartości 250 omów, to takie wybierz. Jeżeli jego sprawność kończy się na 80 omach, to wybierz słuchawki osiemdziesięcioomowe. Jeżeli zależy Ci na większej uniwersalności (np. chcesz, by słuchawki też dobrze grały z laptopem), to zatrzymaj się na 32 Ω.

W związku z tym, że modeli na rynku trochę jest, to mamy dla Was kilka ciekawych propozycji, które powinny świetnie się sprawdzić w tworzeniu muzyki. To dobre, godne zaufania słuchawki, które reprodukują dźwięk w zbalansowany i czysty sposób. Zakup tych słuchawek to udany zakup i pewność, że Twoje produkcje będą brzmiały tak samo dobrze również na innym sprzęcie.