Jak poprawić koncentrację? Oto kilka sposobów na efektywną naukę

Czy wiesz, że ponad 70% ludzi ma problem ze skupieniem swojej uwagi na jednej rzeczy na dłużej niż chwilę? Dzieje się tak, ponieważ otacza nas wiele rozpraszaczy, które skutecznie ją odciągają. Jest jednak dobra wiadomość – koncentracja to umiejętność, a więc jak każda umiejętność da się ćwiczyć, przez co możesz ją skutecznie poprawić. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, jak to zrobić.

Jak skupienie wpływa na naukę i pracę?

Koncentracja to podstawa 

Umiejętność koncentracji jest konieczna do ćwiczenia pamięci, efektywnej nauki oraz pracy oraz szeroko pojętego rozwoju osobistego. Najprościej zdefiniować można ją jako całkowite skupianie uwagi na jednej rzeczy lub czynności przez określony czas. 

Czynności i zadania, które wykonujesz pod wpływem koncentracji, mają z kolei pozwolić Ci osiągnąć zamierzony cel. Może nim być przykładowo:

  • szybkie i pełnowartościowe przyswajanie wiedzy,
  • wykonanie określonego zadania,
  • rozwiązanie problemu,
  • zrozumienie zagadnienia,
  • poprawa pamięci,
  • oszczędność czasu i energii,
  • umiejętność

… i wiele, wiele innych.

Co osłabia koncentrację?

Niestety bodźce działające z zewnątrz, multizadaniowość (będąca normą w dzisiejszym świecie) i nieustający szum informacji to czynniki, które najbardziej utrudniają skoncentrowanie się na jednej rzeczy.

Przyznajmy, ile razy zdarzyło nam się słuchać kogoś, a później nie pamiętać, o czym mówił? A może, czytając książkę, złapaliśmy się na tym, że nie pamiętamy, co działo się trzy rozdziały wstecz? Albo wchodząc na jakąś stronę internetową w konkretnym celu, nagle okazuje się, że przeglądamy już trzecią witrynę, która w ogóle nie jest związana z tym, czego szukamy?

Najczęściej spotykanymi bodźcami, mającymi negatywny wpływ na koncentrację, są m.in.:

  • brak odpowiedniego nastawienia i wystarczającej motywacji;
  • niewłaściwa organizacja miejsca nauki/pracy,
  • niesprzyjające warunki otoczenia, np. świetlne, dźwiękowe itd.,
  • brak podzielnej uwagi,
  • zbyt duże zainteresowanie tzw. rozpraszaczami, np. telefonem, mediami społecznościowymi, rozmową z domownikami itd.

Na pocieszenie powiem, że są to rzeczy i problemy, które dotyczą każdego z nas, szczególnie jeśli jest na początku swojej drogi edukacyjnej czy zawodowej. Dobra wiadomość jest taka, że da się to eliminować i skutecznie, krok po kroku wyćwiczyć swoją koncentrację. Jak? O tym poniżej.

stres nauka uczeń geex

Sposoby na poprawienie koncentracji

Koncentracja zależna jest od stanu naszego umysłu. Poprzez wpływanie na myśli i hierarchię wartości, jesteśmy zatem w stanie skutecznie ją poprawić.

Przeczytaj koniecznie:

Zadbaj o równowagę emocjonalną i motywację

Emocje, których aktualnie doświadczasz w swoim życiu, mogą mieć wpływ na koncentrację. Myśli – zarówno te pozytywne, jak i negatywne – potrafią skutecznie odciągnąć uwagę od postawionych założeń, rujnując chęć skoncentrowania się na danej czynności.

Ćwicz zatem trzymanie ich na wodzy, postaraj się skupiać na tym, co pozytywne i odpowiednio motywować się do samorozwoju, konsekwentnie przypominając sobie przy tym, jaki cel masz do osiągnięcia i jak dużą niesie on ze sobą satysfakcję. Nie bez przyczyny zwykło mawiać się, że pozytywne nastawienie to połowa sukcesu, prawda?

Zaplanuj i działaj

Odpowiednia hierarchizacja zadań oraz określenie tego, co jest celem nauki, stanowią klucz do sukcesu. Dopiero po zaplanowaniu swoich działań możesz skupić się i pogłębiać koncentrację w danym obszarze. Nie da się tego osiągnąć, nie wiedząc, co i dlaczego mamy zrobić. Lista zadań to podstawa, która powinna stać się nieodłącznym nawykiem, który za każdym razem będzie rozpoczynał naukę. Zaznacz w niej jasno – cel, czas na naukę, przerwy oraz narzędzia, którymi zamierzasz się posługiwać. Po realizacji każdego z punktów wyraźnie go zaznaczaj – da Ci to satysfakcję i motywację do dalszej nauki.

Unikaj rozpraszaczy

Rozpraszacze można porównać do małych i złośliwych chochlików, które tylko czekają, aby odciągnąć Twoją uwagę od tego, co istotne.

Rozpoczynając naukę, wyloguj się z mediów społecznościowych i najlepiej całkowicie wyłącz telefon. To samo zrób z telewizorem oraz wszystkimi innymi urządzeniami, które są w pobliżu i mogą odwracać Twoją uwagę od realizacji celu. Pozwól skupić się zmysłom wzroku i słuchu wyłącznie na przyswajaniu i analizowaniu wiedzy. Uprzedź również domowników, że zamierzasz się uczyć i dopóki nie skończysz – jeśli to możliwe – poproś, aby wstrzymali się z angażowaniem Cię w inne obowiązki.

Zaplanuj pełnowartościowe przerwy

Wiem, że nauka może się dłużyć. Warto jednak uprzedzić, że brak przerw nie oznacza, że skończysz ją szybciej. Postaw na kilka krótkich przerw, które dadzą umysłowi chwilę wytchnienia. Wyjdź w tym czasie na balkon dotlenić głowę albo zrób kilka pajacyków. Koniecznie przewietrz pomieszczenie, w którym się uczysz. Szybko przekonasz się, że takie pauzy w nauce są o wiele bardziej efektywne, niż bezustanna walka z wiedzą.

Przyda się odpowiednia dieta

Co powinno pomóc? Na pewno odpowiednie nawodnienie organizmu (dla prawidłowego funkcjonowania organizmu powinno to być około 2 litrów wody dziennie) oraz przekąski, mające zbawienny wpływ na pracę umysłu. Należą do nich między innymi: orzechy, rodzynki, otręby. Jeżeli tak jak ja nie lubisz rodzynek, postaw na pistacje lub orzeszki ziemne. W diecie ucznia niezbędnymi składnikami są również ryby, warzywa i owoce oraz wszystkie produkty spożywcze zawierające pełne ziarna.

orzechy część diety ucznia

Ćwiczenia, które poprawiają koncentrację

Koncentracja to umiejętność, którą da się wyćwiczyć. Oczywiście powyższe wskazówki powinny stanowić punkt wyjścia do jej poprawy, ale pamiętaj, że możesz wesprzeć się technikami i ćwiczeniami, które skutecznie ją wspomogą.

Notuj najważniejsze rzeczy

Pisanie streszczeń to jedna z najpowszechniejszych technik ćwiczenia koncentracji. Dzięki niej, poza tym, że rozwijasz zdolność skupiania się na jednej rzeczy, poprawisz również umiejętność kondensowania informacji oraz wyłuskiwania z nich tego, co najważniejsze. Możesz postawić na notatki hasłowe, czyli tzw. mapy myśli, które będą bazować na skojarzeniach albo rysunki, mające symbolizować konkretne zagadnienie. Wybierz najbardziej odpowiednią dla siebie formę i działaj.

Trening uważności

Jest to metoda, która ma zmienić myślenie, skupiające się zazwyczaj na tym, co było oraz co będzie. Mamy raczej wymusić na sobie myślenie o tym, co dzieje się tu i teraz, skupiając się tym samym na osiągnięciu duchowej równowagi i samodoskonaleniu swojego wnętrza i świadomości. Usiądź na krześle, skieruj swoje myśli na konkretne zagadnienie, zamknij oczy i powtarzaj w myślach alfabet. Reaguj i przyciągaj wybrane zagadnienie za każdym razem, gdy w tym czasie odpłynie nieco za daleko.

Wizualizacje i projekcje

Mowa o obrazkach tworzonych w Twojej głowie, które kojarzą Ci się z konkretnym zagadnieniem. Układaj je, porządkuj i szereguj według swoich skojarzeń. Przypominaj sobie o nich za każdym razem, gdy wrócisz do danej formułki lub definicji. Szukaj związków przyczynowo skutkowych i skup się na zależnościach powstających między nimi.

Rozgrzej umysł

Przed zabraniem się do właściwej nauki, daj swojemu umysłowi szansę się rozruszać. Wykonaj kilka działań matematycznych, przypomnij sobie i zaśpiewaj ulubioną piosenkę albo powtórz na głos alfabet.

Ćwicz pamięć

Bez koncentracji nie ma pamięci, bez dobrej pamięci nie ma koncentracji. Te dwie rzeczy muszą iść w parze, dlatego dbaj również o swoją pamięć. Najpopularniejszą techniką ćwiczenia pamięci są skojarzenia, stosowane np. we wspomnianych już przeze mnie mapach myśli. Możesz również tworzyć skróty od pierwszych liter nazw, których nie sposób zapamiętać, albo ciągi cyfr oznaczające konkretny kod. Wszystko zależy od Twojej pomysłowości.

Korzystaj z technologii, ale z głową 

To, aby unikać rozpraszaczy, nie znaczy oczywiście, aby całkowicie rezygnować z technologicznych dobrodziejstw, bo niosą one równie dużo dobrego. Co więcej, w dzisiejszym świecie stanowią fundamentalną grupę pomocy dydaktycznych. Korzystając z ich zalet, pamiętaj jednak, aby skupić się na tym, co faktycznie masz do zrobienia.