Jaki telewizor wybrać: OLED czy QLED?

W roku 2017, kiedy to Samsung pokazał światu pierwsze telewizory QLED, pośród sprzedawców sprzętu RTV krążyła historia o konsumencie, który przyszedł do jednego ze sklepów i zapytał o „tego nowego OLED-a od Samsunga”. Chociaż Samsung nie miał wtedy w ofercie tego typu telewizorów, ta podobno autentyczna historia mówi wiele o zamieszaniu, jakie kiedyś panowało( i być może nadal panuje) wśród konsumentów. A zatem co jest lepsze: OLED czy QLED?

Co to jest OLED?

OLED jest:

  1. rozwiązaniem technicznym stosowanym w wyświetlaczach, które wykorzystuje świecące diody organiczne – stąd nazwa Organic LED (OLED);
  2. w potocznej mowie OLED jest to telewizor, który wykorzystuje ww. wyświetlacz organiczny.

Co to jest QLED?

QLED jest z kolei terminem marketingowym stworzonym przez firmę Samsung w roku 2017. Terminem tym określa się mniej lub bardziej zaawansowane telewizory LCD wykorzystujące kropki kwantowe (QD) oraz diody LED. Stąd QD + LED = QLED.

Jak działa OLED?

Wyświetlacz OLED posiada komórki, które świecą własnym światłem. W dalszej kolejności światło jest albo filtrowane przez filtry koloru (WOLED), albo konwertowane przez kropki kwantowe (QD OLED).

Jak działa QLED?

Tzw. telewizor QLED działa jak normalny, typowy telewizor LCD: mamy podświetlenie (źródło światła), są warstwy rozpraszające i polaryzujące, mamy też panel LCD i filtry kolorów. Główną i najważniejszą różnicą pomiędzy zwykłym telewizorem LCD a QLED-em jest to, że w module podświetlenia umieszcza się folię z kropkami kwantowymi (ang. QDEF, Quantum Dot Enhancement Film), która konwertuje część niebieskiego światła z podświetlenia do barwy zielonej i czerwonej. Po przejściu przez folię i warstwę ciekłych kryształów światło trafia do filtrów barwnych gdzie powstają kolory.

Ważne jest, aby pamiętać, że w telewizorach QLED kropki kwantowe nie tworzą widocznych kolorów na ekranie. One tylko przygotowują światło o odpowiednim rozkładzie widmowym, a widoczne dla oka kolory powstają w QLED-ach dopiero w filtrach barwnych.

lg oled-55a2 telewizor OLED
LG 55A2 - jeden z najbardziej przystępnych telewizorów OLED z rocznika 2022 || Źródło: LG

Jakie są rodzaje OLED-ów?

Jeżeli pominiemy rynek smartfonów, tabletów, laptopów i monitorów, a skoncentrujemy się tylko i wyłącznie na sektorze telewizorów, to w chwili obecnej (lipiec 2022) na rynku są obecne dwa rodzaje telewizorów OLED:

  1. WOLED, czyli tzw. „biały OLED”
  2. oraz QD OLED, czyli OLED wykorzystujący kropki kwantowe.

W chwili obecnej wyświetlacze WOLED można znaleźć w telewizorach takich marek, jak np. LG, Sony, Philips, Panasonic, czy Hisense.

Jeśli chodzi o telewizory QD OLED, które zadebiutowały w roku bieżącym (2022), to aktualnie tego typu modele produkuje Samsung i Sony. Niewykluczone, że wkrótce dołączą do nich inni producenci.

Jakie są rodzaje QLED-ów?

Telewizory określane mianem „QLED” znajdziemy w ofercie następujących marek:

  • Samsung (główny producent i popularyzator QLED-ów),
  • TCL,
  • Xiaomi,
  • Sharp.

QLED-y różnią się od siebie w większym stopniu niż telewizory OLED. I tak pośród telewizorów marki Samsung z punktu widzenia rodzaju zastosowanego podświetlenia możemy wyróżnić:

  • QLED-y z podświetleniem krawędziowym LED (np. Q6xA, Q7xA),
  • QLED-y z podświetleniem wielostrefowym LED (np. Q80A),
  • QLED-y z podświetleniem wielostrefowym Mini LED (np. Q85A, Q85B, Q91A, Q91B itd.).

Inny, ważniejszy podział, w którym bierzemy od uwagę sposób generowania szerokiej palety barw, wyglądałby następująco:

  • semi-QLED (Dual LED): serie Q6xA i Q7xA,
  • typowy QLED (Q80A i wyższe).

W semi-QLED-ach mamy tylko jeden rodzaj kropek kwantowych (zielone) i zachodzi jedna konwersja (z niebieskiego do zielonego). W związku z tym brakującą emisję w zakresie czerwieni powierzono diodom „czerwonym”. Semi-QLED-y stworzono tylko i wyłącznie po to, aby obniżyć koszt produkcji telewizorów QLED. Wbrew twierdzeniom producenta rozwiązanie to nie poprawia w istotny sposób jakości obrazu, lecz generuje problemy związane z różnym czasem starzenia się diod niebieskich i „czerwonych” (w tym tzw. color drift).

Z kolei do typowych, konwencjonalnych QLED-ów, tj. takich, które mają dwa rodzaje kropek kwantowych, zaliczamy wyższe (czytaj: droższe) serie telewizorów Samsunga, tj. od Q80A w górę.

Źródło: Samsung

Jakie są zalety OLED-ów?

Czerń, kontrast, bardzo dobra reprodukcja barw pod kątem, precyzyjne sterowanie jasnością na poziomie subpiksela, najkrótszy na rynku czas reakcji.

Jakie są wady OLED-ów?

Niższa jasność, możliwość wypalenia się ekranu organicznego, problemy z reprodukcją bardzo ciemnych, tj. przyczerniowych szarości, węższa oferta dostępnych calaży, niemożliwość naprawy panelu OLED (konieczna wymiana).

Jakie są zalety QLED-ów?

Wyższa jasność, brak ryzyka wypalenia się ekranu, większe prawdopodobieństwo udanej naprawy ze względu na modułową konstrukcję, niższa cena.

Jakie są wady QLED-ów?

QLED-y przejawiają typowe wady telewizorów LCD, w tym zwłaszcza (większe lub mniejsze) smużenie, zjawisko brudnego ekranu (ang. DSE), degradacja barw pod kątem (w panelach VA) nie mówiąc o niższym kontraście natywnym (zwłaszcza w przypadku paneli ADS).

Do jakich zastosowań lepiej wybrać telewizor OLED?

Ze względu na swoją sztandarową cechę, czyli głęboką czerń i ekstremalnie wysoki kontrast telewizory OLED nadają się szczególnie dobrze do domowego kina, czyli do oglądania w całkowicie zaciemnionym pomieszczeniu.

Do jakich zastosowań lepiej wybrać telewizor QLED?

Dobry telewizor QLED sprawdzi się w niemalże wszystkich zastosowaniach, zwłaszcza tych, które wymagają aby ekran pracował wiele godzin w ciągu dnia. Z kolei OLED-y mogą przypominać o przerwie na kompensację nawet już po 4 godzinach pracy.

telewizor LG OLED55G1
LG 55G1 - jeden z najjaśniejszych i najbardziej zawansowanych telewizorów OLED (2021) || Źródło: LG

Co jest w sumie lepsze: OLED czy QLED?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od konkretnej implementacji konkretnych rozwiązań i komponentów w konkretnym telewizorze i rodzaju zastosowań, w jakich będzie używany. Telewizory OLED mniej różnią się pomiędzy sobą niż telewizory QLED. Inaczej mówiąc, w telewizorach LCD określanych mianem QLED lub Neo QLED stosowane są często skrajnie odmienne rozwiązania w zakresie podświetlenia (krawędziowe kontra wielostrefowe), co ma istotny wpływ np. na czerń i kontrast.

Chcę telewizor do sportu. Co wybrać: OLED czy QLED?

OLED. Pomimo podobnych wyników osiąganych w testach ostrości obrazów ruchomych telewizory OLED mają przewagę nad LCD w trzech istotnych aspektach:

  1. Mają znaczenie krótszy czas reakcji, co oznacza znacznie mniejsze smużenie.
  2. Dają ostrzejsze obrazy ruchome przy treściach HDR; w telewizorach LCD ostrość obrazów ruchomych spada wraz ze wzrostem jasności ekranu; z kolei telewizory OLED są znacznie mniej wrażliwe na to zjawisko.
  3. Telewizory OLED są wolne od tak dokuczliwych i częstych zjawisk w telewizorach LCD jak np. zjawisko brudnego ekranu czy pionowe i/lub poziome pasy widoczne podczas poziomego ruchu kamery np. w meczach piłki nożnej.

Potrzebuję telewizor do filmów i domowego kina. Który wybrać: OLED czy QLED?

To zależy. Jeżeli chodzi o samą czerń to zdecydowanie OLED. Jeżeli zaś chodzi o widoczność szczegółów w cieniach, to bezpieczniejszy będzie LCD, bowiem większość telewizorów OLED ma problemy z reprodukcją bardzo ciemnych przyczerniowych detali. Nie dotyczy to oczywiście najlepszych lub profesjonalnie skalibrowanych telewizorów OLED.

Chcę telewizor do jasnego salonu mającego okna od strony południowej. Jaki wybrać: OLED czy QLED?

Raczej QLED, ale taki, który ma jasność wyższą niż przeciętna (tj. co najmniej 500 cd/m^2). Spośród modeli z roku 2021 będą to na przykład serie Q80A, QN85A i wyższe.

Chcę kupić telewizor uniwersalny, taki do wszystkiego, w tym do wiadomości i do oglądania bajek przez najmłodszych. Co wybrać: OLED czy QLED?

Jeżeli chcemy wyeliminować ryzyko uszkodzenia telewizora przez zbyt długie oglądanie obrazów zawierających elementy nieruchome (statyczne), bezpieczniej wybrać dobry telewizor LCD, w tym QLED.

samsung qe65qn85a
Samsung 65QN85A - jeden z najbardziej udanych telewizorów QLED roku 2021 (792 niezależne strefy podświetlenia Mini LED) || Źródło: Samsung

Który telewizor łatwiej i taniej naprawić: OLED czy QLED?

Zdecydowanie QLED (choć z wyjątkiem Neo QLED). Najbardziej przystępne QLED-y to po prostu telewizory LCD z podświetleniem krawędziowym, a po upływie gwarancji najczęstsze problemy zgłaszane przez użytkowników dotyczą właśnie diod LED i awarii podświetlenia. Wymiana diod LED w telewizorze LCD nie będzie dla dobrego serwisu żadnym problemem (uwaga! nie dotyczy to najnowszych telewizorów Mini LED z miniaturowymi diodami, które są bardzo trudne lub niemożliwe do wymiany dla typowego serwisu). Z drugiej strony wszelkie awarie wyświetlaczy organicznych, czyli OLED-ów, kończą się albo wymianą całego wyświetlacza, albo utylizacją telewizora.

Na koniec trzy rzeczy do zapamiętania:

  1. OLED-y to inna niż LCD, bo emisyjna technologia wyświetlania obrazu, podczas gdy QLED-y to podrasowane telewizory LCD.
  2. Z technicznego punktu widzenia OLED-y są bardziej zbliżone do siebie pod względem parametrów technicznych niż QLED-y, pomiędzy którymi różnice są czasem bardzo duże.
  3. Najlepsze QLED-y lepiej sprawdzą się w jasnym pomieszczeniu niż najlepsze OLED-y. Z kolei domeną OLED-ów jest kino domowe i niewiele (Neo) QLED-ów może się w tym obszarze z nimi równać.

Polecane telewizory QLED


Polecane telewizory OLED