Co to jest DNS? Jak działa system DNS?

System DNS – co oznacza jego nazwa?

Sprawa jest dość prosta. DNS to skrót od angielskiego Domain Name System, co można przetłumaczyć jako system nazw domen. By całość była kompletna, wytłumaczmy jeszcze czym jest domena.

Tak fachowo, to jest to ciąg identyfikacyjny systemu DNS składający się z nazwy, kropki oraz rozszerzenia. Tak po naszemu domena to na przykład x-kom.pl. W nazwie domeny mogą występować litery i cyfry oraz znak „- ”. W naszym przykładzie „x-kom” to nazwa, „pl” to rozszerzenie, a kropka to kropka 😉.

Każda domena może mieć subdomenę, czyli hierarchicznie coś, co jest o poziom niżej. Tutaj znów najlepiej posłużyć się przykładem, a tak się składa, że jeden mamy pod ręką: geex.x-kom.pl. Geex jest subdomeną w obrębie domeny x-kom.pl.

O ile domenę x-kom.pl trzeba było najpierw wykupić, opłacić i zarejestrować, o tyle subdomeny ma się niejako w gratisie. Zarządza się nimi samodzielnie w ramach domeny głównej.

Po co jest system DNS? Po co są serwery DNS?

W skrócie można powiedzieć, że system DNS i serwery DNS to taka książka adresowa. Znów musimy sięgnąć do podstaw działania Internetu i zastanowić się, jak to się dzieje, że po wpisaniu w pole adresu w przeglądarce internetowej geex.x-kom.pl wyświetla nam się strona Geex.

By użytkownikowi komputera wyświetliła się jakaś strona, nie wystarczy wykupić domenę, opłacić ją i sprawa gotowa. Wyświetlanie treści w Internecie wiąże się z przekazywaniem danych. Każdy tekst, obrazek, skrypt itd. są tymi danymi, które trzeba przesłać. Przesyła się je z serwera strony internetowej do przeglądarki użytkownika i tutaj dochodzimy do sedna sprawy.

Skąd bowiem nasza przeglądarka ma wiedzieć, gdzie szukać tych danych, czyli z którym serwerem się połączyć? Rozwiązaniem tego problemu jest system DNS i serwery DNS z nim powiązane. Przechowują one informacje o lokalizacji stron internetowych, a my nie musimy dzięki nim pamiętać numerów IP tylko przyjazne do zapamiętania dla nas nazwy takie jak geex.x-kom.pl.

System DNS w praktyce. Jak działają serwery DNS

Zacznijmy jednak od początku. Po wykupieniu domeny i wydaniu stosu pieniędzy na stworzenie pięknej strony internetowej musimy w jakiś sposób powiadomić świat, gdzie owa strona ma swój adres, czyli gdzie znajduje się serwer internetowy, który ją obsługuje. Po to właśnie są serwery DNS i system DNS.

W panelu ustawień naszej świeżutkiej, jeszcze ciepłej domeny, musimy ustawić, serwery DNS. Te serwery będą obsługiwały naszą domenę, to znaczy będą informowały świat, że strona geex.x-kom.pl znajduje się na serwerze takim, a nie innym i dzięki temu będzie można ją znaleźć.

Dzieje się to dzięki adresom IP (Internet Protocol), przykładowo 192.0.2.1, czyli tym pozycjom w „książce adresowej”, o której wspomnieliśmy paragraf wcześniej. Typowy serwer może nazywać się dns.x-kom.pl lub dns.nazwafirmyhostującej.pl. Serwery muszą być podane minimum dwa, ale najwięksi dostawcy hostingów często mają nawet 3 takie serwery (dns1, dns2, dns3 itp.).

Gdy już nasz domena ma przypisany serwer DNS, który wie, gdzie są nasze dane strony, to zaczyna się właściwa „akcja”, czyli tak zwana propagacja. Oznacza to, że nasz serwer DNS informuje system DNS i serwery DNS wyższego rzędu niż on sam, że strona internetowa geex.x-kom.pl jest do znalezienia pod takim, a nie innym adresem IP, który wskazuje na nasz serwer.

Jako że o całym zdarzeniu musi dowiedzieć się calutki świat, taka propagacja może trwać w skrajnych przypadkach kilkadziesiąt godzin. Po tym czasie niezależnie od tego, w jakim zakątku świata wpiszemy w pole adresu naszej przeglądarki geex.x-kom.pl, niezawodnie trafimy na serwer internetowy strony, który wyśle nam wszystkie niezbędne pliki tak, by naszym oczom ukazał się Geex.

Podsumowanie

Bez serwerów DNS ani rusz. Dlatego ich bezawaryjne działanie jest tak ważne, a dane na nich przechowywane muszą być bezpieczne i redundantne na wypadek nieprzewidzianych sytuacji. Oczywiście nie wyczerpaliśmy tematu serwerów DNS i samego systemu DNS. O tym zagadnieniu pisze się książki.

Adminów sieciowych i innych magików internetowych uczulamy, że opis jest maksymalnie uproszczony po to, by dało się nam go w miarę sensownie wytłumaczyć, a czytelnikowi zrozumieć na poziomie podstawowym. Pominęliśmy w nim celowo meandry odpytywań serwerów DNS i całą ścieżkę, ale jeśli ktoś będzie chciał, to bez problemu znajdzie informacje, jak dokładnie odbywa się ten cały „taniec” pomiędzy poszczególnymi serwerami DNS.

Po co powstał wpis o serwerach DNS? Ano musieliśmy jakoś zacząć, a zaczynać najlepiej od początku. W kolejnym wpisie poruszymy kwestie prywatności i pokażemy jak to zrobić, by serwery DNS nie były kolejnym źródłem karmiącym Big Data informacjami o nas, czyli pokażemy co to prywatny DNS. Oczywiście mamy świadomość, że toczymy bój Dawida z Goliatem. Wiemy też, że jedyną skuteczną metodą na prywatność jest odłączenie się od sieci. Chcemy jednak pokazać, jak korzystać z Internetu w sposób świadomy. Brać z niego to, co dobre, oddając jednocześnie jak najmniej siebie. Wszak, jeśli nie płacimy portfelem, to płacimy sobą. Prawda?

Czytaj także: