Krótka historia…Facebooka, czyli 16 lat portalu Marka Zuckerberga

Mark Zuckerberg, Harvard i początki Facebooka

Mark Zuckerberg dał się poznać jako zdolny programista już wiele lat przed założeniem Facebooka. W wieku 11 lat stworzył dla swojego ojca prosty program pozwalający na komunikację pomiędzy komputerem w domu i w pracy.

Jednym z jego pierwszych głośnych projektów był odtwarzacz Synapse Media Player, który pozwalał dostosować listę odtwarzania do preferencji słuchacza. Teraz wydaje się to proste, w tamtych czasach jednak produkt wydawał się tak innowacyjny, że zainteresowali się nim Microsoft i AOL oferując za niego milion dolarów. Zuckerberg propozycję odrzucił i udostępnił program całkowicie za darmo.

Rozpoczęcie studiów na Harvardzie dodatkowo przyspieszyło karierę przyszłego twórcy Facebooka. Szybko zyskał tam opinie młodego geniusza z ogromnymi ambicjami. Zasłynął on także w związku z aferą na uczelni. Mianowicie legenda głosi, że wściekły po rozstaniu z dziewczyną Zuckerberg, założył stronę Facemash. Porównywało się niej zdjęcia dwóch dziewczyn z uczelni. Strona jednak bardzo szybko, bo już po 4 godzinach, została zablokowana przez administrację uniwersytecką.

Samo powstanie Facebooka wiąże się z kontrowersjami, o których m.in. opowiada film Social Network. Mówi się, że Zuckerberg został zaproszony do pracy przy serwisie HarvardConnections. Miał on jednak specjalnie ją opóźniać, tworząc własną stronę. I tak 4 lutego 2004 roku powstała strona początkowo nazwana thefacebook.com.

Bez względu na to czy nazwiemy Marka Zuckerberga geniuszem czy „człowiekiem, który ukradł Facebooka”, nie można odmówić mu ambicji i konsekwencji, które w końcu przerodziły się w sukces. Już w grudniu 2004 roku portal zdobył pierwszy milion użytkowników. Po nieco pięciu latach obecności w internecie, w lipcu 2010 roku z Facebooka korzystało już 500 milionów użytkowników, a sam Mark Zuckerberg przez tygodnik Time został okrzyknięty człowiekiem roku. Pod koniec 2019 roku jego majątek wynosił 72 mld dolarów, dzięki czemu uplasował się na 5. miejscu na liście najbogatszych ludzi na świecie. Miesięczna liczba aktywnych użytkowników Facebooka w minionym roku wynosiła już 2,38 miliarda.

Lubię to

Gdybyście mieli powiedzieć, z czym kojarzy się Wam Facebook, pewnie wiele osób podałoby charakterystyczny przycisk „Lubię to”. Niewiele osób pamięta jednak, że ta funkcja nie towarzyszyła Facebookowi od początku. Możliwość wyrażania aprobaty pod postem w postaci wciśnięcia jasnoniebieskiego kciuka została wprowadzona dopiero po 5 latach jego istnienia – w 2009 roku.

Kolejne możliwości reakcji, czyli „Super”, „Ha ha”, „Wow”, „Przykro mi” oraz „Wrr”, wprowadzone zostały w 2016 roku. Od samego początku użytkownicy upominali się o przycisk „Nie lubię tego”, jednak w tej kwestii Mark Zuckerberg pozostaje nieugięty, tłumacząc, że pojawienie się takiej możliwości przyczyniałoby się do szerzenia hejtu na portalu.

Nie masz Facebooka – nie istniejesz

Przyzwyczailiśmy się do tego, że zamiast zadzwonić, możemy wejść na Facebooka i dowiedzieć się, co się dzieje u naszych znajomych, obejrzeć ich zdjęcia z wakacji, dowiedzieć się, jakiej muzyki słuchają, czy poznać ich rekomendacje co do ostatnio odwiedzanych miejsc. Ogromną ilość wiadomości ze świata także czerpiemy z informacji udostępnianych na Facebooku. Coraz częściej użytkownicy przyznają, że najszybciej o ważnych wydarzeniach ze świata dowiadują się właśnie stąd.

Żartujemy sobie, powtarzając hasło: Nie masz Facebooka – nie istniejesz. Jednak kiedy planujecie jakiś wyjazd z paczką znajomych i tworzycie specjalne wydarzenie, żeby łatwiej było Wam się wymieniać informacjami i nie możecie dołączyć tej jednej osoby, która Facebooka nie ma, to to powiedzenie nabiera trochę sensu 😉

Powyższe odnieść można także do firm. Bardzo szybko zaczęły one bowiem wykorzystywać Facebooka jako środek komunikacji ze swoimi odbiorcami, a nawet tworzyć profil firmowy, rezygnując zupełnie ze strony internetowej. I rzeczywiście przyznajcie, ile razy zamiast szukać firmy w wyszukiwarce internetowej, zaczęliście od Facebooka?

Z drugiej strony sami twórcy portalu szybko to podłapali, oferując tworzenie specjalnych firmowych kont, reklam i postów sponsorowanych, dzięki którym łatwiej można wypromować swoje konto. O tym, jak ważnym źródłem dochodu dla Facebooka okazały się konta firmowe, świadczy fakt, że w 4 kwartale 2018 roku wpływ z reklam wynosił niemal 17 mld dol. Konta firmowe i algorytmy Facebooka z tym powiązane to jednak temat tak szeroki, że spokojnie można by poświęcić mu osobny wpis.

Facebook w dobrej sprawie

Mark Zuckerberg napisał kiedyś, że Facebook „został zbudowany w celu realizacji misji społecznej – sprawienia, by świat stał się bardziej otwarty i powiązany”. Rzeczywiście portal jest miejscem, w którym możemy tworzyć globalne społeczności, zrzeszając osoby zainteresowane tą samą tematyką, a i sam Facebook dba o to, aby dobrze wykorzystać swoją siłę.

Zbiórki charytatywne

W 2017 roku na Facebooku ruszyły charytatywne zbiórki pieniędzy, dzięki którym możecie zbierać środki zarówno na rzecz organizacji non-profit, jak i na rzecz inicjatywy prywatnej. Zbiórki organizować można przez cały rok, a sam portal zniósł wszelkie prowizje, więc cała kwota wpłacana w ramach zbiórek trafia do wybranych fundacji.

Z okazji zbliżających się urodzin możecie także utworzyć specjalną zbiórkę pieniędzy na wybrany cel. Wpłat dokonywać mogą Wasi znajomi, ale sam Facebook także dokłada swoja cegiełkę, aby zachęcić innych użytkowników do pomocy. Cel zbiórki urodzinowej można wybrać tylko spośród zweryfikowanych organizacji widocznych na Facebooku.

O tym, jak wielką moc ma społeczność Facebooka i jak trafionym pomysłem było stworzenie możliwości prowadzenia zbiórek na portalu, świadczył ogromny sukces akcji zorganizowanej po tragicznej śmierci prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. Zbiórka o nazwie „Zapełnijmy ostatnią puszkę pana Prezydenta dla WOŚP” odniosła ogromny sukces i udało się zebrać niemal 16 mln złotych!

Kontakt przy klęskach żywiołowych

Facebook posiada także funkcję, która ma pomóc informować o niebezpieczeństwach czy pośrednio pomagać w organizowaniu pomocy poszkodowanym. O sytuacjach kryzysowych, związanych np. z trzęsieniem ziemi czy huraganem, Facebooka informuje globalna agencja ds. sytuacji kryzysowych.

Portal reaguje również, jeśli na jakimś obszarze wiele osób opublikuje posty o zagrożeniu. Wtedy zostają włączone raporty o bezpieczeństwie i osoby w tym obszarze mogą otrzymać powiadomienie od Facebooka z prośbą o oznaczenie siebie jako osób bezpiecznych. Dzięki tym raportom możecie także sprawdzać, czy Wasi znajomi znajdują się na zagrożonym obszarze albo czy oznaczyli siebie jako osoby bezpieczne.

Pomoc w zapobieganiu próbom samobójczym

Na stronie widnieje również specjalna zakładka poświęcona informacjom na temat samobójstw i zachowań autodestrukcyjnych. Znajdują się tam wskazówki, jak zachowywać się w sytuacjach, kiedy problem ten dotyka Was samych lub najbliższych Wam osób. Są tam również informacje o numerach telefonów zaufania w różnych krajach.

Facebook posiada również algorytm przeszukujący publikowane treści w poszukiwaniu niepokojących treści. Mechanizm tworzony został w taki sposób, aby odróżniać informacje mówiące o rzeczywistym zagrożeniu, a nie reagować na teksty jak np.: „Jak nie wyjdzie w końcu słońce, to chyba się zabiję”. Pomóc w ich odróżnieniu ma pomóc między innymi reakcja innych osób w komentarzach.

Wobec powyższego wydaje się, że twórcy Facebooka konsekwentnie tworzą wizerunek portalu jako miejsca, które może istnieć nie tylko dla rozrywki, ale i być przestrzenią do zrobienia czegoś dobrego i niesienia pomocy.

Ciekawostki dotyczące Facebooka

Gdyby Facebook był krajem, byłby po Chinach i Indiach trzecim najliczniejszym krajem świata;
Kolor niebieski Facebooka to nie przypadek czy zabieg marketingowy. Mark Zuckerberg jest daltonistą i niebieski to jedyny kolor, który widzi prawidłowo i rozpoznaje go w różnych odcieniach;
Facebook jest dostępny w ponad 70 wersjach językowych;
Według statystyk w jednej trzeciej wniosków rozwodowych składanych w 2011 roku Stanach Zjednoczonych pojawiało się słowo „Facebook”. Najczęściej małżonkowie oskarżali się o flirtowanie za jego pośrednictwem, a także wymieniali portal jako miejsce, w którym ktoś uprzejmie doniósł im np. o niewierności małżonka;
Najpopularniejszym profilem na Facebooku jest profil należący do Cristiano Ronaldo – ma ponad 122 mln polubień;
Wśród polskich profili wygrywa Robert Lewandowski z ponad 9 mln polubień.