Jak testujemy telewizory? Metodologia, procedury i sprzęt

Tomasz Chmielewski
7 miesięcy temu, 24 września 2023
3
4

Proces testowania i oceniania telewizorów jest bardzo złożony i cały czas ewoluuje. Dlatego chcemy Wam go przybliżyć, abyście mogli lepiej go rozumieć i odnieść jeszcze większą korzyść z naszych recenzji. Mamy ich już ponad 200, co oznacza, że przez lata praktyki wypracowaliśmy konkretne procedury testowe oraz wybraliśmy wysokiej klasy sprzęt i oprogramowanie, które wykorzystujemy podczas testowania. Sprawdźcie, jak testujemy i oceniamy telewizory.

Jakiego sprzętu i oprogramowania używamy w testach telewizorów? 

W naszych testach wykorzystujemy sprzęt i oprogramowanie następujących firm (w kolejności alfabetycznej): 

  • APDPCC; 
  • Burosch; 
  • Colorimetry Research; 
  • Display Calibrations (ChromaPure); 
  • Diversified Video Solutions;
  • DVDO; 
  • Extron; 
  • FF; 
  • Hopoocolor; 
  • Leo Bodnar;
  • Murideo; 
  • Nurugo; 
  • Panasonic; 
  • Portrait Displays (Calman); 
logotyp programu Calman
  • REW; 
  • Seek-Thermal; 
  • Sony; 
  • Spears&Munsil; 
  • VESA; 
  • X-Rite. 

Głównymi „narzędziami” testowymi w recenzjach TV na Geex są: 

  • program Calman (USA); 
  • generator obrazów testowych Murideo Six G (USA); 
  • kolorymetr CR100 (USA). 
profesjonalny kolorymetr CR100 firmy Colorimetry Research podczas pracy

Uruchomienie i konfiguracja telewizora 

W przypadku nowego telewizora przeprowadzamy normalną instalację przewidzianą przez producenta, ale z pewnymi wyjątkami: 

  • jeżeli telewizor był wcześniej używany, resetujemy go do ustawień fabrycznych, a potem przeprowadzamy normalną instalację jak w przypadku fabrycznie nowego telewizora; 
  • zaraz po instalacji/resecie aktualizujemy oprogramowanie do najnowszej wersji; 
  • nie instalujemy „bloatware’u” w rodzaju Samba (telewizory Bravia) ani aplikacji firm trzecich, które sugeruje telewizor podczas procesu instalacji, a które mogą spowalniać działanie; 
  • wszelkie testy obejmujące połączenia sieciowe przeprowadzamy, korzystając z połączenia kablowego, aby wyeliminować ewentualne zakłócenia, wahania prędkości przesyłu itp. 

Po instalacji telewizor pracuje minimum jedną godzinę, aby jego parametry się ustabilizowały. Sprzęt testujemy w klimatyzowanym pomieszczeniu, w którym temperatura nie przekracza 24 stopni Celsjusza. 

Najważniejsze procedury testowe telewizora 

Oto standardowe procedury testowe, jakie wykonujemy na każdym telewizorze z użyciem generatora obrazów testowych i kolorymetru: 

  • Odczytanie kilku zestawów EDID, czyli elektronicznej wizytówki telewizora dla różnych ustawień złącz HDMI przewidzianych w menu telewizora. 
skrócony raport z odczytu EDID (elektronicznej wizytówki telewizora)
  • Wybór trybu obrazu, który w ustawieniach fabrycznych oferuje obraz o parametrach najbardziej zbliżonych do norm branżowych. 
  • Wyłączenie wszelkich „polepszaczy” jak, np. oszczędzanie energii, automatyczna jasność, wyostrzanie itp. 
  • Pomiar maksymalnej luminancji (jasności) na planszach 10% i 100%. 
pomiar luminancji w trybie HDR dla próbek (okien) o rosnącej wielkości
  • Pomiar charakterystyki jasności (gammy, EOTF) na planszach 10% i 100%; w szczególnych przypadkach także 1%. 
  • (SDR) Sprawdzenie, przy jakim ustawieniu telewizor osiąga luminancję 120 cd/m^2. 
diagram chromatyczności z wynikami pomiaru barw na różnych poziomach nasycenia
  • (SDR i HDR osobno) Pomiary błędów reprodukcji barw dla wybranego zestawu kilkudziesięciu próbek barw, w tym także obejmujących odcienie ludzkiej skóry. 
diagram chromatyczności obrazujący pokrycie szerokiego gamutu (HDR)
  • (SDR i HDR) Sprawdzenie poziomu czerni i bieli osobno dla SDR i HDR; w przypadku błędnych ustawień zapisujemy korekty, jakie należy wprowadzić. 
  • (SDR i HDR) Pomiary błędów reprodukcji barw dla 3 barw podstawowych i 3 bezpośrednio od nich pochodnych na różnych poziomach nasycenia (20, 40, 60, 80, 100%).
  • (HDR) Pomiar maksymalnej luminancji dla plansz (okien) pomiarowych o różnej wielkości, tj. 1, 10, 25, 50, 75 i 100% (pełny ekran). 
  • (HDR) Pomiary błędów reprodukcji barw dla wybranego zestawu kilkudziesięciu próbek barw, ze sprawdzeniem, z czego wynikają dane błędy (porównanie z wykresem, przy którego tworzeniu błędy luminancji zostały pominięte). 
  • (HDR) Pomiar stabilności maksymalnej luminancji w okresie 180 sekund. W niektórych uzasadnionych przypadkach (np. gdy producent znany jest ze stosowania pewnych podwyższających jasność sztuczek, w tym przesterowywania diod LED) pomiar wydłużamy do 300 sekund.
  • (HDR) Pomiar stopnia pokrycia gamutu/przestrzeni UHDA-P3 w celu określenia, jakie możliwości dany telewizor ma w zakresie odwzorowywania szerszej niż standardowa palety barw. 
wynik testu pokrycia szerokiego gamutu barw
  • Sprawdzenie, w jaki sposób telewizor dokonuje konwersji tonalnej (ang. tone mapping) dla zestawu 4 plansz testowych z MaxCLL równym po kolei 1000, 2000, 4000 i 10000 cd/m^2. 

Z kolei do następujących czynności używamy wzroku lub innych narzędzi: 

  • określenie maksymalnej rozdzielczości dynamicznej (ostrości obrazów ruchomych) za pomocą specjalistycznej planszy; 
  • sprawdzenie obsługi multimediów z USB; 
  • pomiar charakterystyki częstotliwościowej głośników zastosowanych w telewizorze (pomiar bliskiego pola w zakresie 20-1000Hz). 
wykresy charakterystyki częstotliwościowej przetworników dla różnych trybów dźwięku

Jak oceniamy telewizory? 

Ocena wykorzystuje wyniki pomiarów (część obiektywna) oraz wrażenia z oglądu/odsłuchu (część subiektywna). Przydatność telewizora na przestrzeni całej recenzji oceniamy w 4 obszarach: 

  1. telewizja 
  2. kino domowe 
  3. sport 
  4. gry 

Telewizja 

W tej kategorii sprawdzamy: 

  • jak telewizor radzi sobie z typowym sygnałem telewizyjnym np. z naziemnej telewizji cyfrowej z DVB-T, zwłaszcza na sygnałach 1080i; 
test sygnału z naziemnej telewizji cyfrowej (DVB-T)
  • jak wygląda obraz na wprost i pod kątem w pionie i w poziomie; 
test degradacji kolorów pod kątem
  • jak telewizor radzi sobie z sygnałem z przeplotem, a jak z progresywnym; 

Oto wybrane czynniki, na które szczególnie zwracamy uwagę: 

  • niewyłączalny overscan, czyli obcinanie brzegów obrazu; 
  • nieskuteczne usuwanie przeplotu z treści 1080i przejawiające się np. migotaniem międzylinowym (tzw. interline twitter, jest to rodzaj zniekształceń przypominających migotanie pojawiających się podczas odtwarzania materiałów z przeplotem, w których występują obiekty o drobnych szczegółach — tak drobnych, że zbliżają się granicy rozdzielczości wyświetlacza); 
  • brak możliwości grupowego / zbiorowego usuwania kanałów telewizyjnych; 
  • brak DVB-S i inne. 

Kino domowe 

W tej kategorii sprawdzamy, jak telewizor radzi sobie w całkowicie ciemnym pomieszczeniu, czyli w warunkach domowego kina. Najważniejszym kryterium jest kontrast, a konkretnie współczynnik kontrastu ANSI. 

Oto wybrane czynniki, na które szczególnie zwracamy uwagę: 

  • niski kontrast (telewizory ze współczynnikiem kontrastu ANSI mniejszym lub równym 1100:1 nie mają szans na wysoką ocenę); 
scena testowa - test czerni i kontrastu w trybie HDR
  • niewyłączalne dynamiczne przyciemnianie całego kadru obrazu (ang. global dimming); 
  • nierównomierne podświetlenie, czyli prześwietlenia, uloty światła, plamy, chmurki itd. widoczne w ciemnych scenach (dotyczy telewizorów LCD); 
  • nieskuteczne, niedopracowane lub działające chaotycznie algorytmy układu lokalnego wygaszania diod LED (dotyczy telewizorów LCD); 
test podświetlenia strefowego
  • tłumienie, gubienie lub ukrywanie ciemnych/przyczernionych detali (dotyczy OLED-ów i LCD); 
  • pionowe pasy (banding), plamy (dotyczy telewizorów OLED); 
test jednolitości podświetlenia
  • kleksowanie i fluktuacje jasności w pobliżu czerni (dotyczy telewizorów OLED); 
  • zbyt zaszumiony obraz z powodu nadmiaru dithera (dotyczy telewizorów OLED). 

Chcielibyśmy powtórzyć, że przyjęliśmy, że telewizory LCD z kontrastem 1100:1 i niższym nie nadają się do kina domowego i nie sprawdzą się w tych warunkach.  

Sport 

W tej kategorii kluczowym kryterium jest ostrość obrazów ruchomych i wielkość smużenia. 

Ostrość obrazów ruchomych oceniamy, korzystając ze specjalnej planszy testowej opracowanej przez japońską organizację APDPDC Consortium. 

Z kolei smużenie oceniamy, korzystając z: 

  • ruchomego wahadła (np. podobnego do wahadła Petera Finzela / Buroscha); 
  • innych specjalistycznych planszy testowych. 

Oto wybrane czynniki, na które szczególnie zwracamy uwagę: 

  • niska ostrość obrazów ruchomych; 
  • ponadprzeciętne smużenie; 
smużenie - sport
smużenie - sport
smużenie (przybliżenie) - sport
smużenie (przybliżenie) - sport
  • efekt brudnego ekranu (ang. Dirty Screen Effect); 
  • nieskuteczny deinterlacing na treściach 1080i; 
  • większe niż normalnie artefakty układu upłynniania ruchu. 

Gry 

W tej kategorii bierzemy pod uwagę m.in.: 

  • zmierzoną wielkość opóźnienia sygnału (w milisekundach); 
  • istnienie trybu gry i liczba dostępnych w nim opcji; 
  • komunikaty z konsoli Xbox Series X informujące o możliwościach danego telewizora w zakresie obsługi różnych sygnałów (w tym obsługiwanych rozdzielczości, klatkażu, formatu HDR itp.). 
komunikat z konsoli Xbox Series X
komunikat z konsoli Xbox Series X
komunikat z konsoli Xbox Series X
komunikat z konsoli Xbox Series X

Oto wybrane czynniki, na które szczególnie zwracamy uwagę: 

  • input lag większy niż 20ms; 
  • niezdolność do wyświetlania pełnej rozdzielczości 4K przy 120 Hz (dotyczy telewizorów z HDMI 2.1. Nie każdy telewizor ze złączem HDMI 2.1 jest w stanie pokazać go w pełnej rozdzielczości, zwłaszcza gdy klatkaż to 120Hz lub więcej. Wada ta wynika z ograniczeń odbiornika sygnału HDMI i/lub głównego procesora w torze wizji); 
  • zniekształcenia powstające przy bardzo szybkim ruchu jak zwielokrotnione krawędzie czy np. czerwone lub żółte smugi ciągnące się za ruchomym obiektem (ang. red/yellow ghosting); 
  • brak obsługi zmiennego klatkażu (VRR). 

To oczywiście tylko niewielki wybór procedur i czynności, jakich dokonujemy przy ocenianiu przez nas testowanych telewizorów. Jeśli w recenzji nie wspominamy o jakimś czynniku, oznacza to, że pod tym względem telewizor zachowuje się poprawnie. Jak już wspominaliśmy, procedury są okresowo aktualizowane, aby wziąć pod uwagę nowe i/lub zmienione funkcje nowych telewizorów.  

Recenzje  TV znajdziesz na Geex


Tomasz Chmielewski
Telewizorowego bakcyla zaszczepili mu rodzice, którzy jako pierwsi w bloku kupili odbiornik kolorowy. W wolnym czasie słucha muzyki i czyta.

Komentarze (3)

Arek · 7 miesięcy temu

Dzień Dobry. Panie Tomaszu w tekście wspomniano że sprawdzacie Państwo jak tv radzi sobie z sygnałem z przeplotem (1080i) . Mój tv Samsung QE55Q80B radzi sobie z tym bardzo dobrze oprócz jednej rzeczy mianowicie w niektórych momentach pojawiają się drgania niektórych części obrazu np. płot czy dachówki.
Sygnał to Cyfrowy Polsat z nagrywarki Evoboks PVR który jest ustawiony w standardzie tzn. sygnał z przeplotem. Zauważyłem że po przestawieniu na sygnał progresywny (1080p) problem znika natomiast obraz jest jakby w moim odczuciu ciut gorszej jakości, mniej ostry . Myślę że pomimo opisanej wady tv lepiej sobie radzi z konwersją rozdzielczosci niż kilkunastoletni już dekoder .
Chciałbym znać Pana zdanie na ten temat i ewentualną poradę .
Pozdrawiam Arek Moskal

Odpowiedz
Michał · 7 miesięcy temu

Te input lag w tv to podajecie mierzone w ustawieniach fabrycznych normalnie czy dopiero po wejsciu w tryb gry??

Odpowiedz
Maks · 7 miesięcy temu

Kilka informacji o standardach.

Wideo SDR to BT.1886: prawo gamma 2.4, luminancja 100 nitów przy 100% (16-235) lub 120 nitów przy 109% (16-255) tylko w przypadku Bluray xv.colors, to dla pokoju oświetlonego 16 luksów.

Funkcja usuwania przeplotu jest zabroniona przez standardy i musi być wyłączona, jeśli jest dostępna!

SDR do zastosowań komputerowych, gier i edycji to sRGB: wymaga „funkcji transferu sRGB” (nie zgodnie z prawem gamma 2.2), luminancji bieli 80 nitów i czerni 0,2 nita, dla oświetlenia otoczenia 64 luksów. Dlatego właśnie ekran IPS jest idealny do tego zastosowania. W przeciwieństwie do komputerów stacjonarnych, konsole posiadają opcję „Deep Color HDMI”, aby wygładzić gradienty.

Jeśli gra wideo HDR pyta o „wartość referencyjną białej księgi”, zawsze jest to 80 nitów!

Odpowiedz

Gdy dodasz komentarz, potwierdzasz, że znasz i akceptujesz regulamin.
Administratorem danych jest x-kom sp. z o.o. w Częstochowie. Potrzebujemy Twoich danych, aby dodać komentarz. Zasady przetwarzania opisujemy tutaj.

Powiązane wpisy:

Podcast x-perci: Testujemy nowości smartfonowe: OnePlus 7T i Xiaomi Redmi Note 8 PRO
Podcast x-perci: Testujemy nowości smartfonowe: OnePlus 7T i… Dynamika rynku smartfonów sprawia, że praktycznie co miesiąc producenci serwują…
Philips 50PUS7504 – testujemy „mniejszego brata” modelu 55PUS7504
Philips 50PUS7504 – testujemy „mniejszego brata” modelu… Gdyby wyłączone telewizory 50PUS7504 oraz 55PUS7504 postawić obok siebie, wyglądałyby…
Podcast x-perci: Testujemy Samsungi Galaxy S20 i Z Flip
Podcast x-perci: Testujemy Samsungi Galaxy S20 i Z Flip Jak co roku o tej porze, Samsung prezentuje swoje flagowce…
Testujemy HP X24c Curved. Gamingowy monitor z zakrzywionym ekranem w bardzo przyjemnej cenie. Oto recenzja
Testujemy HP X24c Curved. Gamingowy monitor z zakrzywionym… Przeglądając oferty monitorów do 800 zł, można zauważyć, że nie…