Wypracowania klasowe on-line. Jak pisać? Gdzie sprawdzać?

Nowe realia szkolnictwa to ciągłe poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań. Z uwagi na zmianę sposobu edukacji nauczyciele muszą dostosować formę sprawdzenia wiedzy, którą uczniowie przyswoili. W moim tekście przedstawię kilka pomysłów na przeprowadzenie wypracowania w realiach szkoły on-line. Zapraszam do lektury.

Wypracujmy wypracowanie

Jedną z lepszych form nauczania i sprawdzenia zdobytej wiedzy jest pisanie dłuższych tekstów. Zlecanie uczniom form pisemnych rozwija u nich umiejętność formułowania myśli i budowania wypowiedzi. Pisanie wypracowań nie musi dotyczyć tylko przedmiotu języka polskiego. Można zadać wypracowanie z chemii, biologii czy historii. Taka forma wypowiedzi daje uczniom możliwość jednego z podstawowych procesów twórczego myślenia, czyli budowania swoich tez lub hipotez i wymaga od nich użycia odpowiednich argumentów i umiejętności obronienia ich.

Jak zorganizować wypracowania w zdalnej szkole

To, że do przeprowadzenia lekcji on-line muszą być przygotowane dwie strony, nauczyciele i uczniowie, jest sprawą oczywistą. Musimy mieć odpowiedni sprzęt, żeby się ze sobą skontaktować. A nawet jeśli z którejś strony znajdą się jakieś ograniczenia, to dla chcącego nic trudnego. Internet daje ogromne możliwości. Jeśli więc już mamy na czym i z kim pracować, to warto się zastanowić nad formą przeprowadzanego wypracowania. Czy chcemy patrzeć naszym uczniom na ręce podczas pisania, czy dajemy im swobodę i zaufanie.

Wypracowanie na Teams

Aplikacja proponująca nauczycielom i uczniom naprawdę duże możliwości. Aby z niej korzystać, musimy mieć dostęp do Microsoft 365. Jeśli nie posiadamy własnej subskrypcji pakietu Microsoft 365 to teraz firma Microsoft ułatwia e-learning i udostępnia bezpłatną rejestrację w usłudze Office 365 Education, która obejmuje programy Word, Excel, PowerPoint, OneNote, a teraz także Microsoft Teams. Wystarczy użyć ważnego adresu e-mail szkoły. Microsoft wychodzi naprzeciw użytkownikom i udostępnia szereg samouczków i wskazówek, jak korzystać z ich aplikacji.

tworzenie teams
Źródło: https://support.office.com

Jeśli chcemy, aby uczniowie pisali wypracowanie pod naszym okiem, jednocześnie prawie do zera eliminować problem wspomagania się Internetem i innymi źródłami, to powinniśmy podjąć następujące kroki. Po pierwsze prosić wcześniej o przygotowanie kartek i długopisów i nie wspominać o temacie zadawanego wypracowania. Poprosić o ustawienie kamery w laptopie, telefonie lub zewnętrznej kamerki internetowej na kartkę i dłonie z długopisem. Włączyć połączenie wideo i podyktować temat pracy. W tym przypadku mamy wszystko pod kontrolą. Widzimy, że ręce uczniów nie wędrują do klawiatur ani telefonów i słyszymy, że nikt nie podpowiada. Po upływie ustalonego czasu uczniowie natychmiast wysyłają zdjęcia swoich wypracowań przez Teams. Dzięki temu mamy wszystko w jednym miejscu.

Jak poprawić wypracowanie na zdjęciu

Dostaniemy zdjęcia wypracowania i co dalej? Jakoś musimy nanieść ewentualne poprawki. Jeśli ktoś ma możliwość i umiejętności, to może dodać komentarze w profesjonalnym programie graficznym. Ale wcale nie ma potrzeby instalowania specjalnie dodatkowych programów. Do wstawienia poprawek w zupełności wystarczą narzędzia, które znajdują się na każdym komputerze, czyli Paint, jego nowsza wersja Paint 3D, albo zwykła aplikacja do przeglądania zdjęć.

Poprawki w aplikacji Paint
edycja tekstu w Paint 3D
poprawa w aplikacji zdjęcia
edycja tekstu w aplikacji Zdjęcia

Udostępnianie pulpitów na Teams

Kolejna propozycja, przeprowadzenia wypracowania w aplikacji Teams to taka, że uczniowie jak w przykładzie wcześniej nie znają tematu zadania, więc nie będą mogli przygotować stron internetowych z podpowiedziami. Ale tym razem mogą pisać swoją wypowiedź na przykład w Wordzie. Jak w przypadku wyżej mamy połączenie wideo, ale nie widzimy twarzy, ani rąk piszących, tylko prosimy, aby wszyscy udostępnili swoje pulpity.

Dzięki temu widzimy, jak postępuje praca u każdego ucznia i czy przypadkiem ktoś nie próbuje się wspomagać dodatkowymi stronami. Po upływie czasu uczniowie zobligowani są do natychmiastowego wysłania dokumentów przez Teams lub na maila. Warto zadbać o takie kwestie, jak na przykład sposób podpisywania dokumentów wysyłanych przez uczniów, tak aby jak najbardziej ułatwiło to naszą pracę.

Jak sprawdzić pracę w  dokumencie Word

Otwieramy otrzymany dokument. W górnym panelu wybieramy opcję „Wstawianie”. Zaznaczamy fragment tekstu, do którego chcemy się odnieść, i klikamy ”komentarz”. Pole komentarza jest tekstowe, więc możemy bez problemu napisać tam wszystkie uwagi, nawet te dłuższe. Po najechaniu myszką fragmenty tekstu opatrzone komentarzem podświetlają się na szaro. Chcą zwrócić uwagę ucznia, na to gdzie ma szukać poprawek, możemy dodatkowo pokreślić tekst lub zmienić kolor czcionki.

komentarze w Wordzie
edycja tekstu w Microsoft Word

Wypracowanie przez dokumenty Google

Dobrym sposobem będzie też przeprowadzenia wypracowania przez „Dokumenty”, które są  dostępne po zalogowaniu do konta Gmail. Klikając na kwadrat z dziewięciu kropek, wyświetla się lista wszystkich aplikacji udostępnianych przez Google i tam właśnie znajdziemy tę opcję. Prosimy uczniów, aby właśnie w tej formie udostępnili nam swoje wypracowania. Z każdym otrzymanym dokumentem dostaniemy powiadomienie na maila.

dokumenty

Otwieramy dokument i w aplikacji bardzo zbliżonej do Worda sprawdzamy wypowiedź. Najszybszą metodą będzie dodanie komentarzy do wybranych fragmentów tekstów. Zaznaczamy tekst i wybieramy kwadratowy dymek z plusem.

edycja dokumentu
edycja tekstu w aplikacji Dokumenty

Po zakończonej edycji odsyłamy Dokument z komentarzami przez przycisk „Udostępnij” i wpisanie konkretnego adresu e-mail.

A co z cheatowaniem?

Chyba nie istnieje idealna forma przeprowadzenia wypracowania, obojętne czy odbywa się standardowo w klasie, czy on-line. Uczeń jeśli jest zdesperowany i będzie chciał kombinować, zrobi to gdziekolwiek. Ale przecież wprawne oko nauczyciela, który zna możliwości swoich uczniów, od razu wyłapie, które zdania nie należą do niego.

Są też sposoby na to, aby sprawdzić w jakim stopniu uczeń inspirował się treściami z Internetu. Najłatwiejszym sposobem będzie wpisanie podejrzanej treści w okienko wyszukiwania Google. W wyszukanych wynikach pojawią się strony, w których powtarzają się słowa lub frazy. W Internecie można znaleźć też aplikacje, dzięki którym sprawdzimy teksty on-line. Nauczyciele, którzy korzystają z dziennika internetowego Librus mają dostęp do programu antyplagiatowego w ramach usługi dziennika.

Osobną kwestią i myślę, że wartą uwagi, jest stworzenie takiej formy zadania, w której uczniowie właśnie musieliby korzystać z zasobów Internetu. Taki sposób uczy twórczego wykorzystywania wiedzy już spisanej. A przecież umiejętność korzystania ze źródeł i poprawne odniesienie się do nich jest niezwykle cenne, bo w głównej mierze tego oczekuje się od studentów.

Uczmy się

Może sytuacja, która zmusiła wszystkich do zorganizowania szkoły zdalnej jest też odpowiednia, aby pokazać podopiecznym, że Internet to nie tylko centrum świetnej rozrywki i kontaktów, ale też doskonałe źródło informacji, pod warunkiem, że szuka się jej odpowiednio. Zdalna edukacja jest też okazją do tego, aby nauczyciele mogli poczuć powiew świeżości w swoim zawodzie i chociaż rzeczy martwe potrafią być złośliwe, to warto się z nimi oswajać.