Komentarz eksperta
Pod koniec 2013 roku AMD zaprezentowało Radeona R9 290X. Wtedy po raz ostatni AMD było w stanie zagrozić dominacji NVIDII na rynku wydajnych kart graficznych dla entuzjastów.
Kolejne lata przynosiły mniejsze lub większe porażki pełne niespełnionych oczekiwań.
Po premierze najnowszych RTX-ów serii 3000 nikt już nie wierzył, że AMD uda się odmienić złą passe. Spekulowano, że jedyne z czym będą mogły rywalizować nowe Radeony , to średnio półkowy RTX 3070, a wydajność jaką zaprezentował flagowy RTX 3080 będzie poza zasięgiem.
28 października 2020 roku AMD odkryło karty i zaprezentowano Radeony serii 6000 oparte na architekturze RDNA2. Podobnie jak procesory Zen 3, tak i RDNA2 przynosi szereg innowacji:
- Infinity Cache mający zwiększać przepustowość wymiany danych miedzy rdzeniem graficznym a pamięcią VRAM
- Smart Access Memory, który wreszcie ma przynieść korzyści z parowania kart serii Radeon z procesorami Ryzen
- Ray Accelerators będący pierwszym podejściem AMD do technologii śledzenia promieni, które po raz pierwszy zostały wprowadzone w RTX-ach serii 2000.
Co więcej, technologia RDNA2 może się pochwalić o ponad 50% wzrostem efektywności energetycznej względem poprzednika, co pozwala na osiąganie wysokiej wydajności bez wzrostu ilości wydzielanego ciepła.
W nasze ręce wpadły karty referencyjne przygotowane przez AMD. Model RX 6800 oraz RX 6800 XT.
Obydwa modele uzbrojone są w 16 GB pamięci VRAM GDDR6. Obóz zielonych w RTX 3080 stosuje szybsze moduły GDDR6X, jednak dopiero RTX 3090 dedykowany dla profesjonalistów posiada większą ilość pamięci, niż testowane BigNavi. Zapewne niebawem się to zmieni wraz z nadejściem 3080 Ti.
Nowy RX 6800 XT przy pierwszym kontakcie sprawie piorunujące wrażenie. Waga modelu XT wynosi dokładnie 1510 g, co pozwala aspirować do wagi ciężkiej aktualnie oferowanych kart graficznych.
AMD wreszcie nie starało się wymyślać koła na nowo i zaprojektowało układ chłodzenia oparty na trzech 85-milimetrowych wentylatorach. Obudowa wraz z backplate to solidny kawałek aluminium, który podczas pracy rozgrzewa się do 63°C. W trakcie testów rdzeń rozgrzewał się do 76°C w trybie pracy zbalansowanym, czyli z wentylatorami kręcącymi się z prędkością 1575 obrotów na minutę. Kultura pracy stoi na wysokim poziomie. Bez obciążenia karta zatrzymuje wentylatory, co już staje się standardem w topowych konstrukcjach. Niestety, podobnie jak niedawno testowany Strix 3070, karty AMD również zauważalnie piszczą pod obciążeniem. W codziennym użytkowaniu, przy zamkniętej obudowie, efekt ten nie będzie bardzo odczuwalny, ale z kronikarskiego obowiązku należało o tym wspomnieć.
Nie sposób przeoczyć dużego, podświetlanego na czerwono logotypu Radeon na dłuższym boku.
Stylistycznie obydwa modele są identyczne. Różnica polega na grubszym radiatorze modelu XT, przez co karta zajmuje dokładnie 2,5 slota PCI-E przy 2-slotowej konstrukcji słabszego konkurenta 3070.
Dzięki temu RX 6800 wydaje się doskonałą kartą dla obudów typu ITX, gdzie każdy wolny milimetr jest na wagę złota.
W szranki z referencyjnymi konstrukcjami stanęły podkręcone konstrukcje od ASUS oraz MSI. Uczciwiej byłoby sparować Radeony z kartami NVIDIA Fanders Edition lub wytoczyć większe działa w postaci niereferencyjnych RX-ów.
Poniżej kilka testów, zarówno w tytułach starczych, jak i najnowszych, takich jak Assasin’s Creed Valhalla oraz Watch Dogs Legion.
Ten pierwszy został zoptymalizowany dla procesorów i kart graficznych AMD, co jest mocno zauważalne. Szczególnie implementacja technologii SMA daje tu największy przyrost wydajności.
Po drugiej stronie barykady mamy Watch Dogs Legion, który wita nas logotypem NVIDIA RTX.
Tytuł ten na premierę posiadał błąd polegający na niepoprawnym wyświetlaniu efektów RT, co zgłaszali recenzenci PurePC. Aktualnie gra dostała aktualizację, dzięki której śledzenie promieni na Radeonach wygląda dokładnie tak samo jak na RTX-ach, czego niestety nie można powiedzieć o wydajności. Tu widać dominację NVIDII i siłę rdzeni Tensor wraz z DLSS 2.0.
Wydajność ogólna bez RT stoi na bardzo wysokim poziomie.
RX 6800 zazwyczaj generuje więcej klatek na sekundę, niż RTX 3070, a 6800 XT depcze po piętach RTX 3080. To, która karta jest szybsza, zależy od tytułu w jakim przeprowadzamy testy i nie sposób określić jednoznacznie zwycięzcę. Asem w rękawie NVIDII jest technologia RT oraz DLSS, która znacząco zwiększa ilość wyświetlanych klatek wraz z ray tracingem. W tej materii Radeon przegrywa sromotnie, choć prace nad odpowiednikiem DLSS trwają.
Na plus należy zaliczyć technologię Smart Access Memory, której poprawna implementacja przynosi zauważalny wzrost wydajności. Nasze testy pokazały, iż SMA wraz z R9 5900 X w niskich rozdzielczościach jak 1080 p, daje wyższą wartość klatek maksymalnych w stosunku do intelowskiego 10900K. W wyższych rozdzielczościach różnicę się zacierają na skutek marginalnego znaczenia procesora, w stosunku do obciążenia układu graficznego.
Tak oto od premiery wspomnianego R9 290X mija już 7 lat. Tyle czasu musiało minąć aby AMD wróciło do walki o najwyższe stopnie na podium.
Wydajność BigNavi na tle swoich poprzedników jak RX 5700/5700 XT imponuje, a AMD nie powiedziało jeszcze ostatniego słowa. Za rogiem już czeka RX 6900 XT, który powalczy z RTX 3090.
Czasy, kiedy AMD oferowało procesory i karty graficzne, których główną zaletą była niższa cena, minęły. Mam nadzieje, że taki trend się utrzyma i nie będziemy musieli czekać kolejnych 7 lat na topowy układ ze stajni czerwonych.
Testy zostały przeprowadzone na platformie składającej się z procesora AMD Ryzen 9 5900X osadzonym na płycie głównej AORUS Pro z chipsetem B550 wraz z pamięciami ram 4 x 8 GB HyperX 3200 MHz CL16. Ten sam zestaw pamięci został użyty na platformie z procesorem Intel Core i9-10900K wraz z Gigabyte Z490 Vision D.
Obie platformy zostały wykorzystane aby zobrazować korzyści (lub ich brak) ze stosowania technologii Smart Access Memory. Porównanie zostało ograniczone do rozdzielczości 1080 p. W wyższych rozdzielczościach wyniki miedzy procesorami AMD i Intela zacierały się, a wszelakie różnice ograniczały się do wielkości błędu pomiarowego.
Jacek Pelka. Inżynier desktopów
