Geex » Wiadomości » Inteligentne liczniki – do kiedy mają zostać wprowadzone i co jeszcze warto o nich wiedzieć?

Inteligentne liczniki – do kiedy mają zostać wprowadzone i co jeszcze warto o nich wiedzieć?

Maciej Gaździcki

3 lata temu, 23 kwietnia 2021 Aktualizacja: 13 stycznia 2022

15 kwietnia zdecydowaną większością Sejm uchwalił wprowadzenie nowelizacji Prawa energetycznego. Jak powiedział minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka, przyjęte rozwiązania usprawniają i digitalizują polską energetykę. Jednym z głównych założeń jest to, by do końca 2028 roku u przynajmniej 80 procent odbiorców inteligentne liczniki. Co dobrze jest o nich wiedzieć i dlaczego ich przyjęcie jest tak istotne?

Po co wprowadza się inteligentne liczniki?

Wynika to z tego, że liczniki starego typu (obecne u ponad 14 milionów odbiorców) posiadają mnóstwo ograniczeń, które przeszkadzają we wdrażaniu zmian. Brak im dwustronnej komunikacji z systemem pomiarowym, możliwości oceny parametrów jakości energii lub zmierzenia energii, którą do sieci wprowadza prosument, czy wbudowanego rozłącznika. Inteligentne liczniki sprawiają z kolei, że nie trzeba wysyłać do odczytu ich stanu inkasenta.

Odbiorcy mają natomiast dostęp do danych z pomiaru, płacą za rzeczywiste zużycie energii (a nie za prognozowane), a także mogą stać się bardziej aktywnymi uczestnikami na jej rynku. Zdaniem prezesa Urzędu Regulacji Rafała Gawina zwiększy się również ich świadomość na temat konsumpcji energii i w jaki sposób można ją oszczędzać. Na chwilę obecną liczniki nowego rodzaju są obecne u prawie 2 milionów odbiorców – ostatecznie ma ona wzrosnąć do około 16,3 milionów.
Inteligentne liczniki będzie można również nieodpłatnie połączyć z domowym internetem rzeczy. Odbiorca będzie mógł wystąpić do operatora z wnioskiem o połączenie swojego licznika. Jeśli urządzenia będą spełniały wymogi określone w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy, operator będzie miał dwa miesiące na ich skomunikowanie. To również po stronie operatora są koszty wymiany licznika u odbiorców podłączonych do sieci niskiego napięcia.

Jak wygląda harmonogram wprowadzania inteligentnych liczników?

Do 31 grudnia 2028 roku inteligentne czujniki ma posiadać – jak już wspomnieliśmy – 80 procent odbiorców. Jednak dużo wcześniej, bo do końca 2023 roku, powinny się one znaleźć u 15 procent. W 2025 roku liczba ta ma wzrosnąć do 25 procent, a w 2027 – do 65.

Koszt całej operacji wymiany liczników ma wynieść około 7 miliardów złotych. Z kolei szacowane korzyści z instalacji tego typu urządzeń to – w perspektywie 15 lat – przeszło 11 miliardów.

Inteligentny licznik od dwóch polskich firm jako projekt dla kraju i Europy

Wśród liczników, które zajmą miejsce starych, znajdzie się także wspólny projekt firm Apator oraz Griffin Group Energy. Ich celem jest stworzenie, wdrożenie, wyprodukowanie oraz dostawa inteligentnego licznika nowej generacji, opartego na OSGP (Otwarty Protokół Smart Grid). Protokół ten cechuje bezpieczeństwo i skuteczność komunikacji. Na terenie Europy wdrożono już 40 milionów inteligentnych liczników z OSGP.

Nowy, będący w pełni polskim rozwiązaniem projekt ma powstać w fabryce Apatora nieopodal Torunia. Planuje się, że na rynek wejdzie jeszcze w 2021 roku. Dostępny będzie zarówno dla operatorów w Polsce, jak i w innych krajach europejskich. Na razie Apator i Griffin Group Energy group mogą się poszczycić udziałem w projekcie dla Tauron Dystrybucja – Smart City Wrocław, który zaowocował wdrożeniem ponad 400 tysięcy inteligentnych liczników na terenie Wrocławia. Jak podaje WNP.pl Tech, każdego dnia system przetwarza 35 milionów odczytów.

Co słychać w temacie wprowadzania inteligentnych liczników?

Energa

We wrześniu 2021 roku umowy na zakup prawie pół miliona inteligentnych liczników od Apatora i Sagemcom podpisała Energa Operator. Według informacji podawanych wtedy przez spółkę ze zdalnego pomiaru korzystać miało ponad 1,4 miliona odbiorców (natomiast zgodnie z informacjami z grudnia – zainstalowano przeszło 1,5 miliona liczników) – liczba miała wzrosnąć do niemal 2 milionów.

Montaż nowych liczników, dwukierunkowych, przystosowanych także do potrzeb prosumentów, którzy korzystają z mikroinstalacji OZE, ma się rozpocząć w 2022 roku. Dane będą mogły być przesyłane za pomocą linii energetycznej (Power Line Communication – PLC) lub przez sieć GSM (jeśli będzie modem komunikacji zastępczej).

W grudniu 2021 roku Energa Operator i Energa SA podpisały natomiast umowę kredytową z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym na kwotę do 150 milionów euro. Pieniądze te mają być przeznaczone na rozwój sieci dystrybucyjnych, a planowane inwestycje wiążą się z programem budowy inteligentnych sieci dystrybucyjnych Smart Grid. Dofinansowany ma być także rozwój inteligentnych systemów pomiarowych.

Tauron

Początkiem 2022 roku swoje plany przedstawił Tauron. W 2021 roku ruszył AMIplus, czyli program masowej wymiany urządzeń pomiarowych. Zgodnie z założeniami do 2031 roku wszyscy klienci Taurona mają mieć u siebie inteligentne liczniki. Według harmonogramu prac w ciągu najbliższych ośmiu lat średnioroczna wymiana liczników ma utrzymać się na poziomie 750 tysięcy. W 2028 roku ma być wymienionych 80 procent liczników (5,1 miliona), a pod koniec 2030 roku – 100 procent (ok. 6 milionów liczników).

W ostatnich dniach grudnia uruchomiono pierwsze postępowanie przetargowe. Dotyczy ono zakupu inteligentnych liczników na potrzeby wymiany legalizacyjnej na terenie Wrocławia, która przypada na lata 2023-2024.

Jak podała rzeczniczka prasowa Tauron Dystrybucja Ewa Groń, planuje się zakup ponad 300 tysięcy liczników o określonych parametrach i technologii – dotyczą bowiem obszaru, gdzie kilka lat temu wybrano technologię komunikacji PLC w oparciu o protokół OSGP. Przy kolejnych etapach realizacji AMIplus ma być wybierana technologia komunikacyjna, która najlepiej będzie odpowiadała potrzebom Taurona i która będzie najkorzystniejsza ze względu na możliwości technologiczne i warunki cenowe.

Przedstawiony przez Tauron harmonogram prac na najbliższe lata wygląda tak:

lata 2023-2026 – wymienione zostaną liczniki w oddziałach w Jeleniej Górze, Legnicy, Wałbrzychu, Wrocławiu i Gliwicach (2,3 miliona liczników);
lata 2025-2028 – wymiana w oddziałach w Krakowie i Tarnowie (1,4 miliona liczników);
lata 2027-2030 – wymiana w oddziałach w Będzinie, Bielsku-Białej, Opolu i Częstochowie (1,8 milionów).

Źródła: gov.pl, GRAMwZIELONE.pl, GLOBEnergia, WNP.pl Tech, Tauron, Energa, TVN 24

Maciej Gaździcki

007 zgłoś się. Oto jest, Maciej, agent do zadań specjalnych. Za dnia doktor historii literatury wyspecjalizowany w mediewalizmie i MacGyver copywritingu.

Komentarze (3)

Burmistrzowa · ponad rok temu

To teraz zamiast magnesu będzie można zhakować licznik programowo 😉

Odpowiedz

Maciej Gaździcki · ponad rok temu

Producenci pewnie wezmą to pod uwagę. 😉 Nie mówię, że nie będzie przypadków manipulacji lub przynajmniej próby zhakowania, ale kwestia bezpieczeństwa na pewno jest jedną z kluczowych dla poważnie podchodzących do tematu (nie tylko w kontekście liczników, ale IoT ogólnie).

Odpowiedz

Mac · ponad rok temu

PLC czyli rozumiem że komunikacja bedzie odbywać sie po linii energetycznej a nie radiowo/bezprzewodowo? Kwestia emisji jakiegokolwiek promieniowania(#5G) z liczników może zniechęcać ludzi do wymiany.

Odpowiedz