Cyberpunkowe protezy made in Poland: krótka historia Glaze Prosthetics

Każda opowieść ma swój początek

Wszystko zaczęło się w Krakowie, gdzie na skutek stanięcia w obronie napastowanej koleżanki poszkodowany został Piotr Sajdak. Otrzymał kilka ciosów nożem. Trzy tygodnie po zajściu stracił prawą, dominującą rękę. Mimo drastycznej zmiany, jaka zaszła w jego życiu, nie poddał się i postanowił dawać z siebie 200%. Zaczął trenować, opracowując przy tym sposób ćwiczenia uwzględniający obie strony ciała. Wystąpił w programie MasterChef, biegał maratony, ukończył studia, w skrócie: walczył na każdym możliwym froncie.

Wprawdzie proponowano mu protezy, ale dostępne na rynku rozwiązania przerażały go swoim ciężarem, wyglądem i ogólną niewygodą użytkowania. Przełom nastąpił podczas rozmowy z Grzegorzem Koschem, założycielem jednej z największych firm protetycznych w Polsce. Piotr stwierdził wtedy, że jego proteza powinna być arcydziełem designu, najlepiej wykonanym z drewna lub betonu, podkreślającym jego styl.

Idea padła na żyzny grunt

Co prawda zastosowanie wymienionych przez Piotra materiałów nie byłoby możliwe, jednak Grzegorz pochylił się nad tematem. We współpracy z projektantem stworzyli design dwóch protez dla Piotra: eleganckiej i sportowej. Protetyk przygotował mocowany bezpośrednio do kikuta lej montażowy, który wyposażono w zaczep do szybkiej zmiany „końcówek”, czyli protez. Przeniesieniem projektów do rzeczywistości zajął się brat Grzegorza, Franek Kosch — specjalista od druku 3D. Stosując różnorodne tworzywa i technologie, m.in. HP Multi Jet Fusion, stworzył gotowy produkt — lekki (poniżej 600 g), atrakcyjny wizualnie, wygodny. Tak powstała firma Glaze Prosthetics.

Ręce a’la Marvel. Albo Deus Ex

Początki były trudne, ponieważ mózg Piotra Sajdaka musiał na nowo zaakceptować fakt, że ręka tam jest, chociaż jej nie czuć. Z czasem wszelkie sensacje z tym związane ustąpiły i proteza na stałe zaistniała jako część ciała. Na ulicy przyciągała wzrok, a Piotr konsekwentnie starał się oswajać otoczenie ze swoim nowym ja. Każdego roku w Polsce 13 tysięcy osób ma amputowane kończyny, a jednak wciąż stanowi to pewne tabu w przestrzeni publicznej. Niezręczne reakcje osób postronnych są nieprzyjemne również, a nawet przede wszystkim, dla samych posiadaczy protez.

Dla osób mniej przebojowych powstały także bardziej klasyczne kończyny, silikonowe, pełne szczegółów jak żyły i włosy. Można je nawet tatuować. Jednak zasada działania i system montażu są identyczne. Dodatkowo modele „cyberpunkowe” można wyposażać w końcówkę do jazdy na rowerze, otwieracz do butelek, schowek na telefon czy głośnik Bluetooth. Jest w czym wybierać, a oferta z pewnością będzie rosła. Na stronie Glaze Prosthetics znajduje się konfigurator umożliwiający zaprojektowanie wymarzonej protezy.

Kolejny „bajer” to ruchome protezy mioelektryczne z systemem whizzlink, który umożliwia poruszanie dłonią i palcami przy pomocy impulsów elektrycznych pochodzących ze skurczy mięśni kikuta. Nie jest to jeszcze bionika, jednak daje pewnie spektrum możliwych działań i jest znacznie lżejsze. Oraz tańsze.

Także dla najmłodszych

Kolejną innowacją w portfolio Glaze Prosthetics są protezy dla dzieci od 5 tygodnia życia. Jest to duża nisza o skomplikowanej charakterystyce. Ze względu na szybki wzrost dzieci, trzeba często wymieniać lej protetyczny, co generuje koszty, dlatego ten model jest możliwie najtańszy. Kolorowa rączka z ruchomym kciukiem kosztuje 11 tysięcy PLN, a wymiana leja to koszt 2,5 tysiąca. Wydaje się, że to sporo, ale chętnych przybywa. A dla dziecka proteza stanowi nieocenione wsparcie psychologiczne.

Protezy Glaze Prosthetics — papuga wśród pingwinów

Jak to zwykle w takich przypadkach bywa, skostniała branża nie była zbyt przychylna innowatorom. Niezrażeni pionierzy ruszyli z marketingiem zdobywając rozgłos i zainteresowanie za granicą. Mimo szykan ze strony protetyków w ciągu roku sprzedali protezy za kwotę pół miliona złotych. Pojawiali się na targach w Europie, Kanadzie i USA, gdzie coraz więcej chętnych wyrażało zainteresowanie produktem Polaków.

Zdobyli w Birmingham prestiżową nagrodę branży 3D — TCT Awards, nominację do nagrody 3D Printing Industry oraz milionowe wsparcie polskiego funduszu Simpact. Zawiązali współpracę z ambasadorką marki Caitlin Pereiras, nauczycielką z Nowego Jorku urodzoną bez przedramienia. Polska proteza pozwoliła jej wyjść na ulicę bez wstydu, a nawet z dumą. Piotr usłyszał nawet w USA od pewnego wysportowanego mężczyzny „Stary, nie wiem, co ci się stało, ale ta ręka robi niesamowite wrażenie. Sam chciałbym taką mieć”.

Quo vadis, protezowy start-upie?

Firma planuje pozyskiwać partnerów, oswajać ze swoim produktem protetyków w kraju i na świecie oraz rozszerzać portfolio o kolejne modele — także bioniczne, z możliwością przekazywania wrażeń dotykowych. Piotr Sajdak prowadzi szkolenia o tematyce życia po amputacji oraz rozwoju osobistego. Im szerzej temat będzie komentowany, tym większa szansa, że projekt rozwinie skrzydła i więcej ludzi na całym świecie wprowadzi nieco barw w swoje życie.

Ekipa Glaze wprowadza także własną linię ubrań eksponujących protezy. Pracują również nad protezą wzorowaną na ręce Johnny’ego Silverhanda z Cyberpunk 2077 autorstwa CD Projekt Red.

Najważniejsze na koniec: ile to kosztuje? Cena może wydawać się wygórowana: 20 tysięcy PLN. To i tak znacznie mniej, niż niejeden z produktów dostępnych dotychczas. Jest także nadzieja, że wraz z rozwojem firmy ceny zaczną spadać. Ale przede wszystkim: czy na własnym szczęściu warto oszczędzać? Ja trzymam za chłopaków z Glaze Prosthetics oba kciuki. Wierzę, że tego nie pożałuję.