Ryzeny 9000 nadciągają! Procesory AMD Zen 5 z szybszą premierą, choć bez fajerwerków

W przededniu targów Computex 2024 firma AMD ogłosiła nową generację procesorów Ryzen 9000, które wykorzystują architekturę Zen 5. CPU o nazwie kodowej Granite Ridge nie imponują liczbą zmian, a także ich zakresem, ale to nie znaczy, że nie jest na co czekać. To będą najszybsze desktopowe procesory konsumenckie na rynku. Poznaj szczegóły o procesorach AMD Zen 5: Ryzen 9 9950X, Ryzen 9 9900X, Ryzen 7 9700X i Ryzen 5 9600X.

Zapowiedź serii Ryzen 9000. AMD odsłania karty i ujawnia Zen 5!

AMD postanowiło wyciągnąć swoje „asy” na specjalnej prezentacji z okazji targów Computex 2024 w Tajpej na Tajwanie. Zdecydowanie najciekawszym kąskiem była zapowiedź architektury Zen 5 oraz nowej serii procesorów – Ryzen 9000. Co wprowadza nowa generacja CPU od „czerwonych”? Jaki skok wydajności przyniesie względem obecnych topowych jednostek Intela? Poznaj pierwsze szczegóły o specyfikacji i przewidywanej wydajności Ryzenów 9000!

Oficjalna specyfikacja procesorów AMD Ryzen 9000

Specyfikacja architektury Zen 5 i procesorów z serii Ryzen 9000 nie imponuje. Dużo niezmiennych, a tam, gdzie te zmiany są widoczne, nie będą tak duże, jakby się tego oczekiwało po nowej generacji. Choć to też nie tak, że ich nie będzie. Bo wystarczy wspomnieć o dwukrotnie zwiększonej przepustowości dla instrukcji front-end, lepszej wydajności w zastosowaniach AI, rozszerzonej obsłudze instrukcji AVX-512 czy poprawionym transferze danych między poziomami pamięci podręcznej.  

Proces technologiczny to nie 3 nm TSMC, które przyniosłoby większą poprawę w wydajności energetycznej, lecz 4 nm TSMC (tak oznacza go AMD w oficjalnych komunikatach). Jest to de facto usprawniony proces 5 nm (nie jest jasne, czy to N4, czy może usprawniona odmiana, np. N4P). W przypadku N4P mowa o nawet 11% wzroście wydajności względem podstawowej litografii 5 nm (o 6% w przypadku zwykłego N4).

Specyfikacja AMD Zen 5

  • Architektura: Zen 5
  • Proces technologiczny: N4 TSMC (bloki z rdzeniami CPU) + N6 FinFET TSMC (I/O)
  • Socket: AM5 (LGA 1718)
  • Maksymalna liczba rdzeni i wątków: 16 rdzeni i 32 wątki
  • PCI-Express: 5.0
  • Obsługa RAM: DDR5-5600
  • Układ graficzny: zintegrowane RDNA 2 (2 CU; taktowanie do 2200 MHz)
  • TDP: do 170 W
seria amd ryzen 9000 cechy

Liczba rdzeni i pojemność cache’u nie zmieni się, co też jest trochę rozczarowujące. W dobie konsol z 8 rdzeniami wypadałoby już pożegnać w serii Ryzen 5 jednostki z 6 rdzeniami. Na większą dawkę pamięci podręcznej trzeba będzie poczekać do modeli z 3D V-Cache…

Średni wzrost IPC (ang. Instructions Per Cycle, czyli instrukcje wykonywane w jednym cyklu zegara) ma wynieść 16%, czyli nieco mniej od oczekiwanych 20%. To wciąż więcej niż przyniosły procesory Zen 4 (13%), ale mniej niż Zen 3 (19%). 

Różnica w wydajności będzie odczuwalna, ale mogłaby być większa, gdyby AMD poluzowało mocniej taktowania, bo tutaj wzrost jest już skromny, a w bazowych – wręcz mamy do czynienia z krokiem wstecz. W trybie boost są to różnice w zależności od modelu na poziomie raptem 100-300 MHz.

Specyfikacja AMD Ryzen 9 9950X

  • Liczba rdzeni: 16 rdzeni i 32 wątki
  • Bazowe taktowanie: 4,3 GHz
  • Taktowanie boost: 5,7 GHz
  • Pamięć podręczna: 80 MB (16 MB cache L2 i 64 MB cache L3)
  • Układ graficzny: AMD RDNA 2 z 2 CU
  • TDP: 170 W

Specyfikacja AMD Ryzen 9 9900X

  • Liczba rdzeni: 12 rdzeni i 24 wątki
  • Bazowe taktowanie: 4,4 GHz
  • Taktowanie boost: 5,6 GHz
  • Pamięć podręczna (L2 + L3): 76 MB (12 MB cache L2 i 64 MB cache L3)
  • Układ graficzny: AMD RDNA 2 z 2 CU o taktowaniu 2200 MHz
  • TDP: 120 W

Specyfikacja AMD Ryzen 7 9700X

  • Liczba rdzeni: 8 rdzeni i 16 wątków
  • Bazowe taktowanie: 3,8 GHz
  • Taktowanie boost: 5,5 GHz
  • Pamięć podręczna: 40 MB (8 MB cache L2 i 32 MB cache L3)
  • Układ graficzny: AMD RDNA 2 z 2 CU o taktowaniu 2200 MHz
  • TDP: 65 W

Specyfikacja AMD Ryzen 5 9600X

  • Liczba rdzeni: 6 rdzeni i 12 wątków
  • Bazowe taktowanie: 3,9 GHz
  • Taktowanie boost: 5,4 GHz
  • Pamięć podręczna: 38 MB (8 MB cache L2 i 32 MB cache L3)
  • Układ graficzny: AMD RDNA 2 z 2 CU o taktowaniu 2200 MHz
  • TDP: 65 W

Rozczarowująca jest obecność RDNA 2 w zintegrowanych układach graficznych. W nowej generacji mile widziana byłaby nowsza architektura – RDNA 3, tym bardziej że przed nami debiut RDNA 4, a tak zero progresu względem procesorów Ryzen 7000.

Wydajność Ryzenów 9000. Intel Core 14. gen idą w odstawkę

Jak zmiany w specyfikacji Ryzenów 9000 przełożą się na wydajność? W grach różnica między topowym Ryzenem 9 9950X a Intel Core i9-14900K ma wynieść średnio kilkanaście procent (od 4% do 23% w zależności od gry). Niewielkie wzrosty w Hitmanie 3 czy Borderlands 3 nie wyglądają atrakcyjnie, ale już w takim Horizonie różnica będzie mocno odczuwalna. Niemniej jednak ten wzrost wydajności może wydawać się rozczarowujący. Fani gier będą zapewne chcieli poczekać na procesory z 3D V-Cache, czyli np. Ryzena 7 9800X3D.

Ciekawiej za to prezentują się różnice w aplikacjach, takich jak Handbrake, Blender czy Cinebench 2024, gdzie ta różnica sięga do nawet ponad 50%.

Zakładam, że podobny wzrost mogą przynieść procesory Intel Arrow Lake-S, która raczej też nie wprowadzi wydajnościowej rewolucji. Ale na porównania poczekamy jednak do czwartego kwartału 2024 roku.

Cena procesorów Ryzen 9000 wielką niewiadomą

AMD nie ujawniło jeszcze cen sugerowanych nowych procesorów, ale prawdopodobnie będą stać na podobnym poziomie, co premierowe ceny Ryzenów 7000. Można więc spodziewać się:

  • Ryzen 5 9600X – 299 dolarów? (1499 zł?)
  • Ryzen 7 9700X – 399 dolarów? (1899 zł?)
  • Ryzen 9 9900X – 549 dolarów? (2699 zł?)
  • Ryzen 9 9950X – 699 dolarów? (3099-3399 zł?)

Ceny są przypuszczalne, więc nie muszą pokryć się z rzeczywistością. Równie dobrze AMD może sobie zażyczyć np. 449 dolarów za Ryzena 7 9700X wzorem Ryzena 7 5800X (pamiętaj także, że ceny w dolarach nie zawierają podatku). Kurs jest dziś atrakcyjniejszy, więc ceny w złotówkach nie powinny tak odstraszać jak chociażby w okresie 2022-2023, chociaż jeśli AMD przeliczy kwotę tak jak Intel w 14. generacji, to realne ceny mogą być wyższe.

Premiera AMD Ryzen 9000. Kiedy?

Za nami jedynie „papierowa” premiera Ryzenów 9000. Bez obaw – te ujrzysz w sklepach szybciej, niż myślisz, bo już w lipcu 2024 roku! Lipiec to nie wrzesień, choć nie jest to wielkim zaskoczeniem, bo już przecieki sugerowały przyspieszony termin premiery. W lipcu do sprzedaży trafią wszystkie cztery zapowiedziane procesory, tj. Ryzen 9 9950X, Ryzen 9 9900X, Ryzen 7 9700X i Ryzen 5 9600X.

AMD tym ruchem znacznie wyprzedzi w tej generacji Intela, który szykuje zapowiedź procesorów Intel Arrow Lake-S na koniec września (24-25 września). Wtedy ma bowiem odbyć się konferencja Intel Innovation 2024, na której poznamy bliżej procesory Intel Core Ultra 200 dla desktopów.

Sprzedaż zapewne ruszy tradycyjnie w październiku, co daje nadzieję, że AMD może szykować na koniec roku (lub ewentualnie przełom 2024 i 2025 roku) ewentualną odpowiedź w postaci Ryzenów 9000 z 3D V-Cache. Nie zdziwiłbym się też, gdyby na CES 2025 zaplanowano premiery modeli bez dopisku X, które konkurowałyby z tańszymi Intel Arrow Lake-S, których premiera zapewne planowana jest na targi w Las Vegas.

amd ryzen 9000 zen 5

W końcu, w końcu! Coś się zacznie dziać na rynku hardware’u i procesorów desktopowych. Pozostaje mieć nadzieję, że nowe generacje CPU zaskoczą możliwościami i wydajnością, chociaż na razie pierwsze wykresy i informacje nie wskazują żadnej rewolucji.

Nadciągają chipsety AMD 800 dla Zen 5

Wraz z premierą procesorów Ryzen 9000 do sprzedaży trafią także płyty główne z nowymi chipsetami: AMD X870E i X870 z obsługą PCIe 5.0, kontrolerem pamięci DDR5-5600 (nieznaczna poprawa względem Zen 4) oraz obsługą interfejsów USB 4 i Wi-Fi 7. Starsze chipssety (seria AMD 600) będą kompatybilne z nowymi CPU po aktualizacji BIOS-u. Podstawka AM5 ma być rozwijana przynajmniej do 2027 roku.

Źródło: AMD

Przeczytaj również:

Odkryj wszystkie procesory AMD i płyty główne AM5 w x-komie

Sprawdź też pamięci RAM DDR5 do Ryzenów 9000 w x-komie