Test grafiki Iris Xe w laptopach Alder Lake. Wydajność w grach

Grafika zintegrowana Iris Xe, która zadebiutowała w laptopach pod koniec 2020 roku sprawiła niemałą niespodziankę. Jej wydajność nie pozwalała oczywiście na odpalanie najnowszych gier, niemniej Iris Xe stała się alternatywą dla najtańszych laptopów z dedykowanym układem GeForce MX. Czy integra w mobilnych procesorach Alder Lake 12. generacji Intela dorównuje swojej poprzedniczce? Dziś mam zamiar to dla Was sprawdzić.

Iris Xe? A co to takiego?

Iris Xe Graphics to zintegrowany układ graficzny, który znajdziemy w procesorach 11. oraz 12. generacji Intela (kolejno Tiger Lake oraz Alder Lake). Te pierwsze debiutowały pod koniec 2020 roku, natomiast najnowsze CPU Intela trafiły do laptopów na początku 2022. Najpopularniejszym procesorem, w którym możemy znaleźć obecnie integrę Iris Xe jest Intel Core i5-1135G7.

Niestety nie wszystkie procesory 11. i 12. gen. otrzymały ten sam układ graficzny. Iris Xe Graphics znajdziemy we wszystkich laptopowych procesorach Tiger Lake z oznaczeniem „G7”, ale także w tych z końcówką „H”. Więcej pisałem o tym w zeszłorocznym artykule z testem Iris Xe, gdzie sprawdzałem jej wydajność w kilku popularnych grach.

Nie inaczej jest w przypadku procesorów Alder Lake. Układ graficzny Iris Xe dostępny jest tylko w procesorach i5, i7 oraz i9 (nie znajdziesz go w laptopach z i3, Pentiumem lub Celeronem), a dodatkowo różni się pomiędzy sobą taktowaniem zegara oraz liczbą EU (jednostek wykonawczych). Poniżej znajdziecie specyfikację integry Iris Xe w laptopach Alder Lake, a także listę wszystkich dostępnych obecnie mobilnych procesorów 12. generacji Intela, które zostały w ten układ wyposażone.

intel rodzina procesorów mobilnych alder lake

Intel Iris Xe Graphics w Alder Lake. Specyfikacja

Nazwa układu: Intel Iris Xe Graphics

Rok wydania: 2022

Architektura: Alder Lake

Litografia: 10 nm (Intel 7)

Jednostki wykonawcze (EU): 80 – 96

Taktowanie bazowe: 300 MHz

Taktowanie maksymalne: 850 – 1450 MHz

Rodzaj pamięci: Współdzielona

Maks. rozdzielczość HDMI: 4096 x 2304 @ 60Hz

Maks. rozdzielczość DisplayPort: 7680 x 4320 @ 60Hz

Maks. rozdzielczość (wbudowany ekran): 4096 x 2304 @ 120Hz

Liczba obsługiwanych wyświetlaczy: 4

Wspierane technologie:

DirectX 12.1

OpenGL 4.6

OpenCL 3.0

Intel Quick Sync Video

Lista procesorów Alder Lake z grafiką Iris Xe

Alder Lake-H

i9-12900HK | 96 EU | 1.45 GHz

i9-12900H |  96 EU | 1.45 GHz

i7-12800H | 96 EU | 1.40 GHz

i7-12700H | 96 EU | 1.40 GHz

i5-12600H | 80 EU | 1.40 GHz

i5-12500H | 80 EU | 1.30 GHz

Alder Lake-P

i7-1280P | 96 EU | 1.45 GHz

i7-1270P | 96 EU | 1.40 GHz

i7-1260P | 96 EU | 1.4 GHz

i5-1250P | 80 EU | 1.4 GHz

i5-1240P | 80 EU | 1.3 GHz

Alder Lake-U

i7-1265U | 96 EU | 1.25 GHz

i7-1260U | 96 EU | 0.95 GHz

i7-1255U | 96 EU | 1.25 GHz

i7-1250U | 96 EU | 0.95 GHz

i5-1245U | 80 EU | 1.20 GHz

i5-1240U | 80 EU | 0.90 GHz

i5-1235U | 80 EU | 1.20 GHz

i5-1230U | 80 EU | 0.85 GHz

Jaką wydajność ma układ Iris Xe Alder Lake?

Jaką wydajność oferuje grafika Intel Iris Xe w laptopach z procesorami Alder Lake? Mimo, że specyfikacja samego układu nie wydaje się różnić od poprzednika (niemal ten sam zakres jednostek wykonawczych oraz częstotliwości zegara), to dzięki nowszym i wydajniejszym procesorom wyniki integry Iris Xe powinny być lepsze. Czy tak faktycznie jest?

To zależy. Oczywiście same procesory mogą okazać się wydajniejsze, aczkolwiek zależy o jakich dokładnie modelach mowa. W tym momencie jest ich około 30 i nie wszystkie są lepsze od swoich poprzedników. Tym razem postanowiłem więc przetestować dla Was 3 laptopy różnych producentów: dwa z procesorami Alder Lake oraz dla porównania – jeden ze starszym procesorem Tiger Lake.

Na papierze wygląda to naprawdę fajnie. Dell Vostro ma 12-rdzeniowy procesor i5-1240P, a laptop HP wyposażony został w i5-1235U, który ma tylko 2 rdzenie mniej. Do tej pory najlepsze laptopowe „ipiątki” (te niskonapięciowe, czyli z oznaczeniem „U” lub „G”) miały tylko 4 rdzenie, a tutaj mamy nawet 12! Wszystko byłyby super, ale musimy pamiętać, że nowe procesory Intela mają hybrydową architekturę, a w ich skład wchodzą rdzenie Performance (wydajne) oraz Efficient (oszczędne). Do tego dochodzi jeszcze skomplikowany podział na procesory z końcówką „P” oraz „U”, a tak naprawdę to na:

  • procesory „P” o bazowej mocy 28 W
  • procesory „U” o bazowej mocy 15 W
  • procesory „U” o bazowej mocy 9 W
intel specyfikacja procesorów mobilnych alder lake-p

Alder Lake w laptopach. Nazewnictwo

Przyglądając się szczegółom wygląda to jeszcze gorzej. Pomiędzy nazwami poszczególnych modeli nie została zachowana sensowna nomenklatura i tak też mniej wydajny procesor może posiadać wyższy numer. Weźmy np. procesor z testowanego Della, czyli i5-1240P. W ofercie Intela znajdziemy aktualnie modele, takie jak i5-1245U, i7-1250U, i7-1255U, i7-1260U oraz i7-1265U – wszystkie te procesory (tak, nawet i7) mają niższą wydajność od i5-1240P. Niby to tylko inna litera na końcu nazwy, ale o wiele ważniejsza niż same numery modelu lub serii. Dla konsumenta istny koszmar.

Wydaje się wam, że to koniec? To wróćmy teraz do „rozdwojenia” procesorów z oznaczeniem „U”. Jedne mają bazowy limit mocy 15 watów, a drugie 9. Jak je rozróżnić? Otóż trzeba spojrzeć na ostatnią cyfrę. Jeśli na końcu jest 5 (np. i5-1235U z testowanego HP 250 G9) to taki laptop ma również znacznie wyższe taktowanie bazowe CPU, a integra Iris Xe wyższy zegar – w tym wypadku 1.2 GHz. Teoretycznie bardzo podobny model i5-1230U nie dość, że ma znacznie niższy limit mocy, to jeszcze integrę o maks. taktowaniu zaledwie 850 MHz.

intel specyfikacja procesorów mobilnych alder lake-u

Wydajność Alder Lake, a limity mocy

No teraz to już na pewno koniec, prawda? Chciałbym. Uwierzcie mi, że naprawdę chciałbym, aby to było wszystko. Kwestia finalnej wydajności procesora oraz integry Iris Xe zależna jest także od limitu mocy nałożonego przez producenta laptopa. W zależności od konkretnego już notebooka oraz zastosowanego w nim układu chłodzenia, producenci nakładają własne limity, a bywa nawet, że stosują tryby wydajności – jeszcze do niedawna była to raczej domena laptopów gamingowych.

Przykłady laptopa z procesorem niskonapięciowym, w którym znajdziemy tryby wydajności to chociażby testowany dzisiaj Dell Vostro 5620, który posiada aż 4 takie tryby. W każdym z nich procesor osiąga nieco inne wyniki – inne są też temperatury oraz generowany hałas. Po drugiej stronie barykady znajdziemy zaś Asusa X515 z procesorem i5-1135G7, który nie posiada trybów wydajności, a producent nałożył na niego takie limity, że wydajność procesora w programach to niedalekie sąsiedztwo i5-1035G1.

Na wydajność integry wpływa także pamięć RAM

Jak więc widzicie, nie można w łatwy sposób rozdzielić wydajności układu Iris Xe od możliwości samego procesora, bo ilość zmiennych, która na nią wpływa jest naprawdę przeogromna… i jest jeszcze jedna – pamięć RAM. Zintegrowana karta graficzna nie posiada własnej pamięci w związku z czym musi zaczerpnąć ją z innego źródła, którym będzie w tym wypadku pamięć operacyjna naszego komputera.

Im jej taktowanie wyższe, tym lepiej. Obecnie najczęściej spotykamy w laptopach pamięci DDR4 o częstotliwości 3200 MHz, ale w okresie kilku lat zastąpią je pamięci DDR5, które mogą osiągać wartości znacznie wyższe. Te drugie wspierane są przez procesory Alder Lake, ale czy takie szybsze pamięci znajdą się w naszym laptopie, to już dobra wola producenta. Poza tym – na pewno odbije się to również na jego cenie.

Wydajność laptopów Alder Lake w programach

Cinebench R23 Single

laptopy alder lake cinebench r23 single

Cinebench R23 Mutli

laptopy alder lake cinebench r23 multi

Handbrake

laptopy alder lake handbrake

Blender

laptopy alder lake blender

Czy można grać na integrze Iris Xe? Wydajność w grach

W końcu dochodzimy do meritum, a więc do wydajności układu graficznego Iris Xe w procesorach Alder Lake 12. generacji Intela. Przetestowałem dla Was 9 gier w różnych rozdzielczościach, a w tym kilka bardziej wymagających tytułów. Czy na takiej integrze da się grać? Jak nowe laptopy wypadają w porównaniu do integry w procesorach i5-1135G7? Wszystkie wyniki znajdziecie poniżej.

Assassin’s Creed Valhalla

iris xe alder lake laptop assasins creed valhalla

Counter-Strike: Global Offensive

iris xe alder lake laptop csgo

Cyberpunk 2077

iris xe alder lake laptop cyberpunk

Fortnite

Jeśli zapoznaliście się z moim poprzednim testem integry Iris Xe, możecie zauważyć, że Fortnite był wtedy grywalny w rozdzielczości 1080p, natomiast tym razem jest zupełnie inaczej. Wynika to niestety ze zmiany silnika gry, która nastąpiła w grudniu 2021 roku. Fortnite przeszedł na Unreal Engine 5, a spowodowało to spadek FPS na każdej konfiguracji sprzętowej.

Jeżeli więc chcecie zagrać w Fortnite’a na integrze Iris Xe, możliwe będzie to tylko na najniższych możliwych detalach w rozdziałce 720p i ewentualnie z ustawieniem rozdzielczości 3D na 50%. W celu uzyskania komfortowej płynności konieczne będzie także przełączenie się na DirectX 12 (możecie również spróbować zagrać w trybie wydajności Beta).

iris xe alder lake laptop fortnite dx11
iris xe alder lake laptop fotnite dx12

Grand Theft Auto V

iris xe alder lake laptop gta5

Horizon Zero Dawn

iris xe alder lake laptop horizon

Metro Exodus

iris xe alder lake laptop metro exodus

Red Dead Redemption II

iris xe alder lake laptop rdr2

Shadow of the Tomb Raider

iris xe alder lake laptop tomb raider

Laptop Alder Lake z grafiką Iris Xe. Czy to się opłaca?

Na koniec pozostaje kwestia opłacalności laptopów z nowymi procesorami Intela, a nie ma co ukrywać, że w kontekście ich ceny – wyniki nie powalają. Starsze laptopy wyposażone w integrę Iris Xe są co najmniej kilkaset złotych tańsze, choć niektórzy z Was zwrócą pewnie uwagę na kiepskie rezultaty procesora w programach. Koniecznie więc muszę zaznaczyć, że testowany dziś Asus X515 okazał się miernym przykładem laptopa z i5-1135G7.

Jak możecie zauważyć na wykresach z wydajnością procesorów, w przeszłości testowałem już laptopy, które miały ten sam CPU, a osiągały wyniki znacznie wyższe – bardzo bliskie nowszej jednostce i5-1235U. Tutaj mogę więc odesłać do akapitu o limitach mocy lub temperatur nakładanych przez producentów laptopów, ponieważ jest to jedna z kluczowych kwestii jeśli chodzi o wydajność procesora, a w konsekwencji i układu graficznego.

Podsumowując, na laptopach wyposażonych w integrę Iris Xe nadal nie ma co liczyć na ogrywanie nowych lub też kilkuletnich (ale wciąż wymagających) tytułów i to nawet w niższej rozdzielczości 1280×720 px. Gry, takie jak Valhalla, Cyberpunk, czy też Horizon to coś totalnie poza zasięgiem aktualnej integry Intela. Być może dla niektórych zachęcające będą wykresy z wydajnością w Metro, RDR 2 i Tomb Raider, ale zwróćcie uwagę na wartości 1% najniższych FPS, które uniemożliwiają płynną rozgrywkę. Iris Xe w Alder Lake nadaje się za to do grania w:

  • Dota 2
  • Football Manager 2023
  • League of Legends
  • Minecraft
  • Team Fortress 2
  • The Sims 4
iris xe alder lake test laptopów

Teoretycznie można myśleć o GTA V, CS:GO czy Fortnite, choć należy zaznaczyć, że mowa o graniu w 720p i w najniższej możliwej jakości. Mimo to, nawet na takich ustawieniach możemy doświadczyć czasem nagłego spadku FPS w dwóch ostatnich tytułach, co w przypadku rozgrywki online jest nie do zaakceptowania. Jeśli faktycznie chcecie podjąć się gry w CS:GO lub Fortnite’a na integrze Iris Xe, rekomendowałbym laptopy Alder Lake z końcówką „P”.

Czy to się jednak opłaca? W tym momencie nie bardzo. Integrę Iris Xe o podobnej wydajności znajdziemy w laptopach ze starszym procesorem i5-1135G7, choć jak wspomniałem wyżej, testowany dziś Asus X515 nie należy do najlepszych przykładów.  Taki sam procesor z wyższym limitem mocy znajdziemy m.in. w laptopie HP Pavilion 15, Acer Swift 3 lub Aspire Vero – tu akurat i5-1155G7, jednak w bardzo w podobnej cenie.

Minusy

  • możliwe nagłe spadki płynności w zależności od nałożonych limitów

Plusy

  • nadaje się do najmniej wymagających oraz bardzo starych gier

Ocena redakcji

5/10