Kontynuujemy testy nowych, mobilnych kart graficznych. W dzisiejszym artykule sprawdzimy wydajność układu GeForce RTX 4060 w laptopie MSI Katana 15, który zmierzy się z RTX-em 3060 w Katanie GF66. Czy laptop z nową kartą graficzną się opłaca? Ile fps uzyskamy w najpopularniejszych grach i jak RTX 4060 wypada w porównaniu do poprzednika? Zapraszam na test.
Dostępność laptopów gamingowych z nowymi kartami graficznymi wciąż jest mocno ograniczona, jednak ceny niektórych modeli mogą wyglądać zachęcająco. Jednym z takich laptopów jest Gigabyte G5 z RTX 4050, którego sprawdzałem ostatnim razem, a osoby dysponujące wyższym budżetem kusić będzie zapewne laptop z RTX 4070 – test AORUSa 15 z tą właśnie kartą znajdziecie poniżej.
Sprawdź test laptopa do gier z RTX 4070
Dziś natmiast przyjrzymy się dwóm Katanom od MSI. Pierwsza to tegoroczna nowość z grafiką GeForce RTX 4060, a zmierzy się ona z poprzedniczką wyposażoną w RTX-a 3060 – producent deklaruje w tym wypadku identyczną moc obu układów, która wynosi 105 watów. Czy warto dopłacać do Katany z nową kartą graficzną? Na to pytanie postaram się Wam dzisiaj odpowiedzieć.
Następca Katany GF66 trafił do sprzedaży na początku marca i otrzymał najnowsze karty graficzne NVIDIA – od RTX-a 4050 do 4070. Dziś zajmiemy się modelem pośrednim, a więc tym z grafiką GeForce RTX 4060 o mocy 105 watów. Wewnątrz nowej Katany znajdziemy również 10-rdzeniowy procesor Intel Core i7-12650H oraz 16 GB pamięci RAM DDR5 o taktowaniu 4800 MHz.
Konkurentem Katany 15 w dzisiejszym teście będzie model GF66 w odświeżonej wersji. W środku mamy ten sam procesor i7-12650H, tyle samo pamięci RAM (choć są to wolniejsze kości DDR4 @ 3200 MHz) oraz RTX-a 3060 105 W. Jak możecie się domyślać wybór tych laptopów nie jest przypadkowy. Obie konfiguracje są do siebie na tyle podobne, że pozwolą na niemal idealne porównanie samych kart graficznych.
Zanim przejdziemy do testów, zerknijmy jeszcze specyfikację samego układu. Jest ona o tyle ciekawa, że RTX 4060 ma mniej rdzeni CUDA, mniej jednostek teksturujących, mniej rdzeni RT i niższą szynę pamięci w porównaniu do RTX-a 3060. Znacznie wyższe jest za to taktowanie rdzenia, które w trybie boost może wynieść 2370 MHz, choć to zależne jest jeszcze od mocy samej karty.
Ta może wahać się od 35 do 115 watów bazowo oraz od 60 do 140 watów Dynamic Boost i są to dokładnie te same wartości, co w przypadku RTX-a 4050 i 4070. To, jak mocną wersję karty otrzymamy zależy wyłącznie od producenta laptopa. Warto też zaznaczyć, że RTX 4060 otrzymał 8 GB pamięci VRAM – w poprzedniej serii mobilnych RTX-ów tyle pamięci było dopiero w modelu 3070.
Nazwa układu: NVIDIA GeForce RTX 4060
Rok wydania: 2023
Architektura: Ada Lovelace
Układ graficzny: AD107
Litografia: 5 nm
Jednostki TMU: 96
Jednostki ROP: 48
Rdzenie Tensor: 96 (4. generacja)
Rdzenie RT: 24 (3. generacja)
Taktowanie Boost: 1470-2370 MHz
Pamięć VRAM: 8 GB
Typ pamięci: GDDR6
Taktowanie pamięci 16000 MHz
Szyna pamięci: 128-bit
Przepustowość: 256 GB/s
Bazowe TGP: 35-115 W
Dynamic Boost: 60-140 W
Wspierane technologie:
DLSS 3.0 (superrozdzielczość + generowanie klatek)
NVIDIA Reflex
NVIDIA Broadcast
Resizable BAR
DirectX 12
Vulkan RT
OpenGL 4.6
Kolejna rzecz o której należy wspomnieć przed testami to tryby wydajności. Laptopy MSI mają je 4:
Preferowany przez nas tryb wybierzemy w aplikacji MSI Center, a każdy z nich oferuje inną wydajność i kulturę pracy. W opcjach zaawansowanych (lub poprzez odpowiednią kombinację klawiszy) uruchomić możemy jeszcze funkcję o nazwie Cooler Boost, która zwiększa obroty wentylatorów do maksimum. Obie Katany były oczywiście testowane w najwyższym trybie „ekstremalna wydajność”.
Katana 15 go ma, ale Katana GF66 już nie. Dzięki niemu laptop działa z całkowitym pominięciem grafiki zintegrowanej, a jego wydajność w grach będzie odrobinę wyższa. Aby obu laptopom zapewnić jak najbliższe warunki testowe, MUX w Katanie 15 pozostał wyłączony – chodzi nam przecież o jak najlepsze porównanie samych kart graficznych, a MUX dostępny w jednym laptopie tylko by nam w tym przeszkadzał.
Jeśli chodzi natomiast o testy w rozdzielczości 1440p – te zostały wykonane z użyciem monitora zewnętrznego.
W tym momencie powinniśmy przejść do podsumowania, jednak najpierw wypada omówić faktyczną moc kart graficznych w obu laptopach. MSI deklaruje maksymalnie 105 watów dla jednego i drugiego RTX-a… i tyle faktycznie jest, ale głównie w testach syntetycznych lub gdy procesor będzie praktycznie nieobciążony.
Generalnie, w grach jest to wartość nieosiągalna dla Katany GF66, a karta graficzna w nowej Katanie 15 osiąga moc bliską 105 watów tylko w wyższej rozdzielczości i tylko w niektórych grach. W zasadzie to wartość 105 W odnotowałem wyłącznie w Metro Exodus: Extended Edition w rozdzielczości 4K, a RTX 4060 najczęściej pracuje w tym laptopie z mocą około 90 watów.
W starej Katanie GF66 niezależnie od tego w co gramy i w jakiej rozdzielczości, RTX 3060 cały czas pracował z mocą 80 watów. Mówię oczywiście o laptopach w pełni zaktualizowanych, z najnowszym BIOSem, najnowszą wersją MSI Center i działających w trybie ekstremalna wydajność.
Moc kart wynika po części z tego, że MSI ustaliło wspólny limit CPU i GPU w obu Katanach na około 125-130 watów. Oznacza to, że procesor i karta graficzna nie mogą przekroczyć w sumie tej właśnie wartości. Czyli jeśli CPU pracuje z mocą 50 W, to dla GPU zostaje 80 – aby GPU pracowało zaś z mocą 105 W, CPU nie może osiągać więcej niż 20-25 W.
105 watów na RTX 3060 w Katanie GF66 było tylko w testach FurMark lub 3DMark, a w grach – z jakiegoś powodu laptop widział potrzebę, aby CPU stale pracował z mocą 45-50 watów. Niezależnie od gry i niezależnie od rozdzielczości.
Jak możecie zobaczyć na poniższym wykresie, nowa Katana z dokładnie tym samym procesorem zachowywała się inaczej i niejednokrotnie wolała dodać mocy właśnie karcie graficznej. Dodam też, że nie ma to żadnego związku z tym, że mamy tu nowego RTX-a – ogólnie laptopy gamingowe mają różne wspólne limity mocy dla CPU i GPU, jak i różnie tą mocą dysponują.
I nie będę ukrywał, że jestem tym trochę zawiedziony – to znaczy tym, że karta graficzna w Katanie GF66 w ani jednej grze nie osiągnęła 105 watów, jak i tym, że karta w nowej Katanie 15 pracowała ogólnie poniżej swojego maks. limitu. Faktycznie więc wygląda to tak, że w dzisiejszym teście porównaliśmy RTX-a 4060 o mocy 90 W z RTX-em 3060 o mocy 80 W… a przynajmniej w Full HD, bo w 1440p mamy porównanie RTX-a 4060 o mocy 100 watów z RTX-em 3060 – nadal o mocy 80 W.
Jak już wyjaśniliśmy sobie tę jakże skomplikowaną kwestię, to czas na podsumowanie wydajności. Laptop gamingowy z RTX 4060 oferuje wydajność o około 25% wyższą od RTX-a 3060 w Full HD, jak i w 1440p. Wedle dzisiejszych testów jest to dokładnie 27%, jednak warto pamiętać o innej pamięci RAM w obu laptopach. Przypominam, że nowa Katana 15 ma pamięci DDR5 4800 MHz, a Katana GF66 DDR4 3200 MHz.
To oczywiście również ma wpływ na wydajność w grach i tegoroczna Katana na pewno kilka fps dzięki temu zyskuje. Jednocześnie laptop z 4060-tką oferuje w grach wydajność podobną do mobilnego RTX-a 3070, a to podpowiada nam w jakiej cenie należy go rozpatrywać.
Laptopów z grafiką RTX 3070 jest już ogólnie dość mało i przybywać ich raczej nie będzie – generalnie są to magazynowe resztki lub zaległe zostawy. Jeżeli chodzi natomiast o ich ceny, te oscylują w granicy 6500-7000 zł razem z Windowsem, więc w takiej właśnie kwocie można też myśleć o laptopie z grafiką RTX 4060. Obie Katany wydają się nieco za drogie, ale jeśli szukacie laptopa gamingowego w podobnym budżecie, to rozsądnie wycenionym modelem wydaje się Gigabyte AORUS 15 9KF.
A co wy myślicie o wydajności i cenach laptopów z RTX 4060? Liczyliście na więcej? Koniecznie dajcie nam znać w komentarzu.