Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak legalnie latać dronem w Polsce? Od przestrzegania przepisów lotniczych po wymogi dotyczące certyfikacji, zrozumienie kluczowych zasad może być skomplikowane. Ten przewodnik pomoże Ci zrozumieć wymagania, które obecnie obowiązują w Polsce. Dowiedz się, co musisz wiedzieć, aby cieszyć się bezpiecznym i legalnym lataniem dronem. Niezależnie od tego, czy jesteś entuzjastą, czy profesjonalnym operatorem, te informacje są niezbędne, abyś mógł bez obaw wznosić się w powietrze!
Jeśli jesteś fanem lotów dronami, musisz znać zasady, jakie obowiązują w Polsce i w miejscu Twoich lotów. Uważne przestrzeganie przepisów i ograniczeń pozwoli Ci uniknąć problemów związanych z naruszeniem prawa, a przy tak dobrej zabawie jest o to nietrudno. Warto, abyś przed lotem znał zarówno ograniczenia swojego drona i posiadanych uprawnień.
W Polsce nie musisz rejestrować swoich dronów, ale każdy operator drona (a nie lekkiej zabawki bez kamery) musi być zarejestrowany w systemie Urzędu Lotnictwa Cywilnego, a jego dane (indywidualny numer) muszą znaleźć się na dronie, którego pilotuje.
Zarejestrować się i odbyć dodatkowe szkolenie możecie już teraz na stronie ULC.
Aplikacja DroneRadar nie jest aktualizowana od pewnego czasu, dlatego możemy się spodziewać, że jej funkcjonalność zostanie przeniesiona do innej aplikacji lub strony internetowej. PANSA już udostępniła nową stronę internetową DroneMap z aktywnymi strefami. Niestety obecnie przez tę stronę nie mamy możliwości zgłoszenia swojego lotu.
Gdy aplikacja DroneRadar nie działa, możecie zgłosić lot mejlowo. Wiadomość z planem swojego lotu możecie wysłać bezpośrednio na skrzynkę mejlową (gdy dany lot nie wymaga koordynacji z TWR) utm@pansa.pl.
Jeśli nie macie chęci samodzielnie uzupełniać wszystkich danych, możecie skorzystać z jednego z generatorów stworzonych przez społeczność (chociaż zawsze należy pamiętać o ograniczonym zaufaniu do generatorów zbierających dane użytkowników).
Ogólna maksymalna wysokość lotu dla kategorii otwartej to 120 metrów nad poziomem terenu, jednak jeśli przelatujemy nad przeszkodami, np. wysoką wieżą, możemy lecieć 15 metrów nad przeszkodą.
Gdy latamy FPV maksymalna wysokość to 50 metrów nad terenem.
W wymiarze kategorii szczególnej NSTS możemy również dostać indywidualne pozwolenie na zwiększenie wysokości lotu.
Teraz trochę mniej przyjemnie, ale tak, abyś wiedział, że loty bez uprawnień i w niewłaściwy sposób mogą wiązać się z kłopotami większymi niż pouczenie. Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących lotów dronem w Polsce grożą wysokie kary, w zależności od rodzaju wykroczenia. Poniżej przedstawiłem kilka wykroczeń i możliwych konsekwencji:
Pamiętaj, że odpowiedzialność ponosi operator drona, który wykonuje loty z naruszeniem przepisów. W przypadku, gdy nieletni pilot popełni wykroczenie, odpowiedzialność ponosi rodzic lub opiekun prawny.
W 2020 roku weszła w życie nowa klasyfikacja dronów, która wprowadziła nowe kategorie i zasady lotów. Nowa klasyfikacja dronów dzieli je na pięć kategorii: C0, C1, C2, C3 i C4. Każda kategoria określa zasady lotów i wymagania techniczne dla danego typu drona.
Podział na kategorie uwzględnia przede wszystkim ryzyko dla ludzi i innych statków powietrznych. Drony z niższych kategorii są mniejsze, lżejsze i mają mniejszą prędkość, co oznacza, że są mniej niebezpieczne w przypadku kolizji z innym dronem, statkiem powietrznym lub upadku na ziemię.
W porównaniu do klasyfikacji wagowej nowa klasyfikacja wprowadza bardziej precyzyjne zasady dotyczące lotów dronami, a także nowe wymagania techniczne dla dronów wykorzystywanych w poszczególnych kategoriach (np. maksymalna głośność). W niektórych przypadkach nowe zasady są bardziej restrykcyjne niż wcześniej, co może wpłynąć na sposób korzystania z dronów.
Jednym z przykładów jest wymaganie rejestracji dronów z kategorii C0 i C1, które są uważane za mniej niebezpieczne, ale nadal wymagają przestrzegania określonych zasad lotów.
Poniżej znajdziecie oficjalną tabelę ze strony PANSA z podziałem dronów na klasy C i kategorie lotów (potrzebnych uprawnień i licencji). Znajdziecie w niej również krótką charakterystykę zasad lotów tymi dronami i ich ograniczeń ze względu na klasyfikację.
Kategoria „szczególna” dotyczy lotów dronem o średnim ryzyku, które nie mieszczą się w standardowych zasadach lotów otwartych. Przed lotem trzeba ocenić ryzyko, a czasem poprosić o zgodę Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Jeśli chcecie latać w tej kategorii, musicie zarejestrować się jako operator drona, niezależnie od jego wagi, przejść odpowiednie szkolenie i zdać egzamin. Możecie przy tym latać według gotowych zasad NSTS od ULC albo prosić o indywidualne pozwolenie, na przykład jeśli chcesz latać wyżej niż 120 m. Po więcej szczegółów o lotach NSTS odsyłam Was do strony PANSA.
Zgodnie z wytycznymi prezesa ULC z 11.05.2023 i 6.06.2023 zmianie ulegają dotychczasowe zasady odbywania lotów w kategorii szczególnej. Po 12.06.2023 drony o wymiarze powyżej 1 m i poniżej 3 m będą musiały odbywać loty w obrębie kontrolowanego obszaru naziemnego.
Ciekawym zapisem dla NSTS jest wskazanie, jak daleko od zgromadzenia ludzi musimy latać. Dla NSTS-01 jest to połowa wysokości lotu, a dla pozostałych NSTS jest to odległość równa wysokości lotu.
W skrócie kontrolowany obszar naziemny to miejsce, gdzie są tylko osoby, które wiedzą o lataniu dronem, znały się tam zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i zgodziły się tam być. Dlatego nie możemy latać dronem nad miejscami, gdzie są przypadkowe osoby, jak nad miastem, bo nie możemy wszystkich na tym terenie poprosić o zgodę ani poinstruować, co robić, gdyby dron miał spaść.
Po zmianach w przepisach mamy dwa scenariusze:
Pamiętajcie też o tym, że latając w kategorii szczególnej, musicie wyróżniać się z tłumu: nowe przepisy zastąpiły przymus noszenia kamizelki ostrzegawczej inną wyróżniającą się odzieżą, która informuje o tym, że pilotujecie drona.
Teraz trochę mniej przyjemnie, ale tak, abyś wiedział, że loty bez uprawnień i w niewłaściwy sposób mogą wiązać się z kłopotami większymi niż pouczenie. Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących lotów dronem w Polsce grożą wysokie kary, w zależności od rodzaju wykroczenia. Poniżej przedstawiłem kilka wykroczeń i możliwych konsekwencji:
Pamiętaj, że odpowiedzialność ponosi operator drona, który wykonuje loty z naruszeniem przepisów. W przypadku, gdy nieletni pilot popełni wykroczenie, odpowiedzialność ponosi rodzic lub opiekun prawny.
W Polsce każdy, kto chce legalnie latać dronem, musi spełnić pewne wymagania, a przy dronach powyżej 250 gramów mieć również właściwe uprawnienia. Do wcześniej wspomnianych licencji operatorów, zgłaszania lotów i kategorii należy również dołożyć ograniczenia wiekowe.
Według unijnego rozporządzenia operator drona, musi mieć ukończone 16 lat (uzyskując zgodę swojego opiekuna). Polska planuje zmianę minimalnego wieku operatora na swoim terenie — będzie to 14 lat. Osoby poniżej tego wieku mogą latać tylko pod bezpośrednim nadzorem osoby dorosłej, która ma odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie w prowadzeniu drona. Tak więc, gdy zaczynasz karierę z dronami, warto byś zainteresował się tymi poniżej 250 gramów, dzięki temu nie będziesz musiał zdobywać uprawnień (a jedynie stosować się do wytycznych). Kupując drona na prezent, jest to kilka godzin mniej na zdobywanie samych uprawnień.
Nigdy nie wiesz, co może się stać na drodze. Tej samej zasady trzymaj się i w powietrzu. Nawet wieloletnim pilotom mogą zdarzyć się awaryjne sytuacje, dlatego warto przećwiczyć kilka scenariuszy dużo wcześniej, aby móc uratować drona przed niebezpieczeństwem. Gdy masz doświadczenie przy lataniu w trudnych warunkach, możesz też zawczasu przewidzieć zachowanie drona. Na początku przyda Ci się też check lista przed startem. Twoja może wyglądać np. tak:
Mając kilka chwil przed rozpoczęciem lotu, warto poświęcić czas na zapoznanie się z obecnymi obowiązkami, które na nas spoczywają przy lotach. Przestrzeń powietrzna, chociaż rozległa tak nadal wymaga od nas uwagi… nikt nie chciałby wlecieć w budynek lub – co gorsza – w awionetkę.
Najważniejsze, o czym musicie wiedzieć to:
Drony i akcesoria znajdziecie na stronie x-kom
Jeśli szukasz swojego nowego drona i zastanawiasz się, co oznaczają ich parametry i funkcje sprawdź poradnik „Jaki dron na początek wybrać? Wprowadzamy w świat dronów” na stronie x-kom.