AMD nie wystrzeliło się na premierę Zen 5 ze wszystkich procesorów Ryzen 9000. Ryzen 5 9600X i Ryzen 7 9700X były (niezłym) wstępem do głównego dania, czyli Ryzenów 9 9900X i 9950X, które mają powalczyć o miano króla wydajności wśród CPU. Bliżej przyjrzeliśmy się temu pierwszemu. Jak wypada na tle Ryzena 9 7900X i topowej konkurencji z serii Intel Core 14. generacji? Przekonaj się w teście wydajności.
Procesor AMD Ryzen 9 9900X to propozycja nie tylko dla najbardziej wymagających graczy, ale także – albo przede wszystkim – dla twórców kreatywnych treści. Duża porcja rdzeni i wątków sprawia, że ten model sprawdzi się idealnie w aplikacjach, które korzystają z wielowątkowości w CPU (np. programy do grafiki, wizualizacji architektonicznych czy obróbki wideo).
AMD Ryzen 9 9900X to procesor, który stawia nie tylko na wysoką wydajność, ale i na sprawność energetyczną. Stosunek poboru mocy do osiągów jest zdecydowanie lepszy niż w konkurencyjnych jednostkach. Choć trzeba mieć na uwadze, że model ten nie gwarantuje on najwyższej wydajności wśród konsumenckich CPU. Niewątpliwą zaletą Ryzena 9 9900X jest jednak długie wsparcie platformy AM5, co oznacza możliwość wymiany procesora bez inwestycji w nową podstawkę nawet kilka generacji później.
Wzrost wydajności Ryzena 9 9900X względem Ryzena 9 7900X potrafi rozczarować, a co za tym idzie – nie udaje się w wielu scenariuszach dogonić konkurencyjnych CPU. Zaletą procesora AMD jest jednak znakomita sprawność energetyczna. Mimo usprawnień zmian w architekturze Zen 5 mogło być więcej – dotyczy to zarówno jednostki CPU, jak i iGPU.
AMD – w wyniku nieprzewidzianego opóźnienia Ryzenów 9000 – zdecydowało się podzielić premierę Zen 5, wydając Ryzeny 9 9900X i 9 9950X tydzień po Ryzenach 5 9600X i 7 9700X. Recenzowany model to ostatnia z nowej serii jednostka z obniżonym – względem odpowiedników poprzedniej generacji – współczynnikiem TDP (120 W vs 170 W). Udało się zbić pobór mocy, mimo nienaruszonych zegarów boost (jedynie bazowe taktowanie jest niższe o raptem 300 MHz).
Przeczytaj więcej o procesorach AMD Ryzen 9000:
I to zaskakuje najmilej w tej generacji, bo cała reszta aż za bardzo przywodzi na myśl poprzednią – Ryzeny 7000 (Zen 4). Różnic – poza nową architekturą Zen 5, która wprowadza poprawę np. transferów między różnymi poziomami pamięci cache czy przepustowości dla instrukcji front-end – dużych nie ma. Porównaj specyfikację analogicznych jednostek z serii Ryzen 9000 i 7000:
Przekonaj się w recenzji, czy Ryzen 9 9900X robi lepsze wrażenie niż słabsi bracia i czy wyróżnia się tak samo dobrą efektywnością energetyczną.
Wyniki Ryzena 9 9900X w grach są dość zbliżone do Ryzena 7 9700X. Jedynie w Baldur’s Gate 3 i Cyberpunku 2077 (w 1080p) są widoczne nieco większe korzyści. Jednak lwia część tytułów zadowala się maksymalnie 8-rdzeniowymi i 16-wątkowymi procesorami oraz bardziej polega na mocy GPU niż CPU.
Zaskakująco niskie wyniki wyszły nam w Diablo 4 i Starfeldzie, w których Ryzen 9 9900X wyraźnie odstaje od swoich słabszych braci, ledwie prześcigając Ryzena 9 7900X. Ryzeny 9 – w odróżnieniu od pozostałych jednostek z tej serii – oparte są na dwóch blokach CCD (układy z rdzeniami), które są połączone odpowiednim interfejsem. Pytanie, czy w tym tkwi problem, skoro na starszych Ryzenach 7000 go nie było (różnice między poszczególnymi jednostkami nie są tak duże)?
Pozostaje jeszcze ewentualnie nieoptymalne zarządzanie procesorem przez Windowsa 11 albo same gry, które (jeszcze) nie do końca dobrze obsługują nowe Ryzeny 9. Sprawę może też rozwiązać aktualizacja BIOS-u płyty głównej. Spodziewamy się, że po premierze wyjdą stosowne aktualizacje (do systemu, gier lub firmware’u płyty głównej), ale czy one zniwelują te podejrzanie wysokie różnice w osiągach między testowanymi Ryzenami 9000? W przypadku dwóch CCD żaden patch nie pomoże.
Na szczęście w pozostałych tytułach Ryzen 9 9900X zachowywał się normalnie.
Liczba klatek na sekundę, która jest widoczna na wykresach, dotyczy średniej wartości fps w trzech rozdzielczościach i wysokich ustawieniach graficznych. Procesory parowane były z pamięciami RAM o taktowaniu 6000 MHz CL32. Wyjątek stanowi Ryzen 7 9700X, którego nie udało się doprowadzić do stabilnego działania, stąd inne wartości pamięci: 5600 MHz przy CL30 (1:1). Na szczęście tego problemu nie było na Ryzenie 9 9900X.
W aplikacjach rezultaty zgodne z oczekiwaniami. Troszkę wyższe wyniki Ryzena 9 9900X Cinebench 2024 w teście jednego rdzenia wynikają z wyższych taktowań (zarówno bazowych, jak i boost). Natomiast w wielowątkowym sprawa jest jasna. W końcu mowa o potężniejszej jednostki z lepszą konfiguracją rdzeni. Większa ich porcja wpływa także korzystnie na punktację w benchmarku Corona 10.
Ten procesor sprawdzi się więc w aplikacjach bazujących na wielowątkowości znacznie lepiej od niższych modeli Ryzen 9000. Ba, Ryzen 9 9900X, nie mówiąc już o Ryzenie 9 9950X, to zdecydowanie lepszy wybór do zadań (pół)profesjonalnych niż stricte do gamingu.
Przy tym samym limicie mocy (170 W), co w przypadku Ryzena 9 7900X, temperatury wypadają podobnie. Jednak to że Ryzen 9 9900X działa domyślnie przy niższym TDP nie nagrzewa się tak jak model z poprzedniej generacji.
Co warto nadmienić, z powodu grubego IHS-a (po to, by zachować wsteczną kompatybilność) oddawanie ciepła stanowi wąskie gardło w procesorze. Z drugiej jednak strony nie wymaga on do optymalnej pracy potężnego systemu chłodzenia. W naszym porównanie różnice między AiO a tańszą konstrukcją powietrzną były co najwyżej umiarkowane.
W wynikach uwzględniliśmy procesory działające zarówno przy użyciu systemu AiO 420, jak i chłodzenia powietrznego SMX Frosty Slim. W temperaturach są to uśrednione wartości maksymalne z 10-minutowego testu (po wygrzaniu), natomiast pobór mocy – całkowity samego procesora (TDP uwzględnia tylko rdzenie). W obu przypadkach im mniej, tym lepiej.
Plusy i minusy procesora AMD Ryzen 9 9900X generalnie pokrywają się z tymi, które cechują niższe modele – Ryzena 5 9600X i Ryzena 7 9700X. To mocny procesor, który jednak potrafi rozczarować – bardziej niż by się chciało. W dodatku w naszych testach wyszły problemy, które mogą wynikać z wieku dziecięcego, ale również z samej budowy CPU (dwa CCD). W poprzedniej generacji różnice w grach między Ryzenami 9 a Ryzenami 7 i 5 nie były tak drastyczne, więc pozostaje pytanie, czy da się je zniwelować poprzez aktualizacje?
Ryzen 9 9900X to stosunkowo drobna ewolucja względem Ryzena 9 7900X, która przynosi poprawę wydajności w grach często o zaledwie kilka procent. Lepiej wygląda to w oprogramowaniu – i dlatego polecamy Ryzeny 9 głównie do aplikacji, w których faktycznie wykorzystasz sporą dawkę rdzeni i wątków oraz ogólną moc topowych jednostek z serii Ryzen 9000. To, co najbardziej cieszy, to zdecydowanie niższy współczynnik TDP, co przekłada się bardzo korzystnie na temperatury względem analogicznego modelu Ryzen 7000.
Ryzena 9 9900X włożysz do płyty głównej opartej na starym chipsecie AMD 600, więc to kolejna zaleta platformy AM5. Upgrade odbywa się małym kosztem – wymagającym tylko aktualizacji BIOS-u nawet po przeskoku kilku generacji. Sama premiera Ryzenów 9000 udała się AMD… tak średnio. I niestety Ryzen 9 9900X potwierdza jedno: cała seria zalatuje odgrzewanym kotletem, a szkoda, bo procesory nadal wydajnościowo odstają od 14. generacji Intela.
Pozostaje czekać jeszcze na Ryzeny 9000X3D, które jako jedyne mogą spełnić oczekiwania w swoich gamingowych zastosowaniach, oraz ruch Intela (Arrow Lake-S).
Recenzja powstała we współpracy z Mariuszem Kozą, specjalistą z działu inżynierii, który wykonał wszystkie niezbędne testy procesorów.