O smart city na Smart Festivalu. Inteligentne miasta i zielone technologie przyszłością

W zeszłym tygodniu, w dniach 9 i 10 czerwca, w Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii (CEZAMAT) Politechniki Warszawskiej w ramach The Smart City Innovation Ecosystem Festival odbyła się konferencja. Poświęcono ją polityce spójności, szeroko pojmowanemu rozwojowi i innowacjom w skali lokalnej, regionalnej i krajowej, a także wyzwaniom, jakie niesie ze sobą rzeczywistość po pandemii. Podczas prowadzonego w formule hybrydowej wydarzenia, w którym udział wzięło ponad 300 osób, można było usłyszeć między innymi o smart city oraz o roli, jaką tego typu metropolie będą odgrywać w przyszłości.

Smart city kontra miasto idealne

Temat smart city pojawił się w wystąpieniu Szymona Tumielewicza z Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Realizacja inteligentnych miast została wymieniona jako cel MKiŚ na najbliższą dekadę, wraz z transformacją pro-klimatyczną i zapewnieniem zarówno miastom, jak i całej gospodarce, odporności na zmiany klimatu. Tumielewicz wskazał na szczególną rolę miast w polityce rozwoju jako hubów innowacji. A także na to, że idea smart city zastąpiła tę miasta idealnego.

W tamtej główny nacisk kładziony był na architekturę. W smart city zdecydowanie bardziej liczą się ludzie i relacje pomiędzy nimi, także transport oraz szereg innych rzeczy. Ważną rolę w miastach przyszłości odgrywa również przyroda i oparte na niej rozwiązania. Jak mówił Tumielewicz, zieleń miejska może być istotnym sojusznikiem, wpływając między innymi na poprawę mikroklimatu.

miejska zieleń z lotu ptaka

Miasto z Klimatem

Przy okazji wspomniany został zainicjonowany przez ministra Michała Kurtykę projekt Miasta z Klimatem, który zakłada wsparcie dla miast w transformacji pro-klimatycznej.  W ramach projektu dokonuje się zintegrowanej analizy zgłoszonego miasta (w bieżącej edycji termin zgłaszania upływa 25 czerwca 2021 roku), przeprowadzonej w pięciu kategoriach: jakości powietrza, zieleni miejskiej, transportu zeroemisyjnego, transformacji energetycznej oraz retencji miejskiej.

Po zakończeniu analizy konkretne miasto otrzymuje tytuł Miasta z Klimatem – w jednej lub kilku kategoriach. Może się nim posługiwać na budynkach użyteczności publicznej czy w korespondencji. A także, co ważniejsze, może korzystać z doradztwa strategicznego, które ma pomóc w zmodyfikowaniu planów czy określeniu nowych celów transformacji klimatyczno-środowiskowej.

Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Rola smart grids

W kontekście przemian w dziedzinie energetyki pojawił się też wątek projektów inteligentnych sieci, czyli smart grids, które mają prowadzić do większej skuteczności dostaw, poprawy efektywności energetycznej, zmniejszenia strat energii (i, co jest z tym związane, mniejszej emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń), a także większej możliwości magazynowania energii czy większego zaangażowania odbiorców w wytwarzanie energii.

Na elementy smart grids składają się między innymi inteligentne liczniki. Ale łączą się z nimi także punkty ładowania pojazdów elektrycznych. Jedna z takich sieci realizowana jest na terenie Warszawy w ramach poddziałania Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Współpraca z uczelniami i przedsiębiorcami oraz zielona rewolucja

O smart city mówił również przemawiający drugiego dnia konferencji prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. Skupiał się przede wszystkim na stolicy, gdzie ma znajdować się 30% krajowego potencjału innowacyjności. Wskazywał na konieczność współpracy pomiędzy miastem a uczelniami czy przedsiębiorcami. Często bowiem politycy nie wiedzą, jakie rozwiązania mają tuż obok siebie. Jako przyszłościowe rozwiązanie wymienił na przykład smart metering – dzięki inteligentnym czujnikom skraca się czas podejmowania decyzji oraz oszczędzana jest energia. Była również mowa o lepszym zawiadywaniu ruchem pojazdów i wykorzystywaniu aplikacji do znajdywania miejsc parkingowych, a co za tym idzie – niwelowaniem zatłoczenia na jezdniach.

Trzaskowski zwrócił też uwagę na kwestię inwestycji w zielone technologie, które są priorytetem i bez których Polska stanie się niestety skansenem Europy. Tu również ważna jest wspomniana współpraca z uczelniami – prezydent podał przykład Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, gdzie powadzone są wszystkie badania interesujące z punktu widzenia zielonej technologii. Jako istotne wskazał działania na poziomie lokalnym, zmierzające do dostosowania się do nowej rzeczywistości  – o ile kupno nowego taboru niskoemisyjnego kosztuje miliardy (…), o tyle inteligentne rozwiązania, które się przyczynią do oszczędzania energii, wcale nie są tak drogie – mówił Trzaskowski, pokazując na olbrzymie pole do popisu i do współpracy.

Źrodło: CEZAMAT

O czym jeszcze mówiono na konferencji w ramach Smart Festivalu?

Kwestie związane ze smart city, inteligentnymi rozwiązaniami oraz zielonymi technologiami były też obecne w wypowiedziach innych uczestników i panelistów, którzy reprezentowali świat nauki, start-upy, przedsiębiorstwa, instytucje publiczne czy władze samorządowe. Mówiono o strategii inteligentnych specjalizacji czy należących do nich inteligentnych systemach w przemyśle. Smart city i inteligentny przemysł zostały też wspomniane jako jedne z obszarów zainteresowania i aktywności Sieci Badawczej Łukasiewicz (trzeciej pod względem wielkości sieci badawczej w Europie), której działalność przybliżał wiceprezes Michał Janasik. Była również mowa o takich projektach, jak PFR Green Hub czy Horyzont Europa.

Poza tym szeroko omawianio kwestie dofinansowania unijnego oraz jak najlepszego wykorzystywania tych budżetów. Wspominano także o tym, jak polskie start-upy radziły sobie w okresie pandemii (o dziwo, lepiej niż można byłoby przypuszczać), postępującej cyfryzacji czy o rozwoju takich gałęzi, jak na przykład healthtech (wspomniano tu o stworzonej przez Evę Galanat aplikacji Hashiona do pomocy cierpiącym na chorobę Hashimoto i/lub niedoczynność tarczycy).

Smart Festival konferencja smart city
Źródło: CEZAMAT

Hackathon – pomysły wokół smart city

Na tydzień przed konferencją, w dniach od 28 do 30 maja, odbywał się natomiast związany z przyszłością miast i ideą smart city Hackathon, podczas którego zespoły złożone ze studentów, doktorantów i założycieli start-upów, przedstawiały swoje pomysły dotyczące innowacyjnych technologii. Uzyskiwali przy tym eksperckie wsparcie od naukowców.

W sumie w wydarzeniu brało udział pięć zespołów. Nagrodzono trzy z nich, a także przyznano jedno wyróżnienie. Nagrodą za zajęcie pierwszego miejsca (otrzymał ją kierowany przez Pawła Wielądka zespół Intelligent Healthcare System) było udostępnienie na rok przestrzeni biurowej na rozwój przedstawianego projektu. Nagrodą za drugie miejsce (zajął je zespół Smartsensors pod kierownictwem Michała Markiewicza) było 30 godzin dostępu do laboratorium 5G Lab w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, gdzie zaproponowane rozwiązanie można przetestować przy wsparciu branżowych ekspertów. Zdobywcy trzeciego miejsca (CENTERA kierowany przez Katarzynę Kołys) trafiają na trzeci poziom procesu oceny ERC Sp. z o.o. Wyróżnienie otrzymał Talk_To (liderka: Klara Dargacz), a w Hackathonie udział brał także zespół Future World ON! (liderka: Irina Lastovjak)

smart city

Źrodło: CEZAMAT, Polska The Times, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Energii, Biuro MediaContact, My Company Polska, Hashiona