Kraina Lodu – na czym polega jej fenomen?

Kiedy w 2013 roku Kraina Lodu pojawiła się w kinach od razu podbiła serca widzów na całym świecie. Od tamtej pory trudno znaleźć kogoś, kto nie znałby utworu Mam tę moc, a na dziecięcych balach przebierańców wśród dziewczynek królują stroje Elsy i Anny. Przeczytajcie co wpływa na fenomen Krainy Lodu i sprawia, że ten film uwielbiamy jest nie tylko przez dzieci?

Animacja, która rozkochała w sobie miliony

Inspirowana klasyczną baśnią Hansa Christiana Andersena o Królowej Śniegu, Kraina Lodu w reżyserii Chrisa Bucka i Jennifer Lee został najbardziej dochodowym filmem animowanym w historii kina. Krainie Lodu sukcesu pozazdrościć może niejedna hollywoodzka produkcja. Pierwsza część zdobyła bowiem 2 Oscary, nagrodę BAFTA, Złoty Glob oraz kilkanaście innych nagród i nominacji.  Z zyskami sięgającymi miliarda trzystu milionów dolarów animacja znajduje się też w pierwszej dziesiątce najbardziej dochodowych filmów. 

Na ten sukces złożyło się wiele elementów, które postaram się pokrótce opisać.

Fabuła i scenografia

Księżniczki Elsa i Anna od małego wychowywały się razem. Wszystko zmieniło się za sprawą nieszczęśliwego wypadku. Obdarzona mocą panowania nad mrozem i śniegiem Elsa w trakcie zabaw z siostrą o mało nie spowodowała jej śmierci. Dziewczynkę udało się uratować dzięki magii mieszkających w pobliżu trolli, ale dla jej bezpieczeństwa wymazane zostały wszystkie wspomnienia związane z niebezpieczną mocą siostry.

Od tej pory siostry oddaliły się od siebie, a Elza została zamknięta w odosobnieniu, by nauczyć się panować nad posiadaną mocą. Mijają lata. Rodzice sióstr nie wracają z jednej z morskich wypraw, na którą wyruszyli, a w królestwie Arendelle nadchodzi moment koronacji Elsy na królową. Na ten dzień, w którym do zamkniętego do tej pory przed postronnymi Arendelle przybędą piękni kawalerowie z okolicznych królestw, czeka stęskniona miłości Anna. Rezolutna dziewczynka poznaje księcia Hansa, w którym się zakochuje. Jeszcze tego samego wieczoru, młodzi postanawiają się pobrać.

Na tę niespodziewaną wieść ze złością reaguje Elsa, której moc znów daje znać o sobie, a spontanicznie rzucone zaklęcie powoduje, że Arendelle zostaje skute wiecznym lodem. Wzięta przez rodaków za wiedźmę Elsa postanawia uciec w odległe góry i tam zbudować swój zimowy zamek. Jej tropem postanawia ruszyć Anna, która chciałaby, aby Elsa odwróciła moc swojego zaklęcia. W wyprawie towarzyszy jej poznany po drodze handlarz lodu Kristoff oraz jego nieodłączny przyjaciel renifer Sven. Pomocą służyć im będzie również bałwan Olaf.

Fabuła z pozoru nie wydaje się niczym, czego jeszcze nie widzielibyśmy w animacjach. Jednak scenariusz i dynamika akcji sprawiają, że nie możemy oderwać oczu od tego, co dzieje się na ekranie. Do tego wszystko co widzimy jest przepięknie wizualnie. Monumentalny zamek z lodu, stroje księżniczek na punkcie, których oszalały dziewczynki na całym świecie – to elementy, które są rzeczywiście jedną z mocniejszych stron tej animacji.

Piosenki

Piosenki z Krainy Lodu zna chyba każdy, nawet jeśli nigdy nie oglądał bajki. Wielu uznaje je nawet jako najmocniejszy element tej animacji. Rzeczywiście trzeba przyznać, że Mam tę moc, czy Ulepimy dziś bałwana to przeboje, które szybko wpadają w ucho. Płyty ze ścieżką dźwiękową Frozen sprzedały się na świecie w milionach egzemplarzy, a wyżej wymienione utwory długo znajdowały się na pierwszym miejscu playlisty w wielu domach.

Bohaterowie animacji

Jak w każdym filmie najlepszą fabułę może zepsuć źle napisany scenariusz i bezbarwne postaci. W Krainie Lodu nie mamy do czynienia ani z jednym ani z drugim. Bohaterowie zostali stworzeni w taki sposób, aby każdy mógł znaleźć wśród nich swojego ulubieńca, a także, żeby za ich postaciami kryły się głębsze przesłania – bo takie można przypisać każdemu z głównych bohaterów, o których mowa poniżej.

Elsa

W filmie Elsa jest starszą siostrą Anny i pierwszą w kolejce do objęcia władzy w Arendelle. To jednak zmieniło się z powodu jej mocy, dzięki którym stała się władczynią zimy. Elsa jest tu więc postacią magiczną i mityczną.  

Elsa to księżniczka, która podbiła serca milinów dziewczynek na całym świecie. Figurki z jej postacią mają większe wzięcie niż klasyczna Barbie, a w 2014 roku w Wielkiej Brytanii imię Elsa znalazło się na ósmym miejscu najczęściej wybieranych imion dla nowonarodzonych dzieci.

Anna

Anna jest trochę postrzelona, bo jaka dziewczyna godzi się wyjść za mąż za nieznajomego?  Jest nieustraszoną, odważną i lekko zwariowaną młodszą siostrą Elsy, której nigdy nie przestała kochać, pomimo trwającej od dzieciństwa, niezrozumiałej dla niej rozłąki.

Gdy Elsa w dniu koronacji ujawnia swoje moce i ucieka, Anna wyrusza w niebezpieczną podróż, aby odnaleźć siostrę i uratować swoje królestwo przed wieczną zimą.

anna - kraina lodu

Olaf

Stworzony z magicznych mocy Elsy, Olaf jest zdecydowanie najbardziej przyjaznym bałwanem w Arendelle. Jest niewinny, towarzyski i kocha wszystkie rzeczy latem. Olaf może być trochę naiwny, ale jego szczerość i dobroduszny temperament czynią go prawdziwym przyjacielem Anny i Elsy.

Trzeba przyznać, że polski dubbing w Krainie Lodu zrobił robotę, a na prowadzenie wychodzi tu Czesław Mozil użyczający swojego glosu uwielbianemu Olafowi.

Błyskotliwe teksty + doskonały dubbing = <3 Olaf

Miłość to... jak bardziej się martwisz o kogoś niż o siebie
olaf - kraina lodu
Olaf

Kristoff i Swen

Z zawodu góral i zbieracz lodu Kristoff był trochę samotnikiem ze swoim reniferowym kumplem Svenem, dopóki nie poznał Anny.
Renifer z sercem Labradora, Sven jest lojalnym przyjacielem Kristoffa, saniami i sumieniem.
Hans

Kristoff i Swen - Kraina Lodu

Hans

Hans jest przystojnym królem z sąsiedniego królestwa, który przybywa do Arendelle na koronację Elsy. Miły, przystojny z manierami – perfekcyjny książę, jakiego szuka Anna. Z czasem jednak przekonujemy się, że to on jest czarnym charakterem tej opowieści.

Przesłanie i wyjście poza utarty schemat

Wizualne fajerwerki i fenomenalna ścieżka dźwiękowa, nie przysłaniają jednak tego, co najważniejsze, czyli historii, jaką opowiada. W Krainie Lodu mamy wszystko, czego oczekujemy od dobrej bajki: wciągającą, pełną zwrotów akcji fabułę, bohaterskie postaci i scenariusz pełen żartów i błyskotliwych tekstów. Na pozór wydawać by się więc mogło, że jest to bajka jak każda inna: mamy zamek, księżniczki, księcia, bohaterów pozytywnych i negatywnych – ot typowa animacja Disneya. Jednak, gdy przyjrzymy jej się bliżej, to wszystko nie jest już takie oczywiste.

Co prawda mamy tu księżniczki, ale nie takie typowe, do jakich przyzwyczaiły nas bajki z dzieciństwa. Od lat przecież bajkowe bohaterki były ucieleśnieniem patriarchalnych wzorców zachowań. Zazwyczaj głównym celem damskich postaci – księżniczek (nierzadko przedstawionych jako eteryczne blondynki) było znalezienie pięknego księcia, który pojawi się na białym koniu. To w milionach młodych dziewczynek rodziło przekonaniu, że ich rola sprowadza się do bycia miłą, czarującą kobietą i oczekiwaniu na swojego prince charming, któremu będą zawdzięczały życie jak z bajki. W Krainie Lody sprawa wygląda zgoła inaczej. Pierwszoplanowymi bohaterkami są wprawdzie księżniczki, ale Elsa – główna bohaterka – swoją postawą daje młodym dziewczynką przykład godny naśladowania. Nie oczekuje ona z utęsknieniem męskiej pomocy, ale bierze sprawy w swoje ręce i odkrywając prawdziwą siebie, rezygnuje z dotychczasowego życia księżniczki na rzecz samopoznania i samorealizacji.

Elsa - Kraina lodu

Jednak to wcale nie oznacza, że męskie postaci nie odgrywają tu żadnej ważnej roli. Przyzwyczajeni do pięknego, idealnego księcia szybko jako widzowie utożsamiamy Hansa z główną postacią. Gdy na ekranie pojawia się wycofany indywidualista Kristoff, nic nie zapowiada, że to on finalnie zdobędzie serce księżniczki Anny i nasze. W końcu jednak pozornie idealny Hans wyrasta na czarny charakter w opowieści, zaś Kristoff, mimo że posiada mniej oczywistych męskich cech, do jakich przywykliśmy, całkowicie ujmuje nas swoją postawą. Zestawienie tych dwóch bohaterów w jednej historii wydaje się celowym podkreśleniem tego, jak bardzo zmieniły się wzorce męskości w bajkowych produkcjach.

Oprócz wyjścia poza utarty schemat i pokazania innego oblicza postaci męskich i żeńskich, bajka niesie za sobą także inne ważne moralnie przesłanie. Z pewnością za takie można uznać ukazanie w niej, na czym polega prawdziwa miłość. Jest to ukazane nie tylko na przykładzie głównych bohaterów i relacji księżniczka – książę. 

Widzimy więc tu Annę, która wyrusza w niebezpieczną podróż, by dotrzeć do serca swej siostry. Podziwiamy postawę Kristoffa, który z miłości do Anny rzuca się jej na ratunek. Postawa Olafa gotowego stopnieć, by uwolnić królestwo od wiecznej zimy, sprawia, że rozpływamy się razem z nim. Miłość zatem jest tu pokazana, jako gotowość do poświęcenia się na rzecz innych osób. To, co stanowi jej istotę, zostało tu podkreślone poprzez zestawienie miłości do bliźniego i wartościowych relacji rodzinnych z powierzchownym uczuciem, którym początkowo Anna darzyła poznanego na balu Hansa.

Bo dla niektórych warto się roztopić...
olaf - kraina lodu
Olaf

Kraina Lodu ma tę moc

Kraina Lodu jest więc filmem o uniwersalnym przesłaniu. Przypomina dorosłym i uczy dzieci tego, że czasami warto porzucić utarte schematy i przestać jedynie spełniać oczekiwania innych. Do tego wizualne atrakcje, bohaterowie z którymi mogą utożsamiać się zarówno dziewczynki, jak i chłopcy, zapadająca w ucho ścieżka dźwiękowa, a także zabawne teksty, które często dodatkowo niosą za sobą istotne przesłanie sprawiają, że film jest ulubieńcem nie tylko najmłodszych widzów.