Jaki dysk SSD do laptopa? Wrzucamy piąty bieg i dajemy nowe życie notebookowi

Dyski SSD to już od kilku lat absolutny standard we współczesnych laptopach. Jednak dysk dyskowi nierówny, a wielu użytkowników wciąż korzysta z notebooków pracujących na dyskach HDD. A gdyby tak można było tchnąć w nie nowe życie? Sprawdź, co warto wiedzieć o dyskach SSD do laptopów, który najlepiej wybrać i jak w ogóle zabrać się za jego wymianę.

Zalety dysków SSD. Dlaczego warto je wybrać?

Podstawową zaletą dysków SSD, czyli dysków półprzewodnikowych, jest ich szybkość. Niezależnie od wybranego rodzaju, różnica względem tradycyjnych nośników HDD (dysków twardych) jest ogromna. Dyski SSD do laptopa przyśpieszają uruchamianie komputera i aplikacji oraz ułatwiają sprawne przenoszenie plików.

SSD nie posiadają ponadto żadnych ruchomych elementów, gdyż opiera się na pamięci flash, czyli takiej, jak w kartach pamięci czy pendrive’ach. Dzięki temu są bardziej wytrzymałe na uszkodzenia fizyczne, a także odporne na działanie silnego pola magnetycznego. Jedyną wadą takiego rozwiązania jest trudność z naprawą uszkodzonej pamięci SSD, gdyż niemal wszystkie jej elementy są wlutowane w cienką płytkę drukowaną.

A przy budowie będąc, dyski SSD są bardzo lekkie i pracują całkowicie bezgłośnie. Tradycyjne dyski HDD nie tylko potrafią sporo ważyć, ale praca ich mechanicznych części jest niekiedy wyraźnie słyszalna. Ponadto dzięki dyskom SSD do laptopa znacznie spada zużycie energii, a w rezultacie komputer dłużej wytrzymuje na jednym ładowaniu baterii.

Nie oznacza to, że dyski HDD odeszły do lamusa – klasyczne dyski magnetyczne wciąż mają szerokie zastosowanie. Jednakże w przypadku lekkich, mobilnych laptopów liczy się szybkość, niezawodność, niska waga i kompaktowe rozmiary. Dysk SSD do laptopa spełnia te wymogi niekiedy nawet z nawiązką. Wszystko jednak zależy od rodzaju nośnika.

Rodzaje dysków SSD do laptopów

Dyski wewnętrzne

W sprzedaży znajdziesz zwykle trzy rodzaje dysków SSD do laptopów:

  • SATA,
  • M.2 SATA,
  • M.2 PCIe.

Rodzaje te różnią się rozmiarem, typem złącza oraz swoimi parametrami. Złącze SATA spotkasz w nieco starszych laptopach i służy do podłączania dysków 2,5-calowych. Tego typu złącze obsługuje prędkości do ok. 600 MB/s. Współcześnie powoli wychodzą one z użytku, gdyż zajmują dużo miejsca i oferują stosunkowo przeciętne parametry.

Złącze M.2 SATA także pojawia się w laptopach coraz rzadziej. Prędkości zapisu i odczytu są takie same, jak w klasycznych dyskach SATA, ale samo urządzenie jest dużo mniejsze. Dysk SSD M.2 SATA składa się z podłużnej, wąskiej płytki, którą wpina się do odpowiedniego, niedużego portu w laptopie. Nazwa SATA odnosi się do interfejsu, a nie samego kształtu złącza.

Dyski M.2 PCIe wyglądają bardzo podobnie do M.2 SATA, ale różni je niemal wszystko. Tego typu pamięci SSD wyróżniają bardzo wysokie prędkości zapisu i odczytu, rozpoczynające się od ok. 1 GB/s i sięgające nawet 7 GB/s. Ponadto ich cena w ostatnich latach znacznie spadła. Nie bez powodu tego typu dyski są już standardem w przypadku znacznej części laptopów dostępnych na rynku.

Dyski SSD m2 PCIe
Dysk M.2 SATA (na górze) i M.2 PCIe (na dole)

Wybierając nowy dysk SSD do laptopa, sprawdź dokładnie, jaki rodzaj jest obsługiwany przez Twój komputer. W przypadku niektórych urządzeń możesz nie tylko wymienić, ale także dołożyć dodatkowy dysk SSD do laptopa. W ten sposób zwiększysz dostępną pamięć bez ingerencji w dotychczasowe dane. Pamiętaj jednak, że przyśpieszysz komputer jedynie wtedy, kiedy system i najważniejsze aplikacji zainstalujesz w pamięci SSD.

Zewnętrzne dyski SSD do laptopa

Jeżeli chcesz rozszerzyć pamięć laptopa, a nie chcesz lub nie możesz wymienić wewnętrznego dysku, wybierz zewnętrzny dysk SSD do laptopa. Taki dysk podłączasz przez port USB, więc łatwo i szybko zapewnisz sobie dodatkowe miejsce na dane. Dyski zewnętrzne ponadto bez trudu zabierzesz ze sobą i podłączysz do innych komputerów, gdyż ich rozmiary i waga są niewielkie.

Dowiedz się więcej:

Ranking dysków zewnętrznych. Poznaj najlepsze przenośne dyski

Najważniejsze parametry dysków SSD do laptopów. Na co zwrócić uwagę?

Prędkość

Dyski SSD podbiły rynek między innymi ze względu na wielokrotnie wyższe prędkości w porównaniu z dyskami magnetycznymi. Jednak im szybszy dysk, tym zwykle wyższa jego cena, a nie każde czynności wymagają zawrotnych parametrów. Do codziennej pracy biurowej i multimediów wystarczą prędkości dysków SATA, czyli ok. 500-600 MB/s. Do pracy z grafiką lub filmem, a także grania w nowoczesne gry wideo, dobrze zdecydować się na najpopularniejsze dyski PCIe. Prędkości odczytu w zakresie 2000-3000 MB/s oraz zapisu 1000-2000 MB/s w zupełności wystarczą.

Dyski SSD o prędkościach wyższych skierowane są zwykle do bardzo specyficznych, profesjonalnych zadań, a ich konstrukcja często uniemożliwia montaż w laptopach. Bardzo szybkie dyski SSD PCIe potrafią bowiem generować sporo ciepła. Jeżeli Twój laptop nie posiada wydajnego systemu chłodzenia, może wówczas dojść do przegrzewania albo nawet awarii dysku. Dlatego superszybkie dyski PCIe przeznaczone są głównie do komputerów stacjonarnych albo najdroższych laptopów gamingowych i mobilnych stacji roboczych.

Pojemność

Rozmiary nośników SSD zaczynają się od ok. 120 GB, ale współcześnie taka pojemność może być niewystarczająca. Bezpieczne minimum do pracy i multimediów to ok. 256 GB, a większe pojemności sprawdzą się podczas przechowywania danych, np. zdjęć czy filmów lub grania w gry. Jeżeli potrzebujesz pojemnego magazynu danych (zewnętrznego lub dodatkowego dysku), do którego będziesz zaglądać sporadycznie, warto mimo wszystko rozważyć zakup dysku HDD.

Rodzaj kości pamięci

Kości pamięci NAND flash to podstawa każdego dysku SSD. Spotkasz się głównie z trzema rodzajami pamięci: TLC, QLC oraz MLC. Pierwsze z nich dominują na rynku i oferują dobry stosunek ceny do możliwości. Ponieważ utrzymują wysoką wydajność nawet w przypadku zapełnienia, świetnie sprawdzą się do większości zadań, a zwłaszcza jako nośniki systemowe. Modele z kośćmi QLC dużo częściej wykazują tendencję do spowolnienia w razie ich zapełnienia. Dlatego lepiej używać ich jako magazynu danych.

Dyski z kośćmi MLC pojawiają się coraz rzadziej, głównie ze względu na wyparcie ich przez tańsze w produkcji dyski TLC. Rzadkością na rynku konsumenckim są także dyski QLC. Zwykle wykorzystuje się je w serwerach i innych zastosowaniach, które wymagają wysokiej wytrzymałości.

Jaki dysk SSD do starego laptopa?

Jeżeli masz starszego laptopa, który bardzo spowolnił, a jego parametry teoretycznie powinny wystarczyć do pracy biurowej i przeglądania internetu, warto zamontować w nim SSD. Najprawdopodobniej w Twoim laptopie znajduje się dysk HDD, który nie potrafi już sprostać wymogom dzisiejszego oprogramowania oraz internetu, co owocuje spowolnieniami. Ponadto kilkuletnie dyski HDD mogą stopniowo ulegać usterkom, więc jego wymiana pozwoli Ci uniknąć niespodziewanej awarii.

Sprawdź, jaki rodzaj dysków obsługuje Twój laptop. Najprawdopodobniej będzie to tradycyjne złącze SATA, nieco rzadziej trafisz na M.2 SATA. Najważniejsze, aby dysk miał pojemność przynajmniej 256 GB. Dzięki temu zmieścisz na nim system i najważniejsze aplikacje oraz zostanie Ci bezpieczny zapas miejsca na pliki i programy. Dobrze także, aby nie brać najtańszego z najtańszych – różnica w cenie może być nieduża, a ciut droższy dysk zaoferuje np. wyższe prędkości bądź lepszy rodzaj kości pamięci czy dłuższą gwarancję.

Jak podłączyć dysk SSD do laptopa?

Wymiana dysku na nowy

Na początku upewnij się, jaki konkretnie dysk będzie Ci potrzebny. Taką informację znajdziesz w instrukcji obsługi lub na stronie producenta. Kolejny krok to zabezpieczenie danych, które znajdują się na starym dysku (jeżeli działa). Sklonuj dysk systemowy, zgraj dane na inny nośnik, np. pendrive lub przełóż dysk do obudowy zewnętrznej. W ten sposób podłączysz go później przez port USB i przerzucisz pliki.

Teraz przyszedł czas na rozkręcanie. Niektóre laptopy mają specjalne klapki serwisowe, które zapewniają prosty dostęp do dysku. W innych może być konieczne odkręcenie całej dolnej obudowy laptopa, a niekiedy i innych komponentów. W różnych laptopach wygląda to nieco inaczej. 

Najlepiej przeczytaj dokładnie instrukcję lub poszukaj poradników w internecie. Chociażby na YouTube znajduje się bardzo wiele instrukcji wymiany komponentów w konkretnych modelach laptopów. Także na forach internetowych nie brakuje dobrych porad, a nawet kompletnych instrukcji. Jeżeli sądzisz, że możesz sobie z tym nie poradzić, skorzystaj z pomocy specjalistów.

Po prawidłowym zainstalowaniu nowego dysku pozostaje instalacja systemu operacyjnego. Sam proces instalacji oraz konfiguracji może zająć nawet kilka godzin, więc dla bezpieczeństwa zarezerwuj sobie na to całe popołudnie. Czeka Cię bowiem pobieranie oraz instalowanie wielu aplikacji, np. pakietu biurowego, przeglądarki lub ulubionych gier.

Bardzo wiele komputerów, zwłaszcza cienkich ultrabooków, np. od Apple, nie ma możliwości samodzielnej wymiany dysku. W tej sytuacji pozostaje wybór modelu z odpowiednio dużym dyskiem lub wyręczanie się zewnętrznym dyskiem SSD do laptopa. Na szczęście w dobie przechowywania danych w chmurze coraz rzadziej potrzebujemy setek gigabajtów pamięci na pliki.

Dowiedz się więcej:

Dodatkowy dysk SSD do laptopa

Niektóre laptopy posiadają dwa sloty na dysk. W przypadku montażu drugiego dysku zasada jest niemal identyczna, jak w przypadku wymiany na nowy. Jeżeli Twój laptop posiada napęd optyczny, możesz kupić też specjalną kieszeń na dysk SSD do laptopa. Montujesz ją w miejscu napędu na płyty, a do środka wsadzasz dysk SSD, zazwyczaj 2,5-calowy dysk SATA. W wielu laptopach demontaż napędu optycznego wymaga odkręcenia tylko kilku śrubek, więc jest to względnie łatwy sposób na zorganizowanie większego miejsca na dane.

Zobacz także:

Sprawdź dyski SSD w x-komie